เอเจนซีส์ - หุ้นซาอุดี อารัมโก รัฐวิสาหกิจน้ำมันซาอุดีอาระเบีย พุ่งทะยาน 10% เต็มขีดจำกัดของตลาด หลังเปิดซื้อขายไม่กี่นาทีในวันแรกเมื่อวันพุธ (11 ธ.ค.) ส่งผลให้มูลค่าของทั้งบริษัทตามราคาตลาดอยู่ในระดับ 1.88 ล้านล้านดอลลาร์ กลายเป็นบริษัทจดทะเบียนที่มีมูลค่าสูงที่สุดของโลก รวมทั้งเป้าหมายที่มกุฎราชกุมารซาอุดีฯเล็งไว้ที่ 2 ล้านล้านดอลลาร์ก็ใกล้แค่เอื้อม นอกจากนั้นยังทำให้ตลาดหุ้นทาดาวัล ของกรุงริยาด กลายเป็นตลาดใหญ่อันดับ 9 ของโลก
ราคาหุ้นซาอุดี อารัมโก ที่ซื้อขายกันในตลาดหลักทรัพย์ทาดาวัลเป็นวันแรก ทะยานขึ้นไปอยู่ที่ 35.2 ริยาล (9.39 ดอลลาร์)ในเวลาไม่กี่วินาที สูงขึ้นจากราคาในการเสนอขายต่อสาธารณชนครั้งแรก (ไอพีโอ) ที่ 32 ริยาล และแตะขีดจำกัดสูงสุดที่ตลาดหุ้นแห่งนี้กำหนดไว้สำหรับการเคลื่อนไหวของราคาหุ้นในแต่ละวันไม่เกิน 10%
การตอบรับอย่างท่วมท้นจากนักลงทุนส่งผลให้มูลค่าตามราคาตลาดของบริษัทรัฐวิสาหกิจน้ำมันยักษ์ใหญ่ของซาอุดีอาระเบียแห่งนี้อยู่ที่ราว 1.88 ล้านล้านดอลลาร์ กลายเป็นบริษัทจดทะเบียนที่มีมูลค่าสูงสุดของโลก ถึงแม้อารัมโกยังนำหุ้นของบริษัทออกมาขายเพียงแค่ 1.5% เท่านั้นก็ตาม
ทั้งนี้ เปรียบเทียบกับเอ็กซอนโมบิล ผู้ผลิตน้ำมันรายใหญ่ของอเมริกาที่มีมูลค่าตามราคาตลาดไม่ถึง 300,000 ล้านดอลลาร์ ส่วนแอปเปิล ยักษ์ใหญ่เทคโนโลยีสหรัฐฯอยู่ที่ 1.2 ล้านล้านดอลลาร์
สัปดาห์ที่ผ่านมา ซาอุดี อาราเบียน ออยล์ โค (ซาอุดี อารัมโก) ระดมทุนได้ถึง 25,600 ล้านดอลลาร์จากการทำไอพีโอ และคว้าตำแหน่งหุ้นตัวที่ทำเงินจากการเสนอขายต่อสาธารณชนครั้งแรกได้สูงที่สุดของโลกไปครอง โดยแซงหน้าแชมป์เก่าคือ อาลีบาบา ซึ่งทำได้ 25,000 ล้านดอลลาร์ ในการทำไอพีโอเมื่อปี 2014
การนำหุ้นของอารัมโกออกมาขายเช่นนี้ เป็นความพยายามมานานปีของเจ้าชายโมฮัมหมัด บิน ซัลมาน มกุฎราชกุมารซาอุดีฯ ในการเชิญชวนนักลงทุนภายนอกลงทุนในอารัมโก โดยจะนำเงินที่ระดมได้มาปฏิรูประบบเศรษฐกิจของซาอุดีฯ เพื่อลดการพึ่งพิงรายได้จากน้ำมันอย่างเดียว
สำนักข่าวบลูมเบิร์กระบุว่า การระดมทุนของอารัมโกส่งผลให้ตลาดหุ้นทาดาวัลติดอันดับ 9 ตลาดหุ้นใหญ่ที่สุดของโลก
อย่างไรก็ดี ความเคลื่อนไหวในคราวนี้ ยังคงเป็นการลดขนาดลงมากจากแผนการเดิมซึ่งจะนำหุ้นออกมาขายเป็นจำนวน 5% รวมทั้งยังจะไปจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ต่างประเทศอีกด้วย ภายหลังที่ได้รับการตอบรับอย่างเย็นชาจากพวกนักลงทุนระหว่างประเทศ ดังนั้น หุ้น 1.5% ที่นำออกขายครั้งนี้จึงมุ่งไปที่ผู้ซื้อภายในประเทศและในภูมิภาคเป็นสำคัญ
ทั้งนี้ผลสำรวจความคิดเห็นพวกผู้จัดการกองทุนขนาดใหญ่ 26 แห่งที่จัดทำโดยสำนักข่าวรอยเตอร์ระบุเหตุผลในการหลีกเลี่ยงการลงทุนในอารัมโกว่า เนื่องจากกังวลกับธรรมาภิบาล ปัญหาสิ่งแวดล้อม และภูมิรัฐศาสตร์ในตะวันออกกลาง
อามิน เอช นัสเซอร์ ประธานบริหารและซีอีโอของอารัมโก ใช้ค้อนเคาะระฆังเพื่อเริ่มต้นการเทรดอารัมโกหลังเปิดตลาดราวครึ่งชั่วโมง โดยในช่วงชั่วโมงแรกของการซื้อขาย หุ้นอารัมโกมีการเปลี่ยนมือถึง 766.8 ล้านหุ้น มากกว่าหุ้นทุกตัวที่เทรดในตลาดริยาด
หุ้นอารัมโกจะเป็นส่วนหนึ่งในดัชนีทาดาวัลในสัปดาห์หน้า และในดัชนีหุ้นโลก เช่น เอ็มเอสซีไอ และเอฟทีเอสอีปลายเดือนนี้ ซึ่งนักวิเคราะห์คาดว่า จะช่วยดึงดูดความสนใจโดยเฉพาะจากนักลงทุนที่นิยมหุ้นในดัชนีเหล่านี้
การทำไอพีโอของอารัมโกยังเกิดขึ้นขณะที่ราคาน้ำมันได้รับการสนับสนุนจากความเคลื่อนไหวของกลุ่มประเทศผู้ส่งออกน้ำมัน (อเปก) ที่นำโดยซาอุดีฯ และชาติพันธมิตร ในการลดกำลังการผลิตครั้งใหญ่ที่สุดในรอบทศวรรษเพื่อป้องกันน้ำมันล้นตลาด
ทั้งนี้ หากราคาหุ้นอารัมโกพุ่งขึ้น 10% ทั้งในวันพุธและพฤหัสบดี (12) จะทำให้มูลค่าตามราคาตลาดของบริษัททะลุ 2 ล้านล้านดอลลาร์ตามที่เจ้าชายโมฮัมเหม็ดตั้งเป้าไว้