“โอบามา” พบฝ่ายต่อต้าน รบ.ตบท้ายทัวร์ “คิวบา” หลังมี “ดรามา” ระหว่างแถลงข่าวกับประธานาธิบดี ปท.เจ้าภาพ

เอเจนซีส์ – “โอบามา” ปิดฉากทัวร์ฮาวานาครั้งประวัติศาสตร์ในวันอังคาร (22 มี.ค.) ด้วยการพบกับกลุ่มต่อต้านรัฐบาลคิวบา เพื่อตอกย้ำความสำคัญจำเป็นในการปรับปรุงสิทธิมนุษยชน รวมทั้งปราศรัยถ่ายทอดสดทางทีวีท้องถิ่น และสุดท้ายชมการแข่งขันเบสบอล ร่วมกับ “คาสโตร” โดยทั้งหมดนี้เกิดขึ้นหนึ่งวันหลังงานแถลงข่าวในวันจันทร์ (21) ที่เต็มไปด้วยความตึงเครียด โดยเฉพาะประเด็นสิทธิมนุษยชนที่ผู้นำคิวบาตอกกลับว่า อเมริกาก็ไม่ได้วิเศษไปกว่าประเทศใด

วันอังคาร ซึ่งเป็นวันสุดท้ายของการเยือนคิวบาอย่างเป็นทางการนาน 3 วัน ประธานาธิบดี บารัค โอบามา ของสหรัฐฯ มีกำหนดปราศรัยต่อประชาชนชาวคิวบา จากแกรนด์ เธียเตอร์ ออฟ ฮาวานา ซึ่งสถานีทีวีของรัฐบาลคิวบาจะถ่ายทอดสดไปทั่วประเทศ

เบน โรดส์ ผู้ช่วยด้านนโยบายการต่างประเทศของโอบามา เผยว่า การปราศรัยดังกล่าวมีความสำคัญอย่างยิ่งเนื่องจากเป็นโอกาสเดียวในการเยือนครั้งนี้ที่โอบามาจะได้สื่อสารกับชาวคิวบาโดยตรง และว่า ประมุขสหรัฐฯจะกล่าวถึงอดีตอันเจ็บปวดและโอกาสในอนาคตของสองประเทศ

โอบามา ซึ่งสร้างประวัติศาสตร์ด้วยเป็นผู้นำคนแรกของสหรัฐฯ ในรอบ 88 ปี ที่เดินทางเยือนคิวบาขณะอยู่ในตำแหน่ง ยังมีกำหนดพบกับผู้นำภาคประชาสังคมของคิวบาที่สถานเอกอัครราชทูตอเมริกัน เพื่อตอกย้ำคำเตือนที่เขากล่าวต่อประธานาธิบดี ราอูล คาสโตร ว่า ความล้มเหลวในการยกระดับสิทธิมนุษยชนของคิวบา จะขัดขวางความคืบหน้าในการยกเลิกมาตรการคว่ำบาตรทางการค้าของวอชิงตันต่อฮาวานาที่ดำเนินมาหลายสิบปี ทั้งนี้ โอบามาบอกกับทีวีอเมริกัน ว่า ฝ่ายสหรัฐฯยืนกรานที่จะเชื้อเชิญบุคคลที่จะมาสนทนากับตน ซึ่งก็คือพวกผู้ไม่เห็นด้วยกับรัฐบาลคิวบา โดยไม่ยอมให้ฮาวานาเข้ามาวีโต

ประเด็นสิทธิมนุษยชนเป็นชนวนให้คาสโตรหัวเสียอย่างปิดไม่มิดระหว่างการแถลงข่าวร่วมภายหลังหารือกับโอบามาเมื่อวันจันทร์ (21) ทั้งนี้ เป็นครั้งแรกที่ผู้สื่อข่าวต่างประเทศได้รับโอกาสเข้าร่วมซักถาม มิหนำซ้ำยังถ่ายทอดสดทางทีวีด้วย

ปรากฏว่า ได้มีผู้สื่อข่าวอเมริกันคนหนึ่งซักไซ้เรื่องที่ฮาวานาควบคุมตัวนักโทษการเมือง และคาสโตรตอบคำถามอย่างหัวเสียว่า คิวบาไม่มีนักโทษการเมือง พร้อมท้าให้นักข่าวคนนั้นส่งรายชื่อนักโทษที่ว่ามาให้ ซึ่งหากมีจริง จะยอมปล่อยตัวทันที

คาสโตรยังย้อนว่า สิทธิมนุษยชนของอเมริกาก็ไม่ได้ดีไปกว่าประเทศอื่น ๆ โดยเฉพาะในเรื่องการเหยียดผิว การใช้ความรุนแรงของตำรวจ สุขอนามัย สวัสดิการสังคม และยังตอกหน้าวอชิงตันว่า “สองมาตรฐาน” พร้อมสำทับว่า อเมริกาต้องคืนอ่าวกวนตานาโมให้คิวบา

ปัจจุบันอเมริกาใช้กวนตานาโมเป็นฐานทัพเรือและคุกคุมขังนักโทษต่างชาติที่ถูกกล่าวหาว่า เกี่ยวข้องกับการก่อการร้าย

โอบามาไม่ได้ตอบข้อเรียกร้องเรื่องอ่าวกวนตานาโม แต่คาดการณ์แง่ดีว่า ในท้ายที่สุด อเมริกาจะยกเลิกการลงโทษทางการค้าต่อคิวบา

ส่วนประเด็นนักโทษการเมืองนั้น โรดส์ ยืนยันว่า คิวบามีนักโทษการเมือง และวอชิงตันเคยส่งรายชื่อนักโทษเหล่านั้นให้ ซึ่งคิวบาก็จัดการแก้ไขด้วยการเปลี่ยนจากจำคุกศัตรูทางการเมืองระยะยาวเป็นการกักตัวช่วงสั้น ๆ

การที่โอบามาพบปะกับผู้ไม่เห็นด้วยกับรัฐบาลคิวบา ยังตอกย้ำความตึงเครียดระหว่างสองชาติคู่อริในยุคสงครามเย็น ถึงแม้มีการฟื้นสัมพันธ์ในปี 2014 ซึ่งนำมาสู่การเยือนคิวบาของประมุขทำเนียบขาวคราวนี้ อันเป็นเรื่องที่ไม่มีใครจินตนาการว่าจะเกิดขึ้นได้แม้เพียงเมื่อช่วงก่อนหน้านี้ไม่กี่ปี นอกจากนั้น ความเคลื่อนไหวนี้ยังเป็นความพยายามของโอบามาในการสยบเสียงวิจารณ์ภายในสหรัฐฯ ด้วยการแสดงออกอย่างชัดเจนว่า การเยือนของตนจะไม่ถูกนำไปใช้เพื่อส่งเสริมภาพลักษณ์ของรัฐบาลคิวบา

ประมุขแดนอินทรีจะปิดฉากการเยือนด้วยการร่วมชมการแข่งขันเบสบอล ซึ่งเป็นกีฬาโปรดของทั้งสองชาติ ระหว่างทีมชาติคิวบากับทีมแทมปา เบย์ เรย์สของอเมริกา ร่วมกับครอบครัวและคาสโตร และหลังจบเกม โอบามาจะเดินทางต่อไปยังอาร์เจนตินาเพื่อเยือนอย่างเป็นทางการนาน 2 วัน