รอยเตอร์ / เอเจนซีส์ / ASTV ผู้จัดการออนไลน์ - ชาวเฮติต่างออกไปใช้สิทธิเลือกตั้งในวันอาทิตย์ (9 ส.ค.) ถือเป็นการเลือกตั้งที่จัดขึ้นเป็นครั้งแรกในรอบ 4 ปี ในอดีตดินแดนอาณานิคมของฝรั่งเศสแห่งนี้ ซึ่งในปัจจุบันได้ชื่อว่าเป็นประเทศที่ “ยากจนข้นแค้นที่สุดของซีกโลกตะวันตก” โดยการเลือกตั้งคราวนี้ถูกมองไม่ต่างจากการเป็นบททดสอบครั้งสำคัญต่อเสถียรภาพของเฮติซึ่งถูกรุมเร้าด้วยความวุ่นวายทางการเมืองมาอย่างต่อเนื่อง
อย่างไรก็ดี รายงานข่าวระบุว่า กลุ่มชายฉกรรจ์ซึ่งใช้ก้อนหินและขวดน้ำเป็นอาวุธได้ตระเวนก่อเหตุโจมตีหน่วยเลือกตั้งหลายหน่วยทั่วกรุงปอร์โตแปรงซ์ที่เป็นเมืองหลวงของประเทศ รวมถึงการที่ศูนย์จัดการเลือกตั้งอีกนับสิบแห่งทั่วประเทศไม่สามารถเปิดทำการได้เพราะเหตุรุนแรง
ขณะที่หน่วยเลือกตั้งอื่นๆ ซึ่งสามารถเปิดให้ประชาชนลงคะแนนได้นั้นบางแห่งได้ขยายระยะเวลาการลงคะแนนออกไปอีก 2 ชั่วโมง แต่ในบางแห่งก็ต้องมีอันปิดหีบเลือกตั้งก่อนกำหนดด้วยเหตุผลด้านความไม่ปลอดภัย
ประเทศเฮติซึ่งตั้งอยู่กลางทะเลแคริบเบียนแห่งนี้ถือเป็นบ้านของประชากรราว 10 ล้านคน แต่ที่ผ่านมา เฮติต้องเผชิญกับความวุ่นวายทางการเมืองอย่างต่อเนื่องโดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในการสร้างระบอบประชาธิปไตยที่มีเสถียรภาพ นับตั้งแต่มีการโค่นอำนาจระบอบการปกครองเผด็จการของตระกูลดูวาลิเยร์ ซึ่งปกครองเฮติแบบผูกขาดระหว่างปี ค.ศ. 1957-1986
แม้ระบอบเผด็จการดูวาลิเยร์จะถูกโค่นอำนาจ แต่ประชาชนชาวเฮติก็ต้องตกอยู่ภายใต้การปกครองของคณะเผด็จการทหารชุดแล้วชุดเล่า สลับกับการมีรัฐบาลพลเรือนที่ไร้ประสิทธิภาพ และการเลือกตั้งที่ฉ้อฉล
ขณะเดียวกัน เหตุแผ่นดินไหวครั้งใหญ่ที่เกิดขึ้นในเฮติเมื่อปี 2010 ยังกลายเป็นปัจจัยซ้ำเติมให้สถานการณ์ในเฮติเลวร้ายย่ำแย่ลงจากการที่พื้นที่ส่วนใหญ่ของเมืองหลวงอย่างกรุงปอร์โตแปรงซ์ถูกทำลายลงราบคาบ ไม่เว้นแม้แต่ทำเนียบประธานาธิบดีที่ถือเป็น “ศูนย์กลางแห่งอำนาจ” ขณะที่ยอดผู้เสียชีวิตจากภัยพิบัติครั้งนั้นสูงถึงหลายแสนราย
ก่อนหน้านี้มีความพยายามในการจัดการเลือกตั้งทั่วไปในเฮติขึ้น 2 ครั้ง คือ ในปี 2011 และปี 2014 แต่ก็ล้มเหลวเป็นเหตุให้รัฐสภาเฮติถูกยุบไปเมื่อเดือนมกราคมที่ผ่านมา และนับแต่นั้นเฮติก็ต้องเผชิญกับภาวะ “สุญญากาศทางการเมือง” นานหลายเดือนกว่าที่กลุ่มก้อนทางการเมืองต่างๆ จะบรรลุข้อตกลงจัดการเลือกตั้งครั้งนี้ได้ในที่สุด
ด้านซานดรา โอโนเร ผู้แทนพิเศษขององค์การสหประชาชาติในเฮติ ออกมาเปิดเผยว่า การเลือกตั้งที่น่าเชื่อถือ โปร่งใส และบริสุทธิ์ยุติธรรม ถือเป็นกุญแจดอกสำคัญที่จะมีผลต่อการเสริมสร้างความมีเสถียรภาพในเฮติในระยะยาว
ทั้งนี้ การเลือกตั้งที่จัดขึ้นในเฮติเมื่อวันอาทิตย์ (9 ส.ค.) ถือเป็นการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรชุดใหม่ รวมถึงเป็นการเลือกตั้งหาสมาชิกใหม่จำนวน 2 ใน 3 ของสมาชิกวุฒิสภา ส่วนการเลือกตั้งประธานาธิบดีคนใหม่ของเฮตินั้นมีกำหนดจัดขึ้นในวันที่ 25 ตุลาคมปีนี้
รายงานข่าวระบุว่า แม้ประธานาธิบดีมิเชล มาร์เตลลี ผู้นำเฮติ จะไม่สามารถลงสมัครรับเลือกตั้งในคราวนี้ได้เนื่องจากข้อจำกัดในรัฐธรรมนูญ แต่การเลือกตั้งครั้งนี้ในเฮติก็ยังมีผู้สมัครลงสมัครหลายรายซึ่งรวมถึง อดีตประธานาธิบดีเรอเน เปรวัล
อย่างไรก็ดี ปัญหาความยากจน ความไม่ปลอดภัยในชีวิตประจำวัน และความเบื่อหน่ายของประชาชนต่อระบอบการเมืองที่เต็มไปด้วยการทุจริต ทำให้หลายฝ่ายคาดว่าจำนวนผู้ออกไปใช้สิทธิเลือกตั้งอาจอยู่ในเกณฑ์ต่ำเตี้ย