จีนขึ้นบัญชีเฟนทานิล “ยาเสพติดควบคุม” ยันวัฒนธรรมมะกันเองเป็นตัวการก่อวิกฤตเสพติดสารโอปิออยด์

เอเจนซีส์ - “จีน” ประกาศปราบปรามสารทุกชนิดที่เกี่ยวข้องกับ “เฟนทานิล” ตั้งแต่วันที่ 1 พฤษภาคมเป็นต้นไป ด้วยการจัดเป็นยาเสพติดที่ต้องควบคุม หลังถูกกดดันจากอเมริกาให้ควบคุมวิกฤตสารสังเคราะห์กลุ่มโอปิออยด์นี้ ที่กำลังทำให้ชาวอเมริกันจำนวนมากเสียชีวิตจากการเสพยาเกินขนาด กระนั้น ปักกิ่งยังคงยืนยันว่าปัญหาดังกล่าวเกิดจากวัฒนธรรมของอเมริกาเองในการนำยาตามใบสั่งแพทย์ไปใช้ในทางที่ผิด และการจ่ายยาพร่ำเพรื่อ

จีนถูกสงสัยว่า เป็นแหล่งที่มาสำคัญของเฟนทานิล ยากลุ่มระงับอาการปวดที่ออกฤทธิ์รุนแรงกว่าเฮโรอีนถึง 50 เท่า และทำให้มีผู้เสียชีวิตจากการเสพยาเกินขนาดจำนวนมากในอเมริกา

ปัญหานี้เป็นหนึ่งในประเด็นการเจรจาการค้าระหว่างวอชิงตันกับปักกิ่ง โดยจีนให้สัญญาว่าจะเพิ่มยาในกลุ่มเฟนทานิลในรายชื่อยาเสพติดควบคุม เมื่อครั้งที่ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ และประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ตกลงสงบศึกการค้าชั่วคราวในเดือนธันวาคมปีที่แล้ว

หลิว เย่จิน รองผู้อำนวยการคณะกรรมการควบคุมยาเสพติดแห่งชาติของจีน แถลงเมื่อวันจันทร์ (1 เม.ย.) ว่า จีนได้สะสางทุกข้อกังวลของอเมริกาเกี่ยวกับเฟนทานิลแล้ว กล่าวคือนับจากวันที่ 1 พฤษภาคม เฟนทานิลและยาที่คล้ายกันทั้งหมดจะถือเป็นยาเสพติดควบคุม เพื่อป้องกันผู้ลักลอบพยายามเลี่ยงกฎหมายด้วยการเปลี่ยนสูตรเพื่อผลิตยาที่มีฤทธิ์คล้ายยาแก้ปวดนี้

รองผู้อำนวยการคณะกรรมการควบคุมยาเสพติดแห่งชาติแดนมังกรผู้นี้ ยังระบุสิ่งที่จีนจะดำเนินการต่อไปซึ่งรวมถึงการตรวจสอบนิคมอุตสาหกรรมเคมีภัณฑ์และชีวเวชสำคัญๆ, การสะสางข้อมูลเกี่ยวกับยาเสพติดในระบบออนไลน์, และการตัดช่องทางการสื่อสารทางออนไลน์ของเหล่าอาชญากร

นอกจากนั้นทางการจีนยังจะเรียกร้องให้บริษัทส่งพัสดุ ต้องลงทะเบียนชื่อ-นามสกุลจริงของผู้ใช้บริการ, เพิ่มความเข้มงวดในการตรวจสอบของด่านศุลกากรสำหรับพัสดุระหว่างประเทศที่มีความเสี่ยงสูง, และส่งเสริมความร่วมมือระหว่างหน่วยงานบังคับใช้กฎหมาย ทั้งนี้ เนื่องจากข้อกล่าวหาที่ว่าผู้ขายในจีนมักส่งเฟนทานิลไปยังผู้ซื้อในสหรัฐฯ โดยผ่านบริการจัดส่งพัสดุ

ทางด้าน ไมค์ วิจิล อดีตผู้อำนวยการปฏิบัติการระหว่างประเทศของสำนักงานปราบปรามยาเสพติดของสหรัฐฯ กล่าวว่า ขั้นตอนเหล่านี้ของจีนจะส่งผลอย่างมาก เนื่องจากจีนเป็นแหล่งผลิตสารสังเคราะห์กลุ่มโอปิออยด์ถึง 85% ของปริมาณการผลิตทั่วโลก และว่า หากไม่ได้รับความร่วมมือจากจีน อเมริกาคงไม่สามารถจัดการการระบาดของสารเสพติดที่มีส่วนผสมของโอปิออยด์ที่ทำให้มีผู้เสียชีวิตจำนวนมากได้

ทั้งนี้ จากการสอบสวนของรัฐสภาสหรัฐฯ เกี่ยวกับการใช้เฟนทานิลในอเมริกาในปีที่ผ่านมา พบว่า สารชนิดนี้สามารถสั่งซื้อง่ายดายทางออนไลน์จาก “ห้องปฏิบัติการ” ในจีนและส่งไปรษณีย์ไปยังอเมริกา เนื่องจากช่องโหว่ในการควบคุมของสำนักงานไปรษณีย์สหรัฐฯ

ทางด้าน หวัง เหอเฉิง รองผู้อำนวยการคณะกรรมการสาธารณสุขแห่งชาติ ระบุว่า ยาที่คล้ายกับเฟนทานิลซึ่งใช้เพื่อวัตถุประสงค์ด้านการแพทย์ อุตสาหกรรม และวิทยาศาสตร์โดยถูกต้องตามกฎหมาย จะไม่รวมอยู่ในรายชื่อสารควบคุม

ทั้งนี้ เดือนธันวาคมที่ผ่านมา ทรัมป์กล่าวว่า การดำเนินการกับยาอันตรายนี้จะทำให้ “เกมพลิก” และเรียกร้องให้จีนลงโทษประหารชีวิตสำหรับผู้ขายและส่งเสริมสารสังเคราะห์กลุ่มโอปิออยด์

ความเคลื่อนไหวเหล่านี้มีขึ้น ขณะที่รองนายกรัฐมนตรีหลิว เหอ ของจีนในฐานะผู้นำทีมเจรจาการค้า เตรียมเดินทางไปหารือต่อที่วอชิงตัน หลังเสร็จสิ้นการหารือในปักกิ่งเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว

หลิว เย่จินสำทับว่า รัฐบาลจีนจะยกระดับการร่วมมือกับประเทศอื่นๆ ซึ่งรวมถึงอเมริกา เพื่อจัดการเฟนทานิลซึ่งถือเป็นปัญหาท้าทายระดับโลก

อย่างไรก็ตาม หลิวย้ำว่า จีนไม่มีส่วนรับผิดชอบวิกฤตโอปิออยด์ในอเมริกา และว่า ข้อกล่าวหาของอเมริกาว่า มีการลักลอบขนสารเสพติดชนิดนี้จำนวนมากจากจีนไม่มีหลักฐานรองรับ รวมทั้งขัดแย้งกับข้อเท็จจริง เนื่องจากเฟนทานิลที่จัดส่งจากจีนไปยังอเมริกามีจำนวนจำกัดมาก

ในทางตรงข้าม หลิวกล่าวหาว่า วิกฤตการณ์เกี่ยวกับสารโอปิออยด์นั้นเป็นปัญหาภายในของอเมริกาเอง ที่เกิดจากการนำยาที่จ่ายตามใบสั่งแพทย์ไปใช้ในทางที่ผิด, อิทธิพลของอุตสาหกรรมยา, บริษัทยาและแพทย์จ่ายยามากเกินความจำเป็น, ความหย่อนยานในการบังคับใช้กฎหมายและให้ความรู้เกี่ยวกับสารเสพติด, และวัฒนธรรมการใช้สารเสพติดที่ถูกนำไปโยงกับเสรีภาพ ความเป็นตัวของตัวเอง และการปลดปล่อย

ทัศนะเช่นนี้สอดคล้องกับความเห็นของวิจิลว่า ความโลภของอุตสาหกรรมยาและการสั่งจ่ายยาโอปิออยด์พร่ำเพรื่อ คือปัจจัยกระตุ้นปัญหาดังกล่าว และย้ำว่า นักการเมืองอเมริกาต้องลุกขึ้นมาจัดการปัญหานี้

เมื่อถูกถามถึงคดีที่กระทรวงยุติธรรมสหรัฐฯ ฟ้องชาวจีนหลายคนในข้อหาผลิตและจัดจำหน่ายยาผิดกฎหมาย หลิวตอบว่า จีนดำเนินการร่วมกับหน่วยงานบังคับใช้กฎหมายของอเมริกา แต่ไม่พบหลักฐานว่า คนเหล่านั้นทำผิดกฎหมายจีน

ขณะเดียวกัน สเตฟาน ธอร์เซลล์ ตำรวจและเจ้าหน้าที่ประสานงานด้านศุลกากรของสถานเอกอัครราชทูตสวีเดนในปักกิ่ง ซึ่งได้รับเชิญเข้าร่วมฟังการแถลงข่าว ยกย่องว่า มาตรการล่าสุดของจีนมีความสำคัญอย่างยิ่งในการปราบปรามการค้ายาเสพติด