รอยเตอร์ - สมเด็จพระราชาธิบดีเฟลิเปที่ 6 ในวันอังคาร (3 ต.ค.) ทรงกล่าวหาพวกผู้นำแยกดินแดนคาตาลัน ว่าสั่นคลอนหลักการประชาธิปไตยและก่อความแแตกแยกแก่สังคมคาตาลุญญา ขณะที่ประชาชนหลายหมื่นคนเดินขบวนบนท้องถนนประณามตำรวจใช้ความรุนแรงกับผู้มีสิทธิออกเสียงระหว่างการลงประชามติเมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมา
ในพระราชดำรัสผ่านสถานีโทรทัศน์แห่งชาติ นับเป็นการแทรกแซงที่ไม่เกิดขึ้นบ่อยนักโดยกษัตริย์พระชนมายุ 49 พรรษา ซึ่งปกติแล้วมักไม่ค่อยยุ่งเกี่ยวกับการเมือง และถือเป็นสัญญาณแสดงให้เห็นถึงความแตกแยกอย่างรุนแรงในสเปน อันมีต้นตอจากการลงประชามติแยกตัวเป็นเอกราชของแคว้นคาตาลุญญา
พระราชดำรัสของกษัตริย์ มีขึ้นในขณะที่ชาวคาตาลันหลายหมื่นคนออกมาเดินขบวนในวันอังคาร (3 ต.ค.) ประณามตำรวจใช้ความรุนแรงกับผู้มีสิทธิ์ออกเสียงระหว่างการลงประชามติ โดยพยายามก่อความวุ่นวายแก่การลงคะแนน ด้วยการยิงกระสุนยางและใช้กระบองทุบตีฝูงชนจนได้รับบาดเจ็บไปราวๆ 900 คน
การเดินขบวนในวันอังคาร (3 ต.ค.) ส่งผลให้การสัญจรบนถนนหลายสายถูกปิดตาย ระบบขนส่งสาธารณะและภาคธุรกิจต้องระงับให้บริการ
ศึกประชามติและสถานการณ์ต่างๆหลังจากนั้น ฉุดรั้งสเปนเข้าสู่วิกฤตรัฐธรรมนูญครั้งเลวร้ายที่สุดในรอบหลายทศวรรษ และเป็นบททดสอบทางการเมืองของนายกรัฐมนตรีมาเรียโน ราฮอย นักการเมืองหัวอนุรักษ์นิยม ซึ่งมีจุดยืนแข็งกร้าวในประเด็นนี้
ในช่วงค่ำวันอังคาร (3 ต.ค.) ดีคาร์เลส ปุยเดมองต์ ผู้นำของคาตาลุญญา ให้สัมภาษณ์กับบีบีซีว่าทางแคว้นจะประกาศเอกราชในเร็ววันนี้
พวกพรรคการเมืองฝักใฝ่เอกราช ซึ่งควบคุมรัฐบาลแคว้นคาตาลุญญา เดินหน้าจัดการลงประชามติเมื่อวันอาทิตย์ (1 ต.ค.) ขัดขืนคำตัดสินของศาลรัฐธรรมนูญที่พิพากษาว่าประชามติดังกล่าวละเมิดรัฐธรรมนูญ 1978 ของสเปน ซึ่งเน้นย้ำว่าประเทศมิอาจแบ่งแยกได้
คาตาลุญญา เป็นแคว้นที่มั่งคั่งที่สุดของสเปน มีภาษาและวัฒนธรรมของตนเอง ขณะที่ความเคลื่อนไหวทางการเมืองเพื่อประกาศเอกราชยกระดับความเข้มข้นขึ้นในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา
ผู้ร่วมใช้สิทธิเมื่อวันอาทิตย์ (1 ต.ค.) ลงคะแนนอย่างท่วมท้นสนับสนุนประกาศเอกราช ผลลัพธ์ซึ่งเป็นไปตามความคาดหมาย เนื่องจากประชาชนที่ประสงค์อยู่เป็นส่วนหนึ่งของสเปนต่อไป ส่วนใหญ่แล้วเลือกที่จะบอยคอตการลงประชามติครั้งนี้
ทั้งนี้ ชาวสเปนนอกแคว้นคาตาลุญญา เกือบทั้งหมดมีมุมมองต่อต้านความพยายามแยกตัวเป็นเอกราช ขณะที่ สมเด็จพระราชาธิบดีเฟลิเปที่ 6 ทรงมีพระราชดำรัสตำหนิ “พฤติกรรมที่ขาดความรับผิดชอบ” ของพวกผู้นำคาตาลัน ที่บ่อนทำลายความสามัคคีภายในแคว้น
“วันนี้สังคมคาตาลันแตกร้าวและตกอยู่ในความขัดแย้ง พวกเขา(ผู้นำคาตาลัน) ตัดสินใจล่วงละเมิดกฎเกณฑ์ที่ชอบด้วยกฎหมาย แสดงความไม่ภักดีต่ออำนาจรัฐโดยมิอาจยอมรับได้” พระราชดำรัสของสมเด็จพระราชาธิบดีเฟลิเปที่ 6