ผู้นำเอเปกเร่งโลกสู้ก่อการร้าย “โอบามา” โวยทะเลจีนใต้ต่อในที่ประชุมอาเซียน

เอเจนซีส์ - บรรดาผู้นำเอเชีย-แปซิฟิกเรียกร้องวันพฤหัสบดี (19 พ.ย.) ให้นานาชาติเพิ่มความร่วมมือกันโดยเร่งด่วนเพื่อต่อสู้กับลัทธิก่อการร้าย ในคำแถลงปิดการประชุมระดับสุดยอดของกลุ่มเอเปก ซึ่งถูกครอบงำโดยเหตุวินาศกรรมสะเทือนขวัญในปารีสเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว ขณะเดียวกัน ทำเนียบขาวยืนยันว่า ประธานาธิบดีบารัค โอบามา ยังจะนำประเด็นเรื่องทะเลจีนใต้ไปกดดันปักกิ่งต่อ ในซัมมิตเอเชียตะวันออกที่มาเลเซียช่วงสุดสัปดาห์นี้

“ภายใต้เงื้อมเงาการโจมตีของผู้ก่อการร้ายในปารีส, เบรุต และต่อเครื่องบินของรัสเซียเหนือคาบสมุทรไซนาย และที่อื่นๆ เราขอประณามการดำเนินการ วิธีการ และแนวทางในการก่อการร้ายทั้งหมด” คำแถลงปิดการประชุมผู้นำเอเปก 2 วันที่กรุงมะนิลา ประเทศฟิลิปปินส์ ระบุ

ในคำแถลงฉบับนี้ ซึ่งถือว่าแหวกแนวธรรมเนียมปฏิบัติของเอเปก ที่มีเจตนารมณ์ส่งเสริมการค้าและธุรกิจเป็นหลักนั้น เหล่าผู้นำเน้นย้ำความจำเป็นเร่งด่วนที่นานาชาติจะต้องเพิ่มความร่วมมือและความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวเพื่อต่อสู้กับลัทธิก่อการร้าย

“เราจะไม่ปล่อยให้ลัทธิก่อการร้ายคุกคามค่านิยมพื้นฐานที่ส่งเสริมระบบเศรษฐกิจเสรีของเรา”

ก่อนหน้านี้ ในช่วงเช้าวันพฤหัสบดี ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ที่ร่วมประชุมสุดยอดเอเปกที่มะนิลาด้วย ได้แถลงประณามกลุ่มไอเอส ที่ออกมาอวดอ้างว่า ได้สังหารตัวประกันชาวจีน 1 คน และชาวนอร์เวย์อีก 1 คน

“ลัทธิก่อการร้ายเป็นศัตรูของมนุษยชาติ” สำนักข่าวซินหวารายงานโดยอ้างคำแถลงประณามของสี

ขณะเดียวกัน จัสติน ทรูโดว์ นายกรัฐมนตรีใหม่แกะกล่องของแคนาดาที่เคยประกาศว่า จะถอนเครื่องบินรบออกจากอิรักและซีเรีย ได้ยืนยันระหว่างหารือนอกรอบกับประธานาธิบดีโอบามาของสหรัฐฯ ว่า แคนาดาจะร่วมเป็นสมาชิกกลุ่มพันธมิตรต่อต้านไอเอสอย่างแข็งขันต่อไป

ทางด้านโอบามายังคงย้ำว่า สงครามกลางเมืองในซีเรียจะยุติลงได้ต่อเมื่อประธานาธิบดีบาชาร์ อัล-อัสซาด ที่ได้รับการสนับสนุนจากรัสเซีย ลงจากอำนาจเท่านั้น

ถึงแม้คำแถลงปิดประชุมของเอเปกไม่ได้พาดพิงถึงข้อพิพาทระหว่างจีนกับเพื่อนบ้านในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เกี่ยวกับการอ้างสิทธิ์อธิปไตยของปักกิ่งเหนือทะเลจีนใต้เกือบทั้งหมด ทว่า เบน โรดส์ รองที่ปรึกษาด้านความมั่นคงแห่งชาติของอเมริกาเผยว่า โอบามาจะหยิบยกเรื่องนี้ขึ้นหารืออีกครั้งระหว่างเยือนมาเลเซียสุดสัปดาห์นี้เพื่อร่วม “การประชุมสุดยอดเอเชียตะวันออก” ที่เป็นรายการหนึ่งของการประชุมซัมมิตของสมาคมอาเซียน

ความปรารถนาของจีนในการสกัดกั้นประเด็นทะเลจีนใต้ออกจากเวทีเอเปก มีอันสลายลงในชั่วพริบตาทันทีที่โอบามาเดินทางถึงมะนิลาเมื่อวันอังคาร (17) และประกาศให้ความช่วยเหลือด้านความมั่นคงทางทะเล 250 ล้านดอลลาร์แก่พันธมิตรในเอเชียอาคเนย์ ในจำนวนนี้เป็นการมอบเรือรบ 1 ลำและเรือวิจัย 1 ลำให้ฟิลิปปินส์

ผู้นำทำเนียบขาวยังกล่าวยืนยันพันธะผูกพันของสหรัฐฯในการรักษาความมั่นคงของแดนตากาล็อก หนึ่งในประเทศที่วิจารณ์ความพยายามแผ่ขยายอิทธิพลของจีนในภูมิภาคอย่างดุเดือดที่สุด มิหนำซ้ำโอบามายังเรียกร้องเมื่อวันพุธ (18) ให้จีนยุติการถมทะเลสร้างเกาะเทียมในทะเลจีนใต้

แม้ไม่มีถ้อยคำใดๆ จากสีที่พาดพิงถึงกรณีทะเลจีนใต้ ทว่า เมื่อวันพุธ กระทรวการงต่างประเทศแดนมังกรได้ออกคำแถลงตอบโต้ให้อเมริกายุติการก่อกวนสถานการณ์ในทะเลจีนใต้เสียที

ท่ามกลางความกังวลเกี่ยวกับการก่อการร้าย มะนิลาได้เพิ่มมาตรการรักษาความปลอดภัยการประชุมซัมมิตเอเปก อาทิ ด้วยการปิดถนนบางส่วน และนำกำลังทหารตำรวจกว่า 20,000 นายประจำการตามจุดต่างๆ ส่งผลให้การจราจรในเมืองหลวงของตากาล็อกติดขัดหนักขึ้นกว่าเดิม

กระนั้น กลุ่มผู้ประท้วงเอเปกราว 1,000 คน ยังสามารถฝ่าฟันด่านต่างๆ และร่วมชุมนุมห่างจากสถานที่จัดประชุมราว 1 กิโลเมตรเมื่อวันพฤหัสบดี โดยมีรายงานว่า มีการปะทะกับตำรวจจลาจลที่ใช้หัวฉีดน้ำ รวมถึงเสียงเพลงดังกึกก้องเป็นอาวุธ ก่อนที่ผู้ชุมนุมจะสลายตัวในช่วงบ่าย

ผู้ประท้วงระบุว่า สาเหตุที่ออกมาชุมนุม เนื่องจากเห็นว่า แนวทางการค้าเสรีของเอเปกเอื้อประโยชน์เฉพาะบรรษัทขนาดใหญ่ แต่ละเลยคนยากจน ตลอดจนประเทศเจ้าภาพการประชุมยังต้องแบกรับค่าใช้จ่ายจำนวนมาก