ขณะที่เคสผู้ติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ยังคงเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ หลายประเทศซึ่งในจำนวนนี้ก็รวมถึงฮอนดูรัส ต่างเบื่อหน่ายกับการรอคอยวัคซีนผ่านโครงการ COVAX ของสหประชาชาติ พวกเขาจึงต้องหาทางออกด้วยตนเอง โดยเบนเป้าจัดหาซื้อวัคซีนโควิด-19 ผ่านข้อตกลงโดยตรงกับบริษัทผู้ผลิต
ฮอนดูรัส “ไม่อาจรอกระบวนการระบบราชการอันล่าช้า หรือการตัดสินใจไปทางผิดๆ” ที่จะให้ประชาชน “สงบจิตสงบใจ” รอวัคซีนได้ ฮวน คาร์ลอส ซิคัฟฟี ประธานสภาธุรกิจเอกชนฮอนดูรัสกล่าว ในขณะที่องค์กรแห่งนี้เข้าช่วยเหลือการจัดซื้อวัคซีนจากบริษัทผู้ผลิตให้เสร็จสมบูรณ์ โดยเป็นผู้จัดหาหนังสือค้ำประกันจากธนาคาร
อีกหลายๆ ชาติก็กำลังหมดความอดทนแล้วเช่นกัน ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่นั้นต่างจากโรคระบาดอื่นๆ ในอดีต ซึ่งบรรดาชาติยากจนส่วนใหญ่พร้อมเฝ้ารอวัคซีนที่ส่งมอบโดยองค์การอนามัยโลก (WHO) และองค์กรอื่นๆ เวลานี้จึงมีหลายชาติเริ่มจัดการกับเรื่องนี้ด้วยตัวเอง ถึงแม้บรรดาผู้เชี่ยวชาญแสดงความกังวลว่าการเดินหน้าเพียงลำพัง อาจจะบ่อนทำลายโครงการ COVAX ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากสหประชาชาติ โดยมีจุดมุ่งหมายจะส่งมอบวัคซีนโควิด-19 แก่ผู้คนที่ต้องการมันมากที่สุดในทั่วโลก
เมื่อเร็วๆ นี้ประเทศต่างๆ อย่างเช่นเซอร์เบีย บังกลาเทศ และเม็กซิโก ได้เริ่มฉีดวัคซีนให้แก่พลเมืองของตนเอง โดยใช้วัคซีนที่ได้การรับบริจาคหรือข้อตกลงทางพาณิชย์ แนวทางเช่นนี้อาจส่งผลกระทบทำให้โครงการCOVAX ได้รับวัคซีนน้อยลงไปอีก เนื่องจากบรรดาชาติร่ำรวยทั้งหลายก็ได้กว้านซื้อซัปพลายวัคซีนที่จะผลิตออกมาในปีนี้ไปเป็นส่วนใหญ่อยู่แล้ว
โดยที่มีองค์การอนามัยโลกเป็นโต้โผใหญ่ กลุ่มพันธมิตรเพื่อการเตรียมพร้อมรับมือโรคระบาดใหญ่ ที่ชื่อว่า CEPI และกลุ่มพันธมิตรวัคซีนที่มีชื่อว่าGAVI ได้ร่วมจัดตั้งโครงการ COVAX ขึ้นมา เพื่อมุ่งแจกจ่ายวัคซีนโควิด-19 อย่างยุติธรรม โดยประเทศต่างๆ สามารถเข้าร่วมได้ ทั้งด้วยการจัดซื้อผ่านโครงการหรือขอรับบริจาควัคซีนจากโครงการ
อย่างไรก็ตาม มุสตากีม เดอ กามา นักการทูตคนหนึ่งของคณะผู้แทนแอฟริกาใต้ประจำเจนีวา ระบุว่า ประเทศต่างๆ กำลังเกิด “ภาวะความสิ้นหวังขึ้นมาระดับหนึ่ง” ซึ่งโหมกระพือขึ้นจากการแพร่ระบาดของพวกไวรัสกลายพันธุ์ และความไม่แน่นอนว่าเมื่อไรจะได้รับวัคซีนจากโครงการ COVAX เขาตั้งข้อสงสัยว่าพวกประเทศที่ร่วมลงนามใน COVAX ท้ายที่สุดแล้วจะได้รับวัคซีนถึง10% ของที่พวกเขาต้องการหรือไม่
ทางด้านประธานาธิบดอเล็กซานดาร์ วูชิช ของเซอร์เบีย บอกว่า ประเทศของเขาถูกบับคับให้ต้องติดต่อทำข้อตกลงด้วยตนเอง หลังจากเห็นพวกชาติร่ำรวยเร่งสาละวนกว้านซื้อวัคซีนที่ยังอยู่ในภาวะหายาก ทั้งนี้ เซอร์เบีย ได้จ่ายเงิน4 ล้านยูโร แก่ COVAX เมื่อปีที่แล้ว แต่จนถึงขณะนี้พวกเขายังไม่ได้รับวัคซีนแม้แต่โดสเดียว และเมื่อเดือนที่แล้วจึงได้ตัดสินใจเริ่มโครงการฉีดวัคซีน ด้วยวัคซีนที่จัดซื้อจากไฟเซอร์, ซิโนฟาร์ม และรัสเซีย
ยิ่งเกิดปัญหาความล่าช้าในการผลิตขึ้นในยุโรปเมื่อเร็วๆ นี้ ก็ยิ่งซ้ำเติมความกังวลที่ว่าบรรดาผู้ผลิตยาทั้งหลายจะสามารถจัดหาวัคซีนให้ได้ ตามคำสั่งซื้อที่เพิ่มขึ้นทวีคูณหรือไม่
เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว องค์การสหภาพแอฟริกาบรรลุข้อตกลงสั่งซื้อวัคซีนของแอสตราเซเนกาจำนวน 400 ล้านโดส ที่ผลิตโดยสถาบันเซรุ่มแห่งอินเดีย เป็นการเพิ่มเติมจากที่สหภาพแอฟริกาบรรลุข้อตกลงจัดซื้อวัคซีน 270 ล้านโดสจากบริษัทยาหลายๆ แห่ง รวมทั้งเพิ่มเติมจากที่ทางแอฟริกาคาดหมายว่าจะได้รับวัคซีนผ่านโครงการ COVAX จำนวน600 ล้านโดส
ผู้เชี่ยวชาญบางรายเตือนว่า ข้อตกลงใหม่ๆ เหล่านี้อาจยิ่งผลักโครงการ COVAX ให้หล่นไปอยู่แถวหลัง โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อมีบางประเทศพร้อมจ่ายอย่างงาม เพื่อคว้าวัคซีนมาครอบครองให้ได้เร็วที่สุด
เป็นต้นว่า เพื่อรับประกันว่าชาวแอฟริกาใต้จะได้วัคซีนแอสตราเซเนกาเร็วที่สุด บรรดาเจ้าหน้าที่รัฐบาลแม้จะลังเลแต่ก็ยอมจ่ายเงินซื้อวัคซีนในราคาต่อโดสแพงกว่าทางยุโรปหรืออเมริกาเหนือ และวัคซีนชุดแรกที่ได้รับการส่งมอบ จะเดินทางถึงแอฟริกาใต้ในสัปดาห์นี้
COVAX หวังเริ่มส่งมอบวัคซีนชุดแรกๆแก่ทวีปแอฟริกาในเดือนนี้ แต่แผนดังกล่าวมีสิทธิ์เปลี่ยนแปลงได้ ขึ้นอยู่กับศักยภาพด้านกำลังผลิตของบรรดาผู้ผลิต และแผนฉีดวัคซีนของประเทศต่างๆ
เม็กซิโก ได้เริ่มฉีดวัคซีนแก่พวกบุคลากรด้านสาธารณสุขตั้งแต่เดือนธันวาคม ด้วยวัคซีนที่สั่งซื้อโดยตรงกับไฟเซอร์ แต่ความคืบหน้าดำเนินไปอย่างล่าช้า ช่วงไม่กี่สัปดาห์ที่ผ่านมา ทั้งนี้ พวกเขาได้อนุมัติให้ใช้วัคซีนสปุตนิก ไฟว์ ของรัสเซียแบบฉุกเฉินแล้วเช่นกัน แต่กว่าที่วัคซีนรัสเซียชุดแรกๆ จะเดินทางมาถึง ก็คงต้องรอถึงช่วงกลางเดือนหรือปลายเดือนนี้
ยังมีกรณีของอินเดีย ซึ่งเป็นผู้ผลิตวัคซีนรายใหญ่ของโลก โดยมีทั้งวัคซีนที่แดนภารตะวิจัยพัฒนาขึ้นมาเอง และที่ผลิตให้บริษัทยารายใหญ่ๆ ของโลก เช่น แอสตราเซเนกา ปรากฏว่าแม้อินเดียมีสัญญาส่งมอบวัคซีนให้แก่ COVAX จำนวนหลายร้อยล้านโดส แต่เพราะเป็นวัคซีนซึ่งยังไม่ได้รับอนุมัติจากองค์การอนามัยโลก นั่นหมายความว่า อินเดียไม่สามารถมอบมันแก่โครงการของสหประชาชาติได้ ถึงแม้ในขณะเดียวกัน อินเดียได้มอบวัคซีนเป็นของขวัญแก่บรรดาชาติเพื่อนบ้านอย่างศรีลังกา บังกลาเทศ และอินเดีย ไปแล้วมากกว่า 5 ล้านโดส
(ที่มา : เอพี, เอเจนซีส์)