ณ มุมร่มรื่นในสุสานปยินดอง จอง ทิน ไชง์ สุสานเก่าแก่อายุมากกว่าหนึ่งศตวรรษผู้คนที่มาเยือนจะได้เห็นแผ่นหินจารึกคำไว้อาลัยซึ่งตั้งอยู่หน้าหลุมศพของสัตว์เลี้ยงแสนรักจำนวนหลายร้อย บนแผ่นหินเหล่านั้นมีภาพและชื่อน่ารักของบรรดาร่างที่หลับสนิทอยู่ในหลุม อาทิ“Treasure” “Blacky” “Princess” “Bark A Lotzzi”
นายแพทย์ติน ตุน ไนง์ เล่าว่าได้ริเริ่มพื้นที่ฝังศพสำหรับสัตว์เลี้ยงในสุสานปยินดอง จอง ทิน ไชง์เมื่อปี 2015 เนื่องจากที่น้องหมาแสนรักนามLittle Daughter หรือลูกสาวตัวน้อย เสียชีวิตลงหลังจากที่อยู่ด้วยกันอย่างรักใคร่ผูกพันเนิ่นนานกว่า 15 ปี และตัวคุณหมอก็ไม่สามารถหาสถานที่เพื่อฝังศพของเธอ
ที่ผ่านมา ผู้คนในกรุงย่างกุ้งที่มีเลี้ยงสัตว์ทวีจำนวนขึ้นมากมาย ในเวลาเดียวกัน ในมหานครอันแออัดแห่งนี้ ที่อยู่อาศัยส่วนใหญ่มักจะไม่ใช่บ้านเรือนพร้อมสวนดอกไม้ ดังนั้น เมื่อสัตว์เลี้ยงจากไป ชาวเมืองจึงแทบจะไม่มีทางเลือก และต้องทิ้งร่างไร้วิญญาณของน้องหมา น้องแมว น้องกระต่าย ฯลฯ ไปตามแหล่งพักขยะ หรือลอยไปกับสายน้ำ
“เมื่อลูกสาวตัวน้อยจากไป ผมไม่สามารถตัดใจทิ้งร่างของเธอไปอย่างสะเปะสะปะได้ ก็ผมดูแลเธอดั่งลูกคนหนึ่งเลยครับ” ติน ตุน ไนง์ เล่าความเป็นมา
คุณหมอตินจึงไปหารือกับผู้ดูแลสุสานสุสานปยินดอง จอง ทิน ไชง์ และขอให้ช่วยจัดทำหลุมฝังศพน้องLittle Daughter ไว้ในสุสาน ในเวลาต่อมา คุณหมอตินยังได้ช่วยเจ้าของสัตว์เลี้ยงรายอื่นๆ ให้ได้ฝังศพลูกน้อยสายพันธุ์ต่างๆ ในแบบเดียวกัน ซึ่งผู้ดูแลสุสานก็เห็นใจและยินยอมดำเนินการให้
ปัจจุบัน มีหลุมศพของสัตว์เลี้ยงแสนรักในสุสานแห่งนี้มากกว่า 300 หลุม โดยจะมีแผ่นหินจารึกคำไว้อาลัยอย่างเป็นเรื่องเป็นราว อีกทั้งมีการทาสีพาสเทลอย่างสวยงามด้วย หลุมศพสัตว์เลี้ยงเหล่านี้ส่วนใหญ่เป็นน้องหมา และมีน้องแมวบ้าง กับมีน้องกระต่ายหนึ่งหลุม สำหรับหลุมศพที่โดดเด่นกว่าใครคือ หลุมศพของ“จ่าไมเคิล” น้องหมาตำรวจดมกลิ่นวัตถุระเบิดผู้เป็นขวัญใจประชาชนด้วยผลงานความกล้าหาญนานปี ทั้งนี้ ข่าวจ่าไมค์ซึ่งจากโลกไปด้วยโรคกระเพาะอาหาร ได้ปรากฏในสื่อมวลชนท้องถิ่นหลายฉบับ
การฝังศพของสัตว์เลี้ยงแต่ละรายจะดำเนินการโดยครอบครัวของผู้ดูแลสุสาน ซึ่งคิดค่าใช้จ่ายทำแผ่นจารึกประมาณ 70 ดอลลาร์สหรัฐอเมริกา ส่วนใหญ่ของค่าใช้จ่ายดังกล่าวเป็นค่าจัดทำแผ่นหิน การเขียนคำไว้อาลัย พร้อมการติดภาพของน้องๆ บนแผ่นหิน สำหรับค่าแรงในการดำเนินการฝังศพถูกรวมเบ็ดเสร็จอยู่ในค่าใช้จ่ายก้อนนี้
แม้สุสานสำหรับสัตว์เลี้ยงมีอยู่ในโลกตะวันตกมาเนิ่นนาน และในหลายปีมานี้ สุสานสัตว์เลี้ยงปรากฏเฟื่องฟูในประเทศต่างๆ ทั่วโลก รวมทั้งในประเทศย่านเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แต่สำหรับประเทศพม่า เรื่องนี้ยังไม่เป็นทางการ
ทั้งนี้ ติน ตุน ไนง์ บอกว่าในไม่ช้านี้ ผู้ที่จะนำร่างของน้องหมาน้องแมวมาฝังที่สุสานแห่งนี้คงจะต้องไปหาสถานที่แห่งอื่น เพราะหน่วยงานเทศบาลได้ออกคำสั่งให้งดการฝังศพสัตว์เลี้ยงในสุสานนี้ ซึ่งเป็นสุสานเก่าแก่อายุมากกว่าหนึ่งศตวรรษและอยู่ห่างจากใจกลางกรุงย่างกุ้งราวหนึ่งชั่วโมงหากเดินทางด้วยรถยนต์ สาเหตุก็คือ มีการร้องเรียนเข้าไปมาก เนื่องจากไม่เห็นด้วยที่จะนำสัตว์มาฝังใกล้กับหลุมศพของมนุษย์
“ผมไม่มีความตั้งใจจะไม่เคารพผู้วายชนม์และถูกฝังอยู่ที่นี่นะครับ ผมแค่จัดหาสถานที่แห่งหนึ่งไว้ฝากร่างของสัตว์เลี้ยง ซึ่งผมคิดว่าพวกเค้าควรจะมีหลุมฝังศพที่เหมาะสมเช่นกัน” กล่าวโดยคุณหมอติน ผู้เป็นอายุรแพทย์เจ้าของคลินิคในเมืองตะหญิ่ง ซึ่งอยู่ตรงข้ามกับกรุงย่างกุ้งโดยมีแม่น้ำอิรวดีคั่นกลาง
ด้านผู้อำนวยการฝ่ายงานอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในสังกัดของคณะกรรมาธิการพัฒนาเมืองแห่งกรุงย่างกุ้ง นายออง ยิน มอ บอกว่าพม่ายังไม่มีกฎหมายที่กำหนดแนวปฏิบัติเรื่องการกำจัดซากสัตว์ แต่ถ้าประชาชนต้องการ ก็สามารถสร้างสุสานสัตว์เลี้ยงขึ้นมาเป็นการเฉพาะเจาะจงได้
เซน วา ตี เจ้าของน้องหมาปั๊กจำนวนหลายชีวิตที่เลี้ยงไว้ในบ้านบอกว่า เธอหวังว่าสุสานแห่งนี้จะยังเปิดให้เข้าไปใช้บริการได้
“ในนามของคนรักสัตว์เลี้ยง ดิฉันขอร้องให้รัฐบาลเห็นความสำคัญของการมีสุสานสำหรับสัตว์เลี้ยงนะคะ” สาวเซนกล่าว
(ที่มา: Reuters และ Frontier Myanmar)