‘จีน-ฟิลิปปินส์’ หารือคลี่คลายข้อพิพาททะเลจีนใต้ในอาทิตย์นี้ หลัง ‘ดูเตอร์เต’ ไม่เอานโยบายเผชิญหน้า

รอยเตอร์ - จีนกับฟิลิปปินส์จะเริ่มต้นพูดจาหารือแบบทวิภาคีสัปดาห์นี้ เพื่อแก้ไขข้อพิพาทเกี่ยวกับทะเลจีนใต้ เอกอัครราชทูตฟิลิปปินส์ประจำปักกิ่งเปิดเผย ขณะที่มะนิลามองหาทางผ่อนคลายความตึงเครียดกับมหาอำนาจทางเศรษฐกิจระดับท็อปของเอเชียรายนี้แทนการเผชิญหน้ากัน

ประธานาธิบดีโรดริโก ดูเตอร์เต ของฟิลิปปินส์ ผู้ซึ่งกำลังเยือนกรุงปักกิ่งอยู่ในเวลานี้ เพื่อเข้าร่วมการประชุมซัมมิตนานาชาติว่าด้วยแผนการริเริ่มเส้นทางสายไหมสายใหม่อันใหญ่โตมโหฬารของจีน ได้เลือกที่จะเกี่ยวพาราสีแดนมังกรให้ทำธุรกิจและการลงทุนกับแดนตากาล็อก และหลีกเลี่ยงการทะเลาะเบาะแว้งกันเกี่ยวกับอธิปไตยเหนือดินแดนพิพาทในทะเลจีนใต้แบบนโยบายของผู้นำฟิลิปปินส์คนก่อนหน้าเขา

เอกอัครราชทูตฟิลิปปินส์ประจำจีน โฮเซ ซานติอาโก ซานตา โรมานา บอกกับผู้สื่อข่าวในคืนวันเสาร์ (13) ว่า การปรึกษาหารือระหว่างประเทศทั้งสองจะจัดขึ้นในจีน

เขากล่าวต่อไปว่า ข้อพิพาทระหว่างสองประเทศนั้น “ไม่สามารถที่จะคลี่คลายไปได้ในชั่วเวลาข้ามคืน”

ทางฝ่ายจีนยังไม่ได้มีการประกาศอย่างเป็นทางการเกี่ยวกับการเจรจาหารือเช่นนี้

ดูเตอร์เตถูกพวกนักวิจารณ์กล่าวหาว่ากำลังใช้จุดยืนแบบพวกขี้แพ้ ในการปฏิบัติต่อจีนและมรการปกป้องอธิปไตยของฟิลิปปินส์ ขณะที่เขาบอกว่าวิธีเข้าถึงปัญหาของเขานั้นมีผลจริงในทางปฏิบัติ และบอกว่าการท้าทายจีนมีแต่เพิ่มความเสี่ยงที่จะจุดชนวนให้เกิดสงคราม

เอกอัครราชทูต ซานตา โรมานา บอกว่า การที่ดูเตอร์เตเข้าร่วมการประชุมซัมมิตเส้นทางสายไหมคราวนี้ ไม่ควรถูกตีความว่าคือการที่ฟิลิปปินส์ทอดทิ้งหรือ “ยกเลิก” การอ้างอธิปไตยเหนือดินแดนในทะเลจีนใต้

รัฐบาลฟิลิปปินส์ชุดก่อนได้ยื่นฟ้องต่อศาลอนุญาโตตุลาการถาวรในกรุงเฮกเมื่อปี 2013 เพื่อขอให้วินิจฉัยเรื่องพรมแดนทางทะเลในทะเลจีนใต้ และในปีที่แล้ว ศาลอนุญาโตตุลาการถาวรแห่งนี้ได้ตัดสินว่า ข้อกล่าวอ้างของจีนที่อ้างอธิปไตยเหนือพื้นที่แทบทั้งหมดในทะเลจีนใต้นั้น ไม่ชอบด้วยกฎหมาย

ดูเตอร์เตได้วางผลการตัดสินนี้เอาไว้ก่อน และบอกว่าเขาจะกลับไปพิจารณาอีกครั้งในช่วงต่อไปแห่งวาระการดำรงตำแหน่งของเขา

ก่อนหน้าการปรึกษาหารือระดับทวิภาคีครั้งนี้ โฮเซ เด เวเนเซีย อดีตประธานสภาผู้แทนราษฎร ซึ่งดูเตอร์เตแต่งตั้งให้เป็นผู้แทนพิเศษสำหรับการสนทนาระหว่างวัฒนธรรม ได้เสนอให้ฟิลิปปินส์, เวียดนาม และจีน แก้ไขข้อพิพาทอ้างกรรมสิทธิ์เหนือพื้นที่แถบหมู่เกาะสแปรตลีย์ในทะเลจีนใต้ทับซ้อนกันอยู่ ด้วยการร่วมมือกัน 3 ชาติทำการสำรวจหาแหล่งน้ำมันและก๊าซธรรมชาติในพื้นที่ดังกล่าว

เด เวเนเชีย กล่าวในปักกิ่งว่า ความพยายามเช่นนี้จะช่วยส่งเสริมสันติภาพและการพัฒนาทางเศรษฐกิจ

ตัวดูเตอร์เตนั้นได้ไปเยือนจีนมาแล้วครั้งหนึ่งเมื่อเดือนตุลาคมปีที่แล้ว หลังจากความสัมพันธ์ทวิภาคีอยู่ในความเย็นชาและตึงเครียดเนื่องจากข้อพิพาททะเลจีนใต้ ภายใต้คณะบริหารชุดก่อนของประธานาธิบดีเบนิโญ อากีโน

ความพยายามผ่อนคลายความตึงเครียดของดูเตอร์เต ทำให้จีนสัญญาที่จะลงทุนในโครงการด้านโครงสร้างพื้นฐาน 3 โครงการ และให้คำมั่นที่จะช่วยเหลือสร้างสะพาน 2 แห่งในฟิลิปปินส์ ซานตา โรมานา กล่าวโดยไม่ได้ระบุตัวเลขเงินลงทุน

นอกจากนั้นจีนยังผ่อนคลายข้อจำกัดการนำเข้ากล้วยฟิลิปปินส์อีกด้วย เขาบอก

“ถ้าคุณไปดูรอบๆ ปักกิ่งในตอนนี้ และคุณไปที่ตลาด คุณจะได้เห็น ... กล้วยฟิลิปปินส์ คนจีนกำลังรับประทานกล้วยฟิลิปปินส์กันอีกครั้ง และสับปะรดฟิลิปปินส์ด้วย” เขาบอก

“พวกเขาให้สัญญาที่จะซื้อผลไม้เมืองร้อนเป็นมูลค่ากว่า 1,000 ล้านดอลลาร์จากฟิลิปปินส์ และพวกเขากำลังสนใจที่จะซื้อเพิ่มขึ้นอีก”