เอเอฟพี/เอเจนซีส์ – วันนี้(14 ก.พ) ตำรวจแอฟริกาใต้บุกบ้านตระกูลคุปตา(Gupta)อัครมหาเศรษฐีอินเดีย คนใกล้ชิดที่ได้ผลประโยชน์ทางนโยบายจากประธานาธิบดี จาค็อบ ซูมา เกิดขึ้น 1 วันหลังพรรครัฐบาล ANC แถลงประกาศขับผู้นำประเทศอย่างเป็นทางการ
เอเอฟพีรายงานวันนี้(14 ก.พ)ว่า ประธานาธิบดีแอฟริกาใต้ จาค็อบ ซูมา มีกำหนดต้องตอบต่อคำสั่งขับของพรรค ANC ของตนเองในวันนี้(14) เกิดขึ้นในวันเดียวกันกับที่ตำรวจแอฟริกาใต้ส่งกำลังคอมมานโดบุกเข้าค้นคฤหาสถ์ของตระกูลคุปตา(Gupta)อัครมหาเศรษฐีอินเดีย คนใกล้ชิดที่ได้ผลประโยชน์ทางนโยบายจากซูมา และส่งผลทำให้ผู้นำแอฟริกาถูกพรรคตัวเองออกคำสั่งให้ลาออกจากตำแหน่ง
ทั้งนี้พบว่ากองกำลังปฎิบัติการพิเศษเดินทางมาถึงที่ตั้งของคฤหาสถ์ขนาดใหญ่ในย่านผู้มีอันจะกิน เมืองโจฮันเนสเบิร์ก ซึ่งพบว่าที่พักของตระกูลคุปตาได้รับการรักษาความปลอดภัยอย่างแน่นหนา
โฆษกตำรวจแอฟริกาใต้ ฮังวานี มูลอดซี(Hangwani Mulaudzi)ประจำหน่วยคอมมานโดแอฟริกาใต้ ให้สัมภาษณ์กับเอเอฟพีว่า “ในขณะนี้ทางเราได้เดินทางออกมาจากสถานที่แล้ว ซึ่งนี่เป็นปฎิบัติการที่เกี่ยวข้องกับคดีใช้อำนาจทางการเมืองเพื่อแสวงหาผลประโยชน์ให้ตัวเองและพวกพ้อง” ซึ่งทางโฆษกตำรวจแอฟริกาใต้เอ่ยโยงไปถึงคดีคอร์รัปชันเชิงสถาบันรัฐภายใต้การบริหารงานของประธานาธิบดีซูมาที่อยู่ในตำแหน่งมานานร่วม 9 ปี
ก่อนหน้าวันอังคาร(13) พบว่า เอซ มากาชูล(Ace Magashule)เลขาธิการใหญ่พรรค ANC ซึ่งเป็นพรรคของเนลสัน แมนเดลา แถลงว่า ผู้นำแอฟริกาใต้ “ได้ยอมตกลงในหลักการลาออก”
การดิ้นที่จะอยู่ในอำนาจต่อไปทำให้ซูมาและซีริล รามาโฟซา( Cyril Ramaphosa) เกิดความขัดแย้งอย่างหนัก ซึ่งชายผู้นี้นอกจากจะเป็นรองประธานาธิบดีแอฟริกาใต้ เขายังเป็นหัวหน้าพรรค ANC ที่ลงมติออกคำสั่งให้ซูมาออกจากการทำหน้าที่ประธานาธิบดี และรามาโฟซายังเป็นผู้ที่ได้ชื่อว่าจะขึ้นมารับทำหน้าที่ผู้นำแอฟริกาใต้ต่อจากซูมา หากเขายอมลาออกโดยดี เอเอฟพีชี้
เอเอฟพีรายงานต่อว่าเมื่อช่วงเช้าวันอังคาร(13) คณะกรรมการพรรค ANC ได้มีความเห็นร่วมถึงชะตาของประธานาธิบดีจาค็อบ ซูมาหลังจากประชุมหารือเครียดนานร่วม 13 ช.มที่โรงแรมแห่งหนึ่งนอกกรุงพริทอเรีย
ซึ่งหนึ่งในคณะกรรมการพรรคได้ยืนยันกับเอเอฟพีว่า ทางซูมาได้ร้องขอเวลา 3 เดือนในการอยู่ในตำแหน่งต่อไป โดยแหล่งข่าวรายนี้ได้เรียกเงื่อนไขของซูมาว่า “เป็นเรื่องไร้สาระโดยสิ้นเชิง”
ด้านสื่อท้องถิ่นแอฟริกาใต้รายงานว่า ข้อกล่าวหาฉาวที่ทำให้ซูมาต้องแปดเปื้อนและนำไปสู่ข้อตกลงทางออกคือ การรวมไปถึงความรับผิดชอบด้านค่าใช้จ่ายด้านกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับหลายคดีที่ยืดเยื้ออยู่ในศาลซึ่งซูมาถูกสั่งฟ้องในหลายคดี
และหนึ่งในคดีความเหล่านั้นเกี่ยวพันถึงการจ่ายเงินถึง 783 ครั้งที่จาค็อบ ซูมาแอบรับมา เป็นการรับที่เชื่อมโยงกับข้อตกลงการซื้อขายอาวุธ แต่เกิดขึ้นก่อนที่เขาจะเข้าสู่อำนาจสูงสุด
ในขณะที่คดีคอร์รัปชันหลายๆคดีของซูมามีศูนย์กลางปัญหาอยู่ที่ตระกูลคุปตา ที่ถูกกล่าวหาว่าได้รับงานจากรัฐบาลแอฟริกาใต้อย่างไม่เป็นธรรม และถึงขั้นสามารถเลือกคนให้ได้รับการแต่งตั้งในระดับกระทรวงได้
เดอะการ์เดียนรายงานเพิ่มเติมว่า ตระกูลคุปถูกสำนักงานอัยการแอฟริกาใต้กล่าวหาในคดี “คอร์รัปชั่นที่เกิดจากการยึดกุมอำนาจในการบริหารของรัฐ” (state capture ) ซึ่งทางอัยการแอฟริกาได้แต่งตั้งคณะกรรมการอิสระต่อต้านการคอร์รัปชัน ซึ่งเป็นผู้ได้ให้นิยามการจำกัดความนี้ เพื่ออธิบายถึงตระกูลแดนภารตะที่มั่งคั่งแต่ใช้ความใกล้ชิดกับผู้นำแอฟริกาใต้ในการแต่งตั้งระดับกระทรวง สามารถชนะงานการประมูลภาครัฐระดับมูลค่าโครงการหลายล้านดอลลาร์ รวมไปถึงการสามารถเข้าถึงข้อมูลภายในได้
แต่อย่างไรก็ตาม สื่ออังกฤษชี้ว่า ทั้งตระกูลคุปตาและซูมาต่างออกมาปฎิเสธในข้อกล่าวหาทั้งหมด
ทั้งนี้พบว่า ในเขตใกล้คฤหาสถ์ตระกูลคุปตา ตำรวจแอฟริกาใต้ทำการปิดถนนกั้นไม่ให้มีการเข้าออกในย่านชานเมืองที่มีอันจะกินชื่อ“แซกซอนเวิลด์”( Saxonwold) พร้อมประกาศว่า “นี่เป็นที่เกิดเหตุ”
และนอกจากนี้ยังมีการบุกเข้าค้นที่บ้านพักอีกแห่งในเมืองเดียวกัน(โจฮันเนสเบิร์ก) ซึ่งเป็นของผู้อำนวยการบริหารบริษัทที่อยู่ภายใต้การกำกับและเป็นเจ้าของของตระกูลคุปตา
พบว่ามีการจับกุมเกิดขึ้น 3 ราย ส่วนอีก 2 รายคาดว่า จะยอมเข้ามอบตัวในภายหลัง เดอะการ์เดียนชี้ ซึ่งทางตำรวจแอฟริกาใต้ประกาศว่า ปฎิบัติการบุกค้นทั่วเมืองโจฮันเนสเบิร์กจะยังคงมีต่อไป
สื่ออังกฤษวิเคราะห์ว่า การที่ทางพรรครัฐบาลแอฟริกาใต้ไม่สามารถทำให้ผู้นำของตนเองออกจากตำแหน่งได้ในทันที ถือเป็นสัญญาณแสดงความแตกแยกอย่างชัดเจนภายในพรรค และแสดงให้เห็นถึงความล้มเหลวของรามาโฟซาในการบังคับใช้อำนาจของตัวเอง
โดยเมื่อวันจันทร์(12) มากาชูล เลขาธิการพรรคได้เปิดเผยว่า มีเป็นจำนวนมากภายในพรรค ANC ที่ยังคงให้การสนับสนุน จาค็อบ ซูมา ที่ในอดีตสามารถรอดจากการถูกยกมือไม่ไว้วางใจในอดีตมาหลายรอบแล้ว
และพบว่าในเวลานี้มีเป็นจำนวนมากในแอฟริกาใต้ที่เริ่มหมดความอดทนกับฝีมือการจัดการวิกฤตของพรรค ANC ถึงแม้ว่าการบุกเข้าค้นบ้านพักตระกูลคุปตาจะสามารถสร้างบรรยากาศแง่บวกขึ้นมาได้บ้าง
