“ทิลเลอร์สัน” มาไทยกดดัน “ประยุทธ์” อยากให้ร่วมมือจัดการเกาหลีเหนือ

เอเจนซีส์ - เร็กซ์ ทิลเลอร์สัน รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ เรียกร้องให้ไทยสกัดเส้นทางเงินทุนของเกาหลีเหนือ รวมทั้งไล่ปิดกิจการบังหน้าของบรรดาบริษัทโสมแดง ระหว่างการเยือนกรุงเทพฯ ในวันอังคาร (8 ส.ค.) ในฐานะแขกของกระทรวงต่างประเทศของไทย ซึ่งถือเป็นเจ้าหน้าที่การทูตระดับสูงสุดของอเมริกาที่เดินทางเยือนไทยนับจากการรัฐประหารเมื่อ 3 ปีที่แล้ว

เป้าหมายสูงสุดของ เร็กซ์ ทิลเลอร์สัน รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ คือเรียกร้องให้ประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เพิ่มมาตรการสกัดเงินทุนของเกาหลีเหนือ

ซูซาน ธอร์นตัน ผู้ช่วยรัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ ด้านกิจการเอเชียตะวันออกและแปซิฟิก ระบุว่า อเมริกาเชื่อว่า เกาหลีเหนือเข้ามาตั้งบริษัทบังหน้าหลายแห่งในไทยเพื่อใช้เป็นศูนย์กลางในภูมิภาค และเปลี่ยนชื่อตลอดเวลาเพื่อปิดบังตัวตน ซึ่งทางอเมริกาต้องการให้ทางการไทยปิดกิจการบริษัทเหล่านั้น

ไทยเป็นหนึ่งในหลายประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่อนุญาตให้เกาหลีเหนือจัดตั้งสถานทูต และค้าขายกับรัฐดาวแดงแห่งนี้ โดยในปีที่ผ่านมาไทยและเกาหลีเหนือมีมูลค่าการค้าร่วมกัน 126 ล้านดอลลาร์ หรือเพิ่มขึ้นเกือบ 3 เท่านับจากปี 2009

ทั้งนี้ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีของไทย กล่าวก่อนพบกับทิลเลอร์สันว่า ไทยสนับสนุนมาตรการแซงก์ชันใหม่ของสหประชาชาติ (ยูเอ็น) ต่อเปียงยาง แต่ไม่ได้ให้รายละเอียดใดๆ

นอกจากนี้ วอชิงตันยังเรียกร้องให้ไทยยอมรับผู้ลี้ภัยเกาหลีเหนือเท่าที่ทำได้ โดยเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว สำนักข่าวรอยเตอร์เพิ่งรายงานว่า ในช่วงหลายเดือนที่ผ่านมามีชาวเกาหลีเหนือหลบหนีเข้าประเทศไทยอย่างผิดกฎหมายเพิ่มขึ้นจำนวนมาก

อเมริกายังให้ความสนใจกับสถานการณ์การเมืองและสิทธิมนุษยชนของไทย โดยทางโฆษกสถานทูตสหรัฐฯ ประจำประเทศไทยแถลงว่า ต้องการให้ไทยมีประชาธิปไตยที่เข้มแข็งขึ้น ซึ่งเคารพและรับประกันสิทธิมนุษยชนและเสรีภาพพื้นฐานของประชาชน รวมทั้งรับบทบาทนำในการส่งเสริมความมั่นคงและความมั่งคั่งภายในภูมิภาค

อย่างไรก็ตาม ระหว่างพบปะกับชุมชนชาวอเมริกันที่บ้านพักเอกอัครราชทูต ทิลเลอร์สันไม่ได้กล่าวถึงประเด็นสิทธิมนุษยชนในไทยเป็นพิเศษ แต่เน้นย้ำความสัมพันธ์สองประเทศที่ดำเนินมาถึง 200 ปี โดยกล่าวว่า อเมริกาต้องการให้สัมพันธภาพนี้ยืนยงต่อไปไม่ว่าในยามดีหรือยามร้าย

ทิลเลอร์สันพบกับ “ดอน ปรมัตถ์วินัย” รัฐมนตรีต่างประเทศของไทย ก่อนเข้าพบ พล.อ.ประยุทธ์ โดยทางรัฐมนตรีต่างประเทศของไทยย้ำเช่นเดียวกันว่า ไทยจะสนับสนุนมาตรการลงโทษเกาหลีเหนือของยูเอ็น

ก่อนหน้านี้ ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ของสหรัฐฯ ได้หารือทางโทรศัพท์กับผู้นำไทย และเชิญพลเอกประยุทธ์ไปเยือนทำเนียบขาว แต่ยังไม่มีการกำหนดวันเวลาที่แน่นอนแต่อย่างใด

อย่างไรก็ตาม กลุ่มสิทธิมนุษยชนแสดงความกังวลที่อเมริกาปรับปรุงความสัมพันธ์กับไทยสู่ระดับปกติ โดยอ้างว่า รัฐบาลทหารยังคงกวาดล้างผู้ที่ไม่เห็นด้วย

แมทธิว สมิธ จากกลุ่มฟอร์ติฟาย ไรท์ส ซึ่งเป็นองค์กรสิทธิมนุษยชนที่ไม่หวังผลกำไรและมีฐานอยู่ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ระบุว่า คงเป็นความผิดพลาด ถ้าทิลเลอร์สันปรับความสัมพันธ์ทางการทูตกับไทยโดยไม่ผูกเงื่อนไขในการปกป้องสิทธิมนุษยชนไว้ด้วย

กองทัพไทยเข้ายึดอำนาจเมื่อเดือนพฤษภาคม 2014 หลังสถานการณ์การเมืองลุกเป็นไฟ มีการประท้วงยืดเยื้อนานหลายเดือน โดยกองทัพให้คำมั่นจะคืนประชาธิปไตยให้ประชาชน สำนักข่าวรอยเตอร์ระบุว่า แม้กำหนดให้มีการเลือกตั้งในปีหน้า ทว่ารัฐธรรมนูญใหม่ยังคงเอื้อให้กองทัพมีบทบาทและอิทธิพลในทางการเมือง

นับตั้งแต่มีการรัฐประหาร ไทยหันไปสนิทชิดเชื้อกับจีนมากขึ้น โดยในปีนี้รัฐบาลอนุมัติการจัดซื้อเรือดำน้ำ รถถัง และเฮลิคอปเตอร์จากจีนเป็นมูลค่ากว่า 500 ล้านดอลลาร์ ไม่รวมโครงการก่อสร้างทางรถไฟสายใหม่

อีกประเด็นที่สร้างความร้าวฉาน คือ การที่ไทยเกินดุลการค้าสหรัฐฯ โดยปีที่ผ่านมา ไทยมียอดเกินดุลเกือบ 19,000 ล้านดอลลาร์ อย่างไรก็ตาม ทางการไทยคาดว่าจะมีการนำเข้าสินค้าอเมริกันเพิ่มขึ้นอย่างมากซึ่งจะช่วยลดการเกินดุลลงได้

ระหว่างการเยือนไทยเป็นเวลา 5 ชั่วโมง ทิลเลอร์สันยังเดินทางไปลงนามถวายความไว้อาลัยพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ก่อนเดินทางต่อไปยังกัวลาลัมเปอร์