เอเจนซีส์ - ศาลอาชญากรสงครามที่ได้รับการสนับสนุนจากสหประชาชาติ ตัดสินจำคุกอดีตประธานาธิบดีไลบิเรีย ชาร์ลส์ เทย์เลอร์ 50 ปี ฐานให้การช่วยเหลือกลุ่มกบฏในเซียร์ราลีโอน เข่นฆ่าประชาชนนับหมื่น เพื่อแลกเปลี่ยนกับ “เพชรเปื้อนเลือด” โดยที่คำพิพากษาระบุว่า พฤติการณ์ของเขาถือเป็นส่วนหนึ่งของอาชญากรรมสงครามอันเลวร้ายที่สุดในประวัติศาสตร์
อดีตประธานาธิบดีเทย์เลอร์ ซึ่งปัจจุบันอายุ 64 ปี กลายเป็นประมุขแห่งรัฐคนแรกที่ถูกศาลระหว่างประเทศตัดสินว่ามีความผิด นับแต่ที่มีการพิจารณาคดีพวกนาซีภายหลังสงครามโลกครั้งที่สอง และการกำหนดบทลงโทษคราวนี้ก็จะกลายเป็นแบบอย่างให้แก่ระบบยุติธรรมระหว่างประเทศซึ่งกำลังก่อตัวเป็นรูปเป็นร่างขึ้นมา
ศาลพิเศษเพื่อเซียร์ราลีโอน ได้พิพากษาตั้งแต่เดือนเมษายนที่ผ่านมาว่า เทย์เลอร์มีความผิดรวม 11 กระทงทั้งในข้อหาอาชญากรสงครามและการก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติ จากการช่วยเหลือและให้การสนับสนุนกลุ่มแนวร่วมกบฏอาร์ยูเอฟในเซียร์ราลีโอน ระหว่างสงครามกลางเมืองป่าเถื่อนช่วงปี 1991-2001 เพื่อแลกกับเพชรที่ได้มาจากแรงงานทาสในพื้นที่ที่อยู่ภายใต้การควบคุมของอาร์ยูเอฟ ซึ่งได้สังหาร ข่มขืน และตัดแขนขาประชาชนนับหมื่น รวมทั้งบังคับให้เด็กอายุต่ำกว่า 15 ปีจับอาวุธสู้รบ
เมื่อวันพุธ (30) ซึ่งเป็นกำหนดนัดหมายอ่านคำพิพากษากำหนดระวางโทษของอดีตผู้นำไลบีเรียผู้นี้ ริชาร์ด ลัสสิก ประธานคณะผู้พิพากษาศาลพิเศษเซียร์ราลีโอน ที่ตั้งอยู่นอกกรุงเฮก เนเธอร์แลนด์ ระบุว่าไม่มีคำตัดสินตัวอย่างในอดีตที่สามารถนำมาใช้เป็นบรรทัดฐานของคดีนี้ แต่ระวางโทษที่คณะผู้พิพากษาเห็นชอบเป็นเอกฉันท์นี้ต้องการสะท้อนให้เห็นฐานะการเป็นผู้กุมอำนาจของเทย์เลอร์
“หลักฐานยืนยันว่า ผู้ถูกกล่าวหามีส่วนรับผิดชอบในการให้ความช่วยเหลือและสนับสนุนส่วนหนึ่งของการก่ออาชญากรรมที่ถือว่าเลวร้ายและโหดเหี้ยมที่สุดครั้งหนึ่งในประวัติศาสตร์เท่าที่มีการบันทึกไว้
“ผู้นำต้องเป็นตัวอย่างในการฟ้องร้องต่อผู้ก่ออาชญากรรม ไม่ใช่เป็นผู้ก่ออาชญากรรมเสียเอง
“คณะผู้พิพากษาจึงมีคำวินิจฉัยเป็นเอกฉันท์ให้จำคุกจำเลย 50 ปีสำหรับความผิดทุกกระทง”
ลัสสิกสำทับว่า คำตัดสินนี้ต้องการเน้นย้ำความร้ายแรงของการทรยศต่อความไว้วางใจของประชาชน
ด้านเทย์เลอร์ในชุดสูทสีน้ำเงิน นั่งสงบนิ่งตลอด 45 นาทีในการอ่านคำตัดสินระวางโทษ
ทั้งนี้ เป็นที่คาดว่าทั้งฝ่ายอัยการและจำเลยจะยื่นอุทธรณ์ โดยที่ก่อนหน้านี้เบรนดา ฮอลลิส หัวหน้าอัยการ เรียกร้องให้จำคุกเทย์เลอร์ 80 ปี
เทย์เลอร์นั้นเคยเป็นหนึ่งในผู้ทรงอิทธิพลที่สุดของแอฟริกาตะวันตกและอยู่เบื้องหลังสงครามในเซียร์ราลีโอนที่มีผู้สังเวยชีวิตถึง 120,100 คน
ตลอดการไต่สวน เทย์เลอร์ยืนกรานว่าตนเองบริสุทธิ์ และตกเป็นเครื่องมือของสงครามกลางเมืองในเซียร์ราลีโอน
ระหว่างการไต่สวนที่กินเวลาเกือบ 4 ปี มีบุคคลที่เป็นที่รู้จักมากมายผลัดเปลี่ยนกันให้การในฐานะพยาน ซึ่งรวมถึงนาโอมิ แคมป์เบล นางแบบชื่อดังที่ให้การว่า ได้รับ “เพชรเปื้อนเลือด” เป็นของกำนัลระหว่างไปร่วมงานบอลล์การกุศลในปี 1997 ที่เนลสัน แมนเดลลา ประธานาธิบดีแอฟริกาใต้ในขณะนั้นเป็นเจ้าภาพ
รายงานระบุว่า เทย์เลอร์จะถูกควบคุมตัวอยู่ในสำนักงานของยูเอ็นจนกว่ากระบวนการอุทธรณ์จะเสร็จสิ้น และหากศาลยืนยันคำตัดสินเดิม เขาจะถูกจองจำในเรือนจำอังกฤษตามที่ทางการลอนดอนเสนอตั้งแต่ปี 2007 ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของข้อตกลงในการนำตัวเทย์เลอร์เข้ารับการพิจารณาคดีในศาลแห่งนี้
เชกา ทาราเวลี รัฐมนตรีช่วยกระทรวงสารสนเทศเซียร์ราลีโอน แสดงความคิดเห็นต่อคำพิพากษานี้ว่า “วันนี้ชาวเซียร์ราลีโอน เหยื่อ และผู้สังเกตการณ์ทั้งที่อยู่ภายในและภายนอกประเทศ จะเชื่อว่าความยุติธรรมบางรูปแบบได้บังเกิดขึ้นแล้ว”
