เอเจนซีส์ - คณะกรรมการธัญญาหารแห่งชาติอิรัก ซึ่งเป็นหน่วยงานด้านการค้าของทางการ มีแผนจะหารือกับบรรดาเจ้าหน้าที่ของไทยเร็วๆ นี้ ภายหลังที่อิรักระงับการสั่งซื้อข้าวจากไทย ฮัสซัน อิบรอฮิม รักษาการอธิบดีของหน่วยงานเปิดเผย
อิบรอฮิม ผู้มีฐานอยู่ในกรุงแบกแดด กล่าวทางโทรศัพท์เมื่อวันอาทิตย์ (16 ก.พ.) ว่าอิรักจะไม่ซื้อข้าวจากไทยจนกว่าจะมีการปรับปรุงคุณภาพ อย่างไรก็ตาม เขายังไม่ได้กำหนดวันเวลาที่แน่นอนในการเดินทางเยือนกรุงเทพฯ
ตามข้อมูลของสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย เมื่อปี 2013 อิรักคือประเทศที่นำเข้าข้าวไทยมากที่สุดเป็นอันดับ 2 โดยไทยซึ่งครั้งหนึ่งเคยเป็นผู้ส่งออกข้าวรายใหญ่ที่สุดของโลก กำลังหาช่องทางเพิ่มยอดขายเพื่อระบายข้าวจากโครงการจำนำข้าวที่มีปริมาณมากเป็นประวัติการณ์ ภายหลังที่รัฐบาลได้เริ่มรับซื้อข้าวจากชาวนาในราคาที่สูงกว่าอัตราท้องตลาดตั้งแต่ปี 2011 ก็ทำให้เกิดสินค้าคงเหลือถึงหนึ่งในสามของความต้องการในตลาดโลก
“ผมได้แจ้งทางการไทย และขอให้พวกเขาปรับปรุงคุณภาพ ตลอดจนความเที่ยงตรงของน้ำหนักข้าว ที่ขายให้อิรักแล้วหลายต่อหลายครั้ง” อิบรอฮิม กล่าว พร้อมทั้งเสริมว่า “แต่พวกเขาไม่ได้ทำตามข้อเรียกร้อง เราจึงไม่สามารถซื้อข้าวจากพวกเขาต่อไปได้”
ราคาของข้าวขาว 5 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งใช้เป็นเกณฑ์มาตรฐานสำหรับวัดระดับราคาข้าวไทย ได้ลดลงไป 23 เปอร์เซ็นต์เมื่อปีที่แล้ว และมาหยุดอยู่ที่ 460 ดอลลาร์ต่อเมตริกตัน (ราว 15,000 บาท) ในวันที่ 12 กุมภาพันธ์ ขณะที่ยอดการส่งออกโดยรวมของปีที่แล้วก็ลดลง 1.8 เปอร์เซ็นต์ไปอยู่ที่ 6.6 ล้านตัน ต่ำกว่ายอดส่งออกจากอินเดียและเวียดนาม สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทยระบุ
ชูเกียรติ โอภาสวงศ์ นายกกิตติมศักดิ์ของสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย ระบุว่า อิรักได้ระงับการซื้อข้าวไทยเมื่อช่วงครึ่งหลังของปี 2013 เขาให้สัมภาษณ์ทางโทรศัพท์จากกรุงเทพฯในวันอังคาร (18) ว่า ไทยควรจะขายข้าวให้อิรักได้เพิ่มขึ้นอีกประมาณ 300,000 ถึง 400,000 ตันในปีที่แล้ว ถ้าหากไม่มีการบอกงดไปเสียก่อน
**ลูกค้าจากเบนินและแอฟริกาใต้**
“เราได้เสียตลาดอิรักให้กับข้าวจากสหรัฐฯ และอุรุกวัย ที่มีราคาแพงกว่า” ชูเกียรติกล่าว โดยข้าวจากทั้งสองประเทศนี้มีราคาแพงกว่าข้าวไทยถึงตันละประมาณ 60 ดอลลาร์ (ราว 1,950 บาท)
อย่างไรก็ตาม ไม่ใช่ทุกคนจะเมินข้าวจากชาติเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แห่งนี้ สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย ระบุว่า สาธารณรัฐเบนิน ซึ่งเมื่อปีที่แล้วได้นำเข้าข้าวไทยเพิ่มขึ้นกว่าเท่าตัวเป็น 919,041 ตัน ได้ขึ้นแท่นผู้สั่งซื้อข้าวไทยอันดับหนึ่ง ขณะที่แอฟริกาใต้ก็เพิ่มยอดการสั่งซื้อ 14 เปอร์เซ็นต์ และครองตำแหน่งลูกค้าข้าวไทยรายใหญ่อันดับสาม รองจากเบนิน และอิรัก
ในไตรมาสแรกของปีนี้ ไทยขายข้าวเดือนละ 1 ล้านตัน เพื่อหาเงินมาคืนชาวนาที่เข้าร่วมโครงการจำนำข้าว ซึ่งเริ่มต้นขึ้นเมื่อเดือนตุลาคม ปี 2011 สมัยรัฐบาลยิ่งลักษณ์ ชินวัตร