เคาะแล้ว! อิเหนาจ่อตั้งเมืองหลวงใหม่ที่ ‘เกาะบอร์เนียว’ ฝั่งตะวันออก-ใกล้เมืองท่าสำคัญ

รอยเตอร์ - ประธานาธิบดี โจโค วิโดโด แห่งอินโดนีเซียแถลงยืนยันวันนี้ (26 ส.ค.) ว่าที่ตั้งเมืองหลวงแห่งใหม่ของประเทศจะอยู่บนฝั่งตะวันออกของเกาะบอร์เนียว โดยจะเริ่มดำเนินการย้ายเมืองหลวงจากกรุงจาการ์ตาอย่างเป็นกิจจะลักษณะภายในปี 2024

เมืองหลวงแห่งใหม่ซึ่งยังไม่มีการกำหนดชื่อจะตั้งอยู่ที่จังหวัดกาลิมันตันตะวันออก ใกล้กับเมืองซามารินดา (Samarinda) และบาลิกปาปัน (Balikpapan) ซึ่งเป็นเมืองท่าสำคัญในการขนส่งน้ำมันและถ่านหิน

“พื้นที่ดังกล่าวถือเป็นจุดยุทธศาสตร์ที่ดี และตั้งอยู่กึ่งกลางประเทศอินโดนีเซีย ใกล้กับเขตเมืองที่กำลังขยายตัว” วิโดโด ระบุในงานแถลงข่าวที่ทำเนียบประธานาธิบดีในกรุงจาการ์ตา

แผนการย้ายเมืองหลวงคาดว่าจะใช้งบประมาณราว 466 ล้านล้านรูเปียห์ โดยแบ่งเป็นงบประมาณจากภาครัฐ 19% ส่วนที่เหลือจะมาจากการร่วมทุนระหว่างภาครัฐและเอกชน (public-private partnerships) และเม็ดเงินลงทุนจากเอกชนล้วนๆ โดยตัวเลขนี้รวมงบก่อสร้างอาคารหน่วยงานราชการ และที่พักอาศัยสำหรับข้าราชการราว 1.5 ล้านคนแล้ว

วิโดโด ได้เสนอแผนต่อรัฐสภาเมื่อต้นเดือนนี้ว่าจะย้ายศูนย์กลางการบริหารราชการไปยังกาลิมันตัน หรือเกาะบอร์เนียวฝั่งอินโดนีเซีย ซึ่งพื้นที่ส่วนใหญ่ยังคงเป็นป่าดิบชื้นและเหมืองถ่านหิน และมีประชากรอาศัยอยู่เพียงราวๆ 16 ล้านคน

อย่างไรก็ดี องค์กรด้านสิ่งแวดล้อมได้แสดงความวิตกกังวลว่า การตั้งเมืองหลวงแห่งใหม่บนเกาะบอร์เนียวอาจนำไปสู่การรุกรานผืนป่าซึ่งเป็นที่อยู่ของสัตว์หายากใกล้สูญพันธุ์ เช่น ลิงอุรังอุตัง, หมีหมา (sun bear) และลิงจมูกยาว เป็นต้น

สำหรับกรุงจาการ์ตานั้นได้ชื่อว่าเป็นเมืองที่มีประชากรหนาแน่นอันดับต้นๆ ของโลก โดยมีผู้อยู่อาศัยมากกว่า 10 ล้านคน และจะมากกว่านั้น 3 เท่าตัวหากนับรวมประชากรในเขตเมืองรอบนอกด้วย

เมืองหลวงแห่งนี้เผชิญทั้งปัญหาน้ำท่วมและแผ่นดินทรุดตัว โดยบางพื้นที่มีอัตราการทรุดเร็วเกือบ 20 เซนติเมตรต่อปี เนื่องจากประชาชนสูบน้ำบาดาลขึ้นมาใช้

วิโดโด ย้ำว่า กรุงจาการ์ตาและเกาะชวานั้นแออัดเกินกว่าจะรับได้อีกแล้ว โดยปัจจุบันเกาะแห่งนี้เป็นบ้านของประชากรราว 54% จากทั้งหมด 260 ล้านคน และสร้างผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (GDP) สูงถึง 58%

รัฐบาลอินโดนีเซียเตรียมเสนอร่างกฎหมายและผลการศึกษาความเป็นไปได้ (feasibility) เพื่อขอการอนุมัติจากรัฐสภาเร็วๆ นี้ โดยรัฐมนตรีกระทรวงผังเมือง บัมบัง บร็อดโจเนอโกโร เผยว่าจะเริ่มมีการเวนคืนที่ดินตั้งแต่ปี 2020 เป็นต้นไป

อินโดนีเซียไม่ใช่ประเทศแรกในอาเซียนที่มีการย้ายเมืองหลวง ก่อนหน้านี้สาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมาก็ได้ย้ายเมืองหลวงจากนครย่างกุ้งไปยังกรุงเนปิดอว์เมื่อปี 2005 และเมื่อทศวรรษ 1990 นายกรัฐมนตรี มหาธีร์ โมฮาหมัด แห่งมาเลเซียก็ได้สร้างศูนย์กลางบริหารราชการแห่งใหม่ขึ้นที่เมืองปุตราจายา ซึ่งอยู่ห่างจากกรุงกัวลาลัมเปอร์ไปราวๆ 33 กิโลเมตร