สิทธิเสรีภาพ!? โลกออนไลน์เดือด “ชาร์ลี เอ็บโด” วาดการ์ตูนล้อศพหนูน้อยผู้อพยพเกยตื้นหาด

รอยเตอร์ - ชาร์ลี เอ็บโด นิตยสารแนวเสียดสีสังคมและการเมืองของฝรั่งเศส จุดประเด็นโต้เถียงอีกครั้ง คราวนี้ตีพิมพ์การ์ตูนเสียดสีแนวทางตอบสนองของเหล่าชาติคริสเตียนยุโรปในการรับมือกับวิกฤตไหลบ่าของผู้อพยพมุสลิมจากพื้นที่สงครามอย่างซีเรีย และอิรัก ทว่ามันกระตุ้นความขุ่นเคืองแก่โลกออนไลน์ เนื่องจากนำภาพศพหนูน้อยเกยตื้นชายหาดตุรกีที่สร้างความสะเทือนใจแก่คนทั้งโลก มาวาดล้อเลียนเชิงประชดประชัน

นิตยสารฉบับนี้กลายเป็นสัญลักษณ์แห่งสิทธิเสรีภาพแห่งการแสดงออก หลังตกเป็นเป้าหมายปฏิบัติการโจมตีนองเลือดของนักรบอิสลามิสต์หัวรุนแรงในเดือนมกราคม ฐานตีพิมพ์การ์ตูนล้อศาสดามูฮัมหมัด ทว่า ในฉบับล่าสุด ชาร์ลี เอ็บโด ตกเป็นเป้าสนใจรอบใหม่และถูกวิพากษ์วิจารณ์อย่างเผ็ดร้อนบนสื่อสังคมออนไลน์

หนึ่งในภาพวาดคราวนี้ เป็นการล้อเลียนรูปถ่ายศพของอัยลาน คูร์ดี เด็กชายวัย 3 ขวบชาวซีเรียที่จมน้ำเสียชีวิตและศพถูกซัดมาเกยตื้นชายฝั่งตุรกี หลังครอบครัวของหนูน้อยและคนอื่นๆ ล้มเหลวในความพยายามล่องเรือไปยังกรีซ ภาพถ่ายที่สร้างความสะเทือนใจและดึงดูดให้โลกหันมาสนใจวิกฤตผู้อพยพ

ภาพวาดดังกล่าวเป็นภาพของเด็กชายคนหนึ่งสวมเสื้อยืดและกางเกงขาสั้น ใบหน้าจมลงไปบนชายหาด โดยข้างๆ กันนั้นมีป้ายโฆษณาร้านอาหารฟาสต์ฟูด มีข้อความโปรโมตว่า “ชุดอาหารสำหรับเด็ก 1 แถม 1” พร้อมกับคำบรรยายระบุว่า “เกือบสำเร็จอยู่แล้วเชียว”

หนังสือพิมพ์เกือบทั่วโลกไล่ตั้งแต่เอเชียและอเมริกาเหนือ สะดุดตากับภาพการ์ตูนล้อดังกล่าว โดยโครอนโต ซัน สื่อของแคนาดา พาดหัวว่า “การตายของอัยลาน คูร์ดี ถูกล้อเลียนโดยชาร์ลี เอ็บโด” ส่วนไทม์สออฟอินเดีย ระบุว่า “ชาร์ลี เอ็บโด ถูกวิพวกษ์วิจารณ์เกี่ยวกับการ์ตูนล้อเด็กชายผู้เสียชีวิตชาวซีเรีย”

สื่อมวลชนหลักๆ ส่วนใหญ่ ปฏิเสธประณามพฤติกรรมอันน่าขยะแขยงของนิตยสารล้อเลียนของฝรั่งเศสแห่งนี้ แต่บ่งชี้ว่าชาร์ลี เอ็บโด อาจเผชิญปัญหามากขึ้นหรือไม่ก็ถูกเล่นงานทางกฎหมายจากผลงานล่าสุด

อย่างไรก็ตาม อินดิเพนเดนต์ของอังกฤษ รายงานอ้างคำสัมภาษณ์ของมาจิด นาวาซ จากสถาบันวิจัยควิลเลียน บอกว่าเจตนาที่แท้จริงของการ์ตูนนี้คือฟ้องให้ทุกคนรู้ว่ายุโรปกำลังล้มเหลวในการรับมือวิกฤตผู้อพยพ ส่วนทางโฆษกของชาร์ลี เอ็บโด บอกกับรอยเตอร์ว่าจนถึงตอนนี้ยังไม่ได้ถูกฟ้องดำเนินคดีใดๆ ต่อภาพวาดดังกล่าว

ความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันหลั่งไหลไปยังนิตยสารฉบับนี้ตามหลังเหตุโจมตีเมื่อเดือนมกราคม ที่คนร้าย 2 คนลงมือสังหารพนักงานไป 12 คน ในนั้นรวมถึงบรรณาธิการใหญ่และเหล่านักวาดการ์ตูนคนดัง

ก่อนหน้านั้น ชาร์ลี เอ็บโด กำลังประสบปัญหาทางการเงิน ด้วยมียอดขายรายสัปดาห์แค่ 30,000 ฉบับ แต่หลังจากถูกโจมตี ยอดขายก็พุ่งทะยานเป็นหลายล้านฉบับในหลายทวีป ขณะที่สโลแกน “Je Suis Charlie” หรือ “ฉันคือชาร์ลี” ก็ดังกึกก้องไปทั่วโลก

ทว่า ผู้ใช้สื่อสังคมออนไลน์จำนวนมากรู้สึกโกรธและผิดหวังต่อการ์ตูนล่าสุดนี้ และพากันติดแฮชแท็กบนทวิตเตอร์ ว่า #JeNeSuisPasCharlie (ฉันไม่ใช่ชาร์ลี)