ตุรกีเมินมหาอำนาจ'ลั่น'ไม่หยุดรบ'เคิร์ด' มะกันรีบส่ง“เพนซ์-พอมเพโอ”บีบอังการา

เอเอฟพี/เอเจนซีส์ - ประธานาธิบดี เรเจป ตัยยิบ แอร์โดอัน แห่งตุรกี ประกาศไม่ยกเลิกปฏิบัติการทางทหารต่อนักรบเคิร์ดในซีเรีย แม้ถูกกดดันอย่างหนักจากนานาชาติ ซึ่งรวมถึงอเมริกาที่เพิ่งงัดมาตรการแซงก์ชันมาใช้สดๆ ร้อนๆ ล่าสุดยังเตรียมส่งรองประธานาธิบดีไมค์ เพนซ์ ไปอังการาเพื่อเรียกร้องการหยุดยิง

แอร์โดอันแถลงต่อรัฐสภาตุรกีในวันพุธ (16 ต.ค.) ปฏิเสธไม่ยอมเจรจาใดๆ ทั้งสิ้น เขาระบุว่าหนทางเดียวที่จะแก้ปัญหาต่างๆ ของซีเรียก็คือกองกำลังชาวเคิร์ดต้องยอมวางอาวุธ ทำลายกับดักต่างๆ ที่วางเอาไว้ และออกไปจากพื้นที่ซึ่งตุรกีกำหนดจัดให้เป็นเขตปลอดภัย ในบริเวณชายแดนระหว่างซีเรียกับตุรกี

สำหรับการสู้รบนั้น ศึกชิงเมืองรัส อัล-เอน ซึ่งเป็นเมืองชายแดนที่เป็นฐานสำคัญของกองกำลังชาวเคิร์ดในซีเรีย ที่เดินหน้าต่อเนื่องมาเป็นสัปดาห์ที่สองแล้ว ยังคงดำเนินต่อไปตั้งแต่รุ่งเช้าวันพุธ (16) โดยนักรบเคิร์ดพยายามยันการบุกของกองกำลังกบฎซีเรียที่ตุรกีหนุนหลังอยู่

เหล่าชาติมหาอำนาจทั่วโลกต่างพยายามผลักดันมาตรการทางการทูตเพื่อหยุดยั้งความขัดแย้งนี้ โดยประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ส่งรองประธานาธิบดีไมค์ เพนซ์ และไมค์ พอมเพโอ รัฐมนตรีต่างประเทศ เดินทางไปตุรกี ขณะที่ความสัมพันธ์ของทั้งสองชาติซึ่งต่างก็เป็นสมาชิกองค์การสนธิสัญญาแอตแลนติกเหนือ (นาโต้) ตึงเครียดที่สุดในรอบหลายสิบปี

ทางด้านมอสโก ก็เตรียมต้อนรับประธานาธิบดีแอร์โดอัน ที่จะเดินทางไปรับประกันกับประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูตินในไม่กี่วันข้างหน้านี้ว่า การสู้รบที่เกิดขึ้นจะไม่ลุกลามเป็นสงครามระหว่างตุรกีกับซีเรีย

ทั้งนี้หลังจากทรัมป์ประกาศถอนกำลังทหารออกจากภาคเหนือ-ตะวันออกเฉียงเหนือซีเรีย ซึ่งถูกตีความว่าเป็นการเปิดทางสะดวกให้กองทัพตุรกีที่อาศัยกองกำลังกบฎซีเรียที่ตนหนุนหลังอยู่เป็นตัวแทน บุกเข้าปราบปรามกองกำลังชาวเคิร์ด ฝ่ายเคิร์ดซึ่งรู้สึกว่าถูกฝ่ายอเมริกันหักหลัง ก็ได้หันไปจับมือเปิดทางให้กองทหารซีเรียเคลื่อนเข้าพื้นที่ของพวกตน และกำลังทำท่าว่ากองกำลังของรัฐบาลซีเรียซึ่งได้รับความสนับสนุนจากอิหร่านและรัสเซีย อาจเผชิญหน้ากับกำลังของฝ่ายตุรกีในเร็ววันนี้

นอกจากนั้นรัสเซียเองยังเข้าไปเติมเต็มสุญญากาศที่ทหารอเมริกันทิ้งเอาไว้ ด้วยการส่งกำลังออกลาดตระเวนด้วยเหตุผลว่าเพื่อป้องกันการปะทะระหว่างกองทัพซีเรียกับตุรกี

ทรัมป์ที่ถูกฝ่ายต่างๆ ในวอชิงตันรวมทั้งภายในพรรครีพับลิกันของเขาเองด้วย วิพากษ์วิจารณ์อย่างหนักว่ากระทำความผิดพลาดทางยุทธศาสตร์ ในเรื่องการตัดสินใจถอนทหาร 1,000 นายออกจากเขตสู้รบตอนเหนือ-ตะวันออกเฉียงเหนือของซีเรีย ได้พยายามกู้หน้า ด้วยการกดดันให้อังการาหยุดขับไล่กองกำลังเคิร์ด โดยประกาศใช้มาตรการแซงก์ชันคว่ำบาตรเจ้าหน้าที่ในคณะรัฐมนตรีตุรกี 3 คน รวมทั้งขึ้นภาษีศุลกากรเหล็กกล้าของตุรกี

ทางด้านเพนซ์เผยว่า จะพบกับแอร์โดอันในวันพฤหัสฯ (17) เพื่อยืนยันจุดยืนของอเมริกาที่จะให้ตุรกีกับฝ่ายเคิร์ดทำข้อตกลงหยุดยิงทันที และเจรจาเกี่ยวกับเงื่อนไขสำหรับการโยกย้ายที่มั่นของแต่ละฝ่าย อีกทั้งย้ำว่า ทรัมป์จะแซงก์ชันทางเศรษฐกิจตุรกีไปเรื่อยจนกว่าจะตกลงกันได้

ทว่า แอร์โดอันไม่มีท่าทีสะทกสะท้าน โดยบอกกับนักข่าวว่า อังการาจะไม่ยอมประกาศหยุดยิง ขณะที่ปฏิบัติการคราวนี้ได้รับการสนับสนุนอย่างกว้างขวางในตุรกี ซึ่งมีความระแวงว่าชาวเคิร์ดที่เป็นชนกลุ่มน้อยในตุรกี อีกทั้งมีกองกำลังอาวุธที่ก่อการกบฎแข็งข้อมายาวนาน กำลังพยายามจะจัดตั้งประเทศเคอร์ดิสถานขึ้นมา

ทว่า มหาอำนาจตะวันตกต่างกังวลว่า การบุกตอนเหนือของซีเรียจะบ่อนทำลายการกวาดล้างกลุ่มรัฐอิสลาม (ไอเอส) ที่มีกองกำลังเคิร์ดเป็นแกนนำในการรบภาคพื้นดิน รวมทั้งยังมีสมาชิกไอเอสหลายพันคนถูกคุมขังอยู่ในค่ายที่กลุ่มนักรบเคิร์ดควบคุมอยู่ในบริเวณดังกล่าว

ฌอง-อีฟส์ เลอ แดรง รัฐมนตรีต่างประเทศฝรั่งเศส กล่าวเมื่อวันพุธว่า ค่ายดังกล่าวยังไม่ถูกคุกคามจากปฏิบัติการของตุรกี กระนั้น ยุโรปเพิ่มท่าทีแข็งกร้าวต่ออังการามากขึ้น โดยอังกฤษและสเปนเป็นสองประเทศล่าสุดที่สั่งระงับการส่งออกทางทหารให้ตุรกีเมื่อวันอังคาร (15)

รายงานระบุว่ากองกำลังประชาธิปไตยซีเรีย (เอสดีเอฟ) ที่มีนักรบเคิร์ดเป็นกำลังหลักนั้น พยายามปกป้องพื้นที่ทางเหนือของเมืองรัส อัล-เอน โดยมีการสู้รบต่อเนื่องรอบๆ เมือง แม้อังการาอ้างว่า สามารถยึดพื้นที่นี้ได้แล้วก็ตาม ขณะที่กลุ่มซีเรียน อ็อบเซอร์วาทอรี ฟอร์ ฮิวแมน ไรต์ส ที่ติดตามสถานการณ์ในซีเรียระบุว่า มีการปะทะดุเดือดทางตะวันตกของรัส อัล-เอน รวมถึงเมืองตอล อับยีด

นับจากเปิดฉากบุกเมื่อวันที่ 9 ที่ผ่านมา ฝ่ายตุรกีอ้างว่ากองกำลังที่สนับสนุนตุรกีสามารถยึดพื้นที่ตามแนวชายแดนได้แล้วกว่า 100 กิโลเมตร โดยแอร์โดอันนั้นต้องการสร้างเขตปลอดภัย หรือก็คือเขตกันชนขึ้นในดินแดนของซีเรีย ลึกเข้าไปจากพรมแดนติดต่อตุรกีเป็นระยะทาง 30 กิโลเมตร

ผู้นำตุรกียังมุ่งมั่นทำลายกำลังนักรบเคิร์ดที่หวังสร้างเขตปกครองตนเองที่อาจใช้เป็นฐานเปิดการโจมตีในตุรกี รวมถึงต้องการย้ายผู้ลี้ภัยชาวซีเรียบางส่วนจาก 3.6 ล้านคนที่อยู่ในตุรกี ไปยังเขตกันชน

แอร์โดอันประกาศว่า อังการาจะเร่งยืดพื้นที่จากแมนบิจจนถึงชายแดนตุรกีส่วนที่ติดกับอิรัก

ปฏิบัติการของตุรกีทำให้มีผู้เสียชีวิตนับสิบคน ส่วนใหญ่เป็นทางฝั่งเคิร์ด ทั้งยังทำให้ประชาชนอย่างน้อย 160,000 คนต้องทิ้งถิ่นฐาน

ขณะเดียวกัน จากการทำความตกลงกับกองกำลังชาวเคิร์ด กองทัพซีเรียสามารถกลับไปยังพื้นที่ตอนเหนือของประเทศได้เป็นครั้งแรกในรอบหลายปี รัสเซียยังเผยว่า ร่วมกับอังการาลาดตระเวนบริเวณแนวชายแดนซีเรีย-ตุรกี

ทว่า อเมริกาพยายามลดทอนบทบาทของมอสโกโดยระบุว่า มีทหารรัสเซียในพื้นที่ดังกล่าวมีบทบาทจำกัดมาก