เอเอฟพี - ประธานาธิบดี โรดริโก ดูเตอร์เต แห่งฟิลิปปินส์ ประกาศวันนี้ (6 เม.ย.) ว่า ตนได้สั่งให้กองทัพส่งทหารเข้าไปก่อสร้างอาคารบนเกาะแก่งในทะเลจีนใต้ที่เป็นกรรมสิทธิ์ของแดนตากาล็อก และให้ปักธงชาติแสดงความเป็นเจ้าของด้วย ซึ่งอาจจุดไฟพิพาทกับประเทศอื่นๆ ที่อ้างกรรมสิทธิ์ทับซ้อน โดยเฉพาะจีน
ดูเตอร์เต เผยกับสื่อมวลชนว่า ตนสั่งให้กองทัพเข้าไปก่อสร้างสาธารณูปโภคบนเกาะต่างๆ ที่เป็นของฟิลิปปินส์ ซึ่งรวมถึงกองหินปะการังในเขตหมู่เกาะสแปรตลีย์ด้วย
“ดูเหมือนใครๆ ก็จะอยากจะเข้าไปยึดหมู่เกาะแถบนั้น ฉะนั้น เราควรส่งคนเข้าไปอาศัยอยู่บนเกาะที่ยังว่างอยู่ดีกว่า” เขากล่าวระหว่างไปเยือนค่ายทหารบนเกาะปาลาวัน (Palawan) ทางตะวันตก ซึ่งถือเป็นเกาะใหญ่ที่สุดที่อยู่ไม่ไกลจากหมู่เกาะสแปรตลีย์
จีนอ้างอธิปไตยเหนือน่านน้ำเกือบทั้งหมดในทะเลจีนใต้ และยังเข้าไปถมทะเลสร้างเกาะเทียมที่สามารถรองรับเครื่องบินทหาร โดยไม่ใส่ใจเสียงคัดค้านจากเพื่อนบ้านแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่อ้างกรรมสิทธิ์ทับซ้อนอยู่
ก่อนหน้านี้ ดูเตอร์เต พยายามสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับปักกิ่ง โดยหลีกเลี่ยงการโต้เถียงเรื่องกรรมสิทธิ์ในน่านน้ำทะเลจีนใต้ซึ่งเป็นพื้นที่ยุทธศาสตร์สำคัญ ทว่า ระยะหลังๆ ก็เริ่มแสดงท่าทีแข็งกร้าวมากขึ้น และประกาศวันนี้ (6) ว่าถึงเวลาแล้วที่จะต้อง “เข้าไปสร้างอาคาร และปักธงชาติฟิลิปปินส์” ไว้ที่หมู่เกาะเหล่านั้น
“ผมได้สั่งให้กองทัพเข้าไปยึดครองพื้นที่ทั้งหมด”
“อย่างน้อยขอให้เราได้ในสิ่งที่เป็นของเรา และประกาศให้รู้ทั่วกันว่าเราเป็นเจ้าของที่ดินเหล่านั้น”
ดูเตอร์เต ระบุว่า มีกองหินปะการังและสันดอนประมาณ “9 - 10 แห่ง” ในหมู่เกาะสแปรตลีย์ที่เป็นสิทธิ์อันชอบธรรมของมะนิลา และบอกด้วยว่า “อาจจะ” ไปเยือนเกาะแก่งเหล่านั้นในวันที่ 12 มิ.ย. ซึ่งเป็น “วันชาติ”
เจ้าหน้าที่สถานทูตจีนในกรุงมะนิลาถึงกับอึ้งเมื่อผู้สื่อข่าวเอเอฟพีติดต่อไปขอความเห็นเกี่ยวกับคำพูดของ ดูเตอร์เต และปัดให้กระทรวงการต่างประเทศจีนในกรุงปักกิ่งเป็นผู้ตอบคำถาม
ในขณะที่อดีตประธานาธิบดี เบนิโญ อากีโน เลือกที่จะเผชิญหน้ากับปักกิ่งตรงๆ โดยยื่นฟ้องศาลระหว่างประเทศให้เข้ามาตัดสินปัญหาทะเลจีนใต้ ดูเตอร์เต กลับไม่นิยมวิธีดังกล่าว แต่หันมาเน้นเจรจาความร่วมมือทางเศรษฐกิจเพื่อดึงดูดเม็ดเงินลงทุนจากจีน และยังขอให้ปักกิ่งช่วยสนับสนุนการทำสงครามกวาดล้างยาเสพติดด้วย
มะนิลาและปักกิ่งมีกำหนดประชุมหารือที่จีนเพื่อคลี่คลายข้อพิพาททางทะเลในช่วงเดือน พ.ค. นี้
กองทัพฟิลิปปินส์ได้ไปสร้างป้อมปราการและทางวิ่งเครื่องบินไว้บนเกาะติตู (Thitu) ซึ่งเป็นเกาะใหญ่ที่สุดในบรรดาหมู่เกาะที่ฟิลิปปินส์อ้างกรรมสิทธิ์
หลังจากที่จีนเข้ายึดเกาะปะการังมิสเชฟ (Mischief) เมื่อกลางทศวรรษ 1990 ฟิลิปปินส์ก็ได้นำซากเรือทหารไปจอดเกยไว้บนเกาะปะการัง เซเกินด์ โทมัส (Second Thomas) ที่อยู่ใกล้ๆ กัน เพื่อประกาศความเป็นเจ้าของบ้าง
เวียดนาม มาเลเซีย บรูไน และ ไต้หวัน ก็มีความบาดหมางกับจีนเรื่องการอ้างกรรมสิทธิ์ทับซ้อนในทะเลจีนใต้เช่นกัน