เอเอฟพี – มอสโกและเคียฟลงนามข้อตกลง 5 ปีว่าด้วยการส่งก๊าซรัสเซียผ่านยูเครนไปยังยุโรป หลังจากหลายเดือนของการพูดคุยอย่างยากลำบาก ก่อนทันเส้นตายปีใหม่อย่างเฉียดฉิว
ข้อตกลงส่งก๊าซฉบับปัจจุบันระหว่างสองอดีตประเทศสหภาพโซเวียตหมดอายุในวันอังคาร (31) และความสัมพันธ์ระหว่างพวกเขาลเวร้ายลงนับตั้งแต่มอสโกควบรวมไครเมีนในปี 2014 และสนับสนุนกลุ่มแบ่งแยกดินแดนในภาคตะวันออกของยูเครน
ราว 18 เปอร์เซ็นต์ของการบริโภคก๊าซธรรมชาติแต่ละปีของสหภาพยุโรปมาจากรัสเซียผ่านยูเครน ทำให้เจ้าหน้าที่อียูแบกรับแรงกดดันมากขึ้นในการช่วยเป็นคนกลางข้อตกลงนี้
“ยูเครนได้ลงนามข้อตกลงส่งผ่าน 5 ปีแล้ว” ประธานาธิบดี โวโลดีมีร์ เซเลนสกี ของยูเครน ประกาศในเพจเฟสบุ๊คของเขา เกือบ 2 สัปดาห์หลังจากข้อตกลงเฉพาะกาลได้รับความเห็นพ้อง
“เอกสารทุกส่วนได้รับการลงนามแล้ว” ทำให้จะมีการ “ส่งผ่านก๊าซหลังจากวันที่ 31 ธันวาคมเป็นต้นไป” อเล็กเซย์ มิลเลอร์ ประธานบริษัทก๊าซยักษ์ใหญ่ ก๊าซพรอม บอกสื่อรัสเซีย
มีการคาดการณ์กันว่าก๊าซพรอมจะส่งก๊าซธรรมชาติอย่างน้อย 6.5 หมื่นล้านลูกบาศก์เมตรผ่านยูเครนในปีหน้า จากนั้นเป็นอย่างน้อย 4 หมื่นล้านลูกบาศก์เมตรต่อปีตั้งแต่ปี 2021 ถึง 2024 เซเลนสกี กล่าว สร้างรายได้ให้เคียฟกว่า 7 พันล้านดอลลาร์
เมื่อปีที่แล้ว บริษัท ก๊าซพรอม จัดส่งก๊าซธรรมชาติให้ยุโรป 2 แสนล้านลูกบาศก์เมตร ในจำนวนนี้ประมาณ 40 เปอร์เซ็นต์ผ่านมาทางยูเครน สร้างรายได้ให้ประเทศนี้ประมาณ 3 พันล้านดอลลาร์ต่อปีจากค่าธรรมเนียมการส่งผ่าน
เมื่อต้นเดือนนี้ ประธานาธิบดี วลาดิมีร์ ปูติน ของรัสเซีย กล่าวว่า มอสโกต้องการให้ก๊าซบางส่วนวิ่งผ่านยูเครนต่อไป ถึงแม้ว่าจะสร้างท่อส่งก๊าซหลายเส้นไปยังยุโรปนับตั้งแต่ข้อตกลงฉบับเดิมถูกบรรลุเมื่อสิบปีก่อน
ข้อตกลงนี้ออกมาหลังจากบริษัท ก๊าซพรอม จ่ายเงิน 2.9 พันล้านดอลลาร์ให้บริษัท นาฟโตก๊าซ ของยูเครนเพื่อคลี่คลายข้อพิพาทเรื้อรังเกี่ยวกับค่าธรรมเนียมการส่งผ่าน ซึ่งเป็นอุปสรรคใหญ่ต่อการบรรลุข้อตกลงใหม่
ท่อส่งก๊าซของรัสเซียรวมไปถึงโครงการนอร์ดสตรีม 2 ที่กำลังจะแล้วเสร็จในสิ้นปีหน้า และจะทำให้ปริมาณการส่งก๊าซไปเยอรมนีเพิ่มเป็นสองเท่า
สหรัฐฯ คัดค้านโครงการมูลค่า 9.5 พันล้านยูโรนี้และเมื่อสัปดาห์ที่แล้ววุฒิสภาสหรัฐฯ ก็ออกมาตรการคว่ำบาตรบริษัทที่เกี่ยวข้องกับโครงการนี้
วอชิงตันยืนกรานว่า ท่อส่งกาซจะทำให้รัสเซียมีอิทธิพลด้านความมั่นคงและเศรษฐกิจในยุโรปตะวันตกมากเกินไป
ปัญหาการส่งก๊าซรัสเซียเริ่มต้นหลังจากการล่มสลายของสหภาพโซเวียตเมื่อยูเครนที่เป็นเอกราชมีอำนาจควบคุมโครงสร้างพื้นฐานท่องส่งก๊าซ
วิกฤตการจัดส่งตามมาอีกมากมาย รัสเซียใช้ก๊าซเป็นอาวุธจัดการยูเครนและตัดการจัดส่งหลายครั้งในปี 1992 1993 และ 1994
ข้อตกลงฉบับเดิมระหว่างรัสเซียและยูเครนได้รับการลงนามภายหลังวิกฤตก๊าซครั้งล่าสุดที่ลงเอยด้วยความปั่นป่วนด้านอุปทานในยุโรปเมื่อปี 2010
