ระอุ! สหรัฐฯ หนุนเวียดนามโวยจีนตั้งแท่นเจาะน้ำมันในน่านน้ำพิพาท ปักกิ่งสวนฝ่ายฮานอยเจตนาชนก่อน

บีบีซี/รอยเตอร์ - สหรัฐฯ ในวันพฤหัสบดี (8 พ.ค.) พูดถึงพฤติกรรมที่เป็นอันตรายและคุกคามในทะเลจีนใต้ หลังเรือเวียดนามและจีนชนกันบริเวณน่านน้ำที่เป็นข้อพิพาท พร้อมประณามปักกิ่งที่เคลื่อนแท่นขุดเจาะน้ำมันไปยังพื้นที่ดังกล่าวว่าเป็นการยั่วยุ อย่างไรก็ตามทางจีนก็ออกมาตอบโต้ทันที ว่าเป็นเรือฮานอยที่เจตนาชนพวกเขา แต่ก็เรียกร้องให้เปิดเจรจายุติเหตุทะเลาะวิวาทดังกล่าว

ฮานอยแถลงในวันพุธ (7 พ.ค.) ว่ากองเรือของจีนที่กำลังคุ้มกันแท่นขุดเจาะน้ำมันในทะเลลึกซึ่งถูกนำออกมาติดตั้งตรงน่านน้ำในทะเลจีนใต้ที่ 2 ประเทศพิพาทช่วงชิงกันอยู่ ได้ใช้เครื่องฉีดน้ำเข้าโจมตีขับไล่กองเรือตรวจการณ์ของเวียดนาม รวมทั้งพยายามเข้ามาชนกระแทกอยู่หลายครั้ง จนทำให้มีผู้บาดเจ็บไป 6 คน นับเป็นเหตุการณ์การเผชิญหน้าครั้งร้ายแรงที่สุดในระยะหลายปีที่ผ่านมา

ในวันพฤหัสบดี (8) ทางกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ ออกมาตำหนิการเคลื่อนแท่นขุดเจาะน้ำมันเข้าไปยังพื้นที่พิพาทของจีนว่าเป็นการยั่วยุ “การกระทำฝ่ายเดียวดังกล่าว ดูเหมือนเป็นส่วนหนึ่งในรูปแบบพฤติกรรมทั่วไปๆ ของจีน เพื่อรุกคืบการอ้างสิทธิ์เหนือดินแดนพิพาท ในวิธีที่กัดเซาะสันติภาพและเสถียรภาพในภูมิภาค”

นอกจากนี้ เจน ซากี โฆษกกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ ยังบอกต่อว่า “เรายังกังวลอย่างยิ่งต่อพฤติกรรมที่เป็นอันตรายและข่มขู่โดยเรือต่างๆ ที่ปฏิบัติการอยู่ในพื้นที่นี้” พร้อมเรียกร้องทุกฝ่ายปฏิบัติการในแนวทางที่ปลอดภัยและมีความเป็นมืออาชีพ โดยเธอบอกว่าเหตุการณ์นี้ถือเป็นการเน้นให้เห็นถึงความจำเป็นของผู้อ้างสิทธิ์เหนือพื้นที่พิพาทที่ควรต้องชี้แจงเกี่ยวกับคำกล่าวอ้างของพวกเขาตามหลักกฎหมายสากล

เหตุการณ์นี้ซึ่งเกิดขึ้นใกล้กับหมู่เกาะแพราเซล ที่ควบคุมโดยจีน แต่เวียดนามก็อ้างกรรมสิทธิ์เช่นกัน ทางฮานอยกล่าวอ้างว่านับตั้งแต่วันที่ 3 เป็นต้นมา เรือของจีนได้เข้าชนกระแทกเรือของเวียดนามอย่างน้อย 3 ครั้ง และเครื่องบินจีนลำหนึ่งได้บินระดับต่ำๆ เหนือเหล่าเรือตรวจการณ์ของตำรวจเวียดนามที่ถูกส่งไปยังบริเวณนั้น เพื่อเป็นการข่มขู่

อย่างไรก็ตาม ในวันพฤหัสบดี (8) จีนออกมาตอบโต้และกล่าวหาเวียดนาม ว่าเจตนาชนเรือของพวกเขา แต่ก็เรียกร้องให้เปิดโต๊ะเจรจาแก้ไขข้อพิพาทล่าสุด ซึ่งมีต้นตอจากกรณีปักกิ่งเคลื่อนแท่นขุดเจาะน้ำมันเข้าไปยังน่านน้ำที่สองฝ่ายแย่งชิงกัน

เจ้าหน้าที่ระดับสูงรายหนึ่งของกระทรวงต่างประเทศของจีนเรียกร้องให้เวียดนามถอนเรือออกไป หลังฮานอยอ้างว่ากองเรือของจีนที่กำลังคุ้มกันแท่นขุดเจาะน้ำมัน ได้ใช้เครื่องฉีดน้ำเข้าโจมตีขับไล่กองเรือตรวจการณ์ของเวียดนาม 8 ลำที่แล่นอยู่ใกล้แท่นขุดเจาะน้ำมัน ขณะที่ฮานอยบอกว่าเรือของพวกเขา 2 ลำได้รับความเสียหายอย่างหนัก

จีนอ้างว่าการขุดเจาะน้ำมันปฏิบัติการอยู่ในอาณาเขตของตนเองและพวกเขาได้ดำเนินการอย่างยับยั้งชั่งใจอย่างที่สุดในการฉีดน้ำตอบโต้การกระแทกของเรือเวียดนาม โดยนายยี เซียนเหลียง รองอธิบดีกรมกิจการเขตแดนและมหาสมุทรของกระทรวงการต่างประเทศ บอกว่าจีนส่งแค่เรือพลเรือนเข้าไปยังพื้นที่ แต่ฮานอยกลับเป็นเรือของกองทัพที่ติดอาวุธ

“เป้าหมายของเรามีเพียงอย่างเดียวคือให้หลักประกันอย่างสมเหตุสมผล ถูกต้องตามกฎหมายแก่ปฏิบัติการขุดเจาะน้ำมันตามปกติของเรา” เขากล่าว พร้อมบอกว่าเหตุการณ์นี้ทำให้ จีนไม่มีทางเลือกอื่น นอกจากเพิ่มมาตรการรักษาความปลอดภัยตอบโต้ สิ่งที่พวกเขาเรียกว่าเป็นการยั่วยุจากเวียดนาม

หน่วยยามฝั่งเวียดนามแถลงข่าวในวันพุธ (7) ว่าเรือยามฝั่งเวียดนามตรวจพบเรือจีนประมาณ 80 ลำในบริเวณแท่นขุดเจาะน้ำมันของบริษัท China National Offshore Oil Corporation's (CNOOC) ในหมู่เกาะ Paracel ประกอบด้วยเรือรบจำนวน 7 ลำ เรือยามฝั่งจำนวน 33 ลำ และเรือประมงอีกจำนวนมาก

ขณะที่ในวันพฤหัสบดี (8) นาย โง ง็อก ทู (Ngo Ngoc Thu) รองผู้บัญชาการหน่วยรักษาการณ์ยามฝั่งของเวียดนาม บอกกับรอยเตอร์สว่า “เราไม่สนหรอกว่าจีนจะพูดอะไร เราเพียงแค่ทำหน้าที่ปกป้องเขตแดนและอำนาจอธิปไตยของเรา เราส่งเรือเข้าไปตามกฎหมาย แต่จีนมือเรือติดตั้งขีปนาวุธสนับสนุนเรือพลเรือน”

เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นขณะที่ตำรวจฟิลิปปินส์ได้ยึดเรือประมงจีน 1 ลำ พร้อมควบคุมตัวลูกเรือ 11 คน ในน่านน้ำพิพาทอีกแห่งในทะเลจีนใต้ โดยกระทรวงการต่างประเทศฟิลิปปินส์แถลงว่า เรือลำดังกล่าวบรรทุกสัตว์ใกล้สูญพันธุ์จำนวนมาก พร้อมกับระบุว่า เป็นการจับกุมตามกฎหมายทางทะเล และเป็นการแสดงสิทธิอธิปไตยของฟิลิปปินส์

ขณะที่กระทรวงต่างประเทศของจีนเรียกการกระทำดังกล่าวว่าเป็นการยั่วยุ และเรียกร้องให้ปล่อยลูกเรือจีนในทันที