เอเจนซีส์/รอยเตอร์ - นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น คิชิดะ ฟูมิโอะ และนายกรัฐมนตรี พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา เมื่อวานนี้ (2 พ.ค.) ประกาศข้อตกลงทางทหารระหว่างทั้ง 2 ชาติ และแผนพัฒนาความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจ รวมไปถึงการทำงานร่วมกันในทะเลจีนใต้ระหว่างญี่ปุ่นและไทย ในการทัวร์ 3 ประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่โตเกียวมีเป้าหมายต้องการผนึกกำลังเพื่อสนับสนุนยูเครน ระหว่างที่จีนส่งเรือบรรทุกเครื่องบินเหลียวหนิง และเรือติดตามอีก 7 ลำวิ่งผ่านหมู่เกาะโอกินาวาตั้งแต่วันอาทิตย์ (1 พ.ค.)
นิเคอิเอเชีย สื่อญี่ปุ่นรายงานวันนี้ (3 พ.ค.) ว่า ในการหารือร่วมกันระหว่างนายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น คิชิดะ ฟูมิโอะ และนายกรัฐมนตรี พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา เกิดขึ้นในวันจันทร์ (2) ระหว่างที่ผู้นำคนใหม่ของโตเกียวเดินสายทัวร์เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ 3 ประเทศ โดยมีไทยเป็นชาติสุดท้ายก่อนเดินทางกลับ
อ้างอิงจากเดอะดิพโพลแมต พบว่า ทัวร์ของคิชิดะเริ่มต้นมาตั้งแต่วันศุกร์ (29 เม.ย.) และได้พบกับประธานาธิบดีโจโก วิโดโด ในกรุงจาการ์ตา และเดินทางไปยังเวียดนามพบกับนายกรัฐมนตรี ฝั่ม มิญ จิ๊ญ (Pham Minh Chinh) ในวันอาทิตย์ (1) เพื่อระดมการสนับสนุนให้ยูเครน
ซึ่งผู้นำญี่ปุ่นและไทยเรียกร้องสิ้นสุดการเป็นปรปักษ์พร้อมกับความช่วยเหลือทางมนุษยธรรม นิเคอิเอเชียชี้ว่าโดยที่ไม่มีการกล่าวพาดพิงถึงรัสเซียโดยตรง พวกเขากล่าวว่าความพยายามแต่ฝ่ายเดียวด้วยการใช้กำลังในการเปลี่ยนแปลงทางสถานะนั้นถือเป็นสิ่งที่ไม่สามารถอดทนได้ และย้ำความสำคัญกฎหมายระหว่างประเทศที่เคารพต่อเอกราชของประเทศ อำนาจอธิปไตย และพรมแดน
คิชิดะ และประยุทธ์ต่างย้ำว่าทั้งสองไม่เห็นด้วยต่อภัยคุกคามการใช้อาวุธทำลายล้างสูง
โตเกียวหวังว่าการผลักดันทางการทูตระดับสูงจะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างเห็นได้ชัดต่อทัศนคติผู้นำชาติเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่มีต่อมอสโก แนวทางนี้เป็นส่วนหนึ่งของเป้าหมายชาติตะวันตกที่ต้องการหาแนวร่วมเพิ่มในการตอบโต้การรุกรานยูเครนโดยรัสเซีย
เอเชียนิเคอิอธิบายให้เห็นถึงความสัมพันธ์ของการเป็นพันธมิตรร่วมเพื่อต่อต้านมอสโกเริ่มมาตั้งแต่เมื่อวันที่ 23 เมษายนกับบรรดาผู้นำชาติเอเชียตะวันออกเฉียงใต้กัมพูชา และลาว และต่อมาที่อินโดนีเซียวันศุกร์ (29) เวียดนามวันอาทิตย์ (1) ซึ่งถึงแม้จะมีกระแสตอบรับต่างกันไปแต่ทว่าพบว่าทุกชาติต่างเห็นพ้องกับญี่ปุ่นเกี่ยวกับสงครามยูเครนในประเด็นข้อตกลงหยุดยิงชั่วคราวและความช่วยเหลือทางมนุษยธรรม
ความพยายามเหล่านี้ถูกขับเคลื่อนโดยความคาดหวังในความร่วมมือที่เป็นรูปธรรมทางเศรษฐกิจและความมั่นคง
ในการหารือพบว่ามีการลงนามทางการทหารเกิดขึ้นระหว่าง 2 ชาติในการส่งต่อความร่วมมือทางเทคโนโลยีและยุทโธปกรณ์ทางการทหาร เป็นความเคลื่อนไหวที่สื่อญี่ปุ่นชี้ว่าจะช่วยสร้างความเชื่อมั่นระหว่างกองกำลังปกป้องตนเองญี่ปุ่นและกองทัพไทย และยังรวมไปถึงความร่วมมือระหว่างการทางเศรษฐกิจ
นายกรัฐมนตรีไทยกล่าวผ่านแถลงการณ์ว่า “สิ่งนี้จะช่วยพัฒนาการป้องกันประเทศและสนับสนุนการลงทุนจากญี่ปุ่นในความเคลื่อนไหวนี้ที่เป็นเป้าหมายสำคัญต่อไทย”
พล.อ.ประยุทธ์ แถลงว่า เขาได้หารือกับคิชิดะในเรื่องการปรับปรุงระบบซัปพลายเชน และร่างความเป็นพันธมิตรทางเศรษฐกิจ 5 ปีร่วมกับญี่ปุ่นซึ่งเป็นนักลงทุนใหญ่ที่สุดในไทย”
นิเคอิเอเชียรายงานว่า ในการหารือระหว่างกัน พบว่าผู้นำไทยยังรับปากนายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นที่จะมีความร่วมมือระหว่างกันในทะเลจีนใต้ที่ขึ้นชื่อว่ามีเขตพื้นที่ทับซ้อนหลายชาติโดยมีจีนประกาศความเป็นเจ้าของและปักกิ่งยังส่งกำลังทางทหารปรากฏไปทั่วอาณาบริเวณซึ่งเป็นสถานการณ์ที่คล้ายคลึงกับความขัดแย้งยูเครนที่ถูกมองว่าเป็นภัยคุกคามที่มีรากฐานมาจากความทะเยอทะยานทางการทหารและเศรษฐกิจของปักกิ่งและมอสโก
อ้างอิงจากเจแปนไทม์สของญี่ปุ่นรายงานวันอังคาร (3) กระทรวงกลาโหมญี่ปุ่นกล่าวผ่านแถลงการณ์ค่ำวันจันทร์ (2) ว่า กองเรือบรรทุกเครื่องบินเหลียวหนิง ของจีนแล่นผ่านช่องแคบมิยาโกะ (Miyako Strait) นอกชายฝั่งหมู่เกาะโอกินาวา ประตูสำคัญสู่มหาสมุทรแปซิฟิกตะวันตกซึ่งจับตาอย่างใกล้ชิดโดยญี่ปุ่น
ในแถลงการณ์กระทรวงกลาโหมญี่ปุ่นกล่าวว่า กองเรือรบของกองทัพจีนวิ่งผ่านน่านน้ำที่แยกเกาะหลักโอกินาวาออกจากเกาะมิยาโกจิมา (Miyakojima) เมื่อช่วงต้นของวัน ขณะที่เรือรบ 6 ลำ จากทั้งหมด 8 ลำของทั้งหมดถูกพบราว 350 กิโลเมตรทางตะวันตกเฉียงใต้ของหมู่เกาะดานโจ (Danjo Islands) จังหวัดนางาซากิเมื่อวันอาทิตย์ (1)
รอยเตอร์รายงานว่า กองเรือรบจีนมีเรือพิฆาตติดมิสไซล์นำวิถีรวมอยู่ด้วยจำนวนหนึ่ง ซึ่งถึงแม้ว่ากองเรือรบจีนจะไม่รุกล้ำน่านน้ำญี่ปุ่น แต่พบว่าเฮลิคอปเตอร์บนเรือบรรทุกเครื่องบินเหลียวหนิงนั้นพบมีการขึ้นบินออกไปจากเรือบรรทุกเครื่องบินและบินกลับเข้ามาจอดบนตัวเรือ นอกเหนือจากนี้ยังมีเรือรบจีนไม่ต่ำกว่า 1 ลำเข้ามาภายในรัศมี 160 กิโลเมตรของเกาะไทโช (Taisho Island) ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของหมู่เกาะพิพาทเซ็งกากุ ในภาษาญี่ปุ่นและมีชื่อในภาษาจีนคือ หมู่เกาะเตียวหยู
NHK รายงานว่าเป็นครั้งแรกในปีนี้ที่เรือบรรทุกเครื่องบินเหลียวหนิงวิ่งผ่านพื้นบริเวณนี้
เจแปนไทม์สรายงานว่า ญี่ปุ่นส่งเรือพิฆาตปฏิบัติการอเนกประสงค์อิซูโมะ (Izumo) ที่ถูกดัดแปลงให้เป็นเรือบรรทุกเครื่องบินเบาของกองกำลังป้องกันตนเองญี่ปุ่นติดตามระหว่างกองเรือรบจีนกำลังแล่นมุ่งหน้าทางใต้ผ่านช่องแคบกลับเข้ามหาสมุทรแปซิฟิกในวันอาทิตย์ (1)