เอเอฟพี - สหรัฐฯ ประกาศสนับสนุนข้อเรียกร้องของชาวฮ่องกงราวครึ่งล้านที่ออกมารวมพลตามท้องถนนใจกลางเมืองในวันครบรอบ 17 ปีที่อังกฤษส่งมอบเกาะฮ่องกงให้แก่จีน วานนี้ (1 ก.ค.) เพื่อกดดันให้รัฐบาลปักกิ่งเปิดกว้างทางประชาธิปไตย และมอบสิทธิสากลในการเลือกตั้งผู้บริหารเกาะคนใหม่
มารี ฮาร์ฟ โฆษกกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ แถลงว่า “เราขอสนับสนุนวัฒนธรรมอันแข็งแกร่งของชาวฮ่องกงและการปกป้องกฎหมายขั้นพื้นฐาน รวมถึงหลักสิทธิสากล เช่น สิทธิในการชุมนุมโดยสันติ และเสรีภาพด้านการแสดงออก เป็นต้น”
“เราเชื่อว่า สังคมเปิดที่มีอำนาจปกครองตนเองสูงสุด และการปกครองด้วยหลักนิติธรรม คือสิ่งสำคัญยิ่งสำหรับเสถียรภาพและความเจริญรุ่งเรืองของเกาะฮ่องกง”
พลเมืองฮ่องกงหลายแสนคนต่างโบกสะพัดธงยุคอาณานิคมและป่าวร้องสโลแกนต่อต้านปักกิ่ง ซึ่งนับเป็นการชุมนุมครั้งใหญ่ที่สุดนับตั้งแต่อังกฤษส่งมอบอำนาจปกครองเกาะฮ่องกงกลับสู่จีนในปี 1997
จำนวนประชาชนที่ออกมาร่วมกิจกรรมอย่างล้นหลามถือเป็นสัญญาณบ่งชี้ความไม่พอใจที่เพิ่มทวีขึ้นเรื่อยๆ หลังจากที่รัฐบาลจีนยืนกรานจะใช้อำนาจ “คัดกรอง” ผู้สมัคร ก่อนที่จะมีการเลือกตั้งหัวหน้าคณะผู้ปกครองเกาะฮ่องกงคนถัดไปในปี 2017
“ดิฉันทราบว่ารายละเอียดเกี่ยวกับกระบวนการการเลือกตั้งผู้บริหารเกาะฮ่องกงในปี 2017 ยังอยู่ระหว่างตระเตรียม... แต่เราเชื่อว่าผู้บริหารคนใหม่จะยิ่งมีความชอบธรรม หากชาวฮ่องกงได้รับสิทธิในการออกเสียงเลือกตั้งอย่างเต็มที่ และมีตัวเลือกผู้สมัครที่ตรงใจประชาชนจริงๆ” คำแถลงจากโฆษกกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ ระบุ ซึ่งคาดว่าทำให้จีนเดือดดาลอยู่ไม่น้อย
ชาวฮ่องกงราว 800,000 คนได้มีส่วนร่วมในการทำประชามติแบบไม่เป็นทางการ เพื่อเรียกร้องขอสิทธิในการเลือกผู้สมัครรับเลือกตั้งได้เอง แทนระบบเดิมที่รัฐบาลปักกิ่งเป็นผู้คัดเลือกผู้สมัคร
จีนได้ออกมาโจมตีการทำประชามติครั้งนี้ว่า “ผิดกฎหมายและเป็นโมฆะ”