เอเอฟพี/เอเจนซี - รัฐสภาอัฟกานิสถานเรียกร้องเมื่อวันจันทร์ (12) ให้นำตัวทหารสหรัฐฯ คนซึ่งสังหารชาวบ้านอัฟกันเสียชีวิตไป 16 คน ขึ้นพิจารณาคดีอย่างเปิดเผยต่อหน้าสาธารณชนในอัฟกานิสถาน ขณะที่กลุ่มตอลิบานประกาศกร้าวล้างแค้น “อเมริกันโรคจิต”
ตามคำบอกเล่าของพวกเจ้าหน้าที่ทั้งฝ่ายตะวันตกและฝ่ายอัฟกัน ทหารอเมริกันคนดังกล่าวได้ออกจากค่ายของเขาในจังหวัดกันดาฮาร์ ในช่วงเช้ามืดของวันอาทิตย์ (11) โดยมีอาวุธหนักเพียบ พร้อมด้วยอุปกรณ์ที่ทำให้มองเห็นในเวลากลางคืน และได้บุกเข้าไปในบ้านของชาวบ้าน 3 หลัง จัดการสังหารคนในบ้านตายไป 16 คน โดยที่โฆษกกองกำลังสนับสนุนด้านความมั่นคงนานาชาติ (ไอเอสเอเอฟ) ที่นำโดยนาโตระบุว่า ผู้ที่เสียชีวิตเป็นเด็ก 9 คน และผู้หญิง 3 คน
หลังจากนั้น ทหารที่ได้รับการปกปิดชื่อนายนี้ก็กลับเข้าค่ายซึ่งตั้งอยู่ห่างจากจุดเกิดเหตุประมาณ 500 เมตร และเข้ามอบตัวแต่โดยดี
ประธานาธิบดีบารัค โอบามา ต่อสายถึงประธานาธิบดีฮามิด คาร์ไซ เมื่อวันอาทิตย์ เพื่อแสดงความเสียใจต่อชาวอัฟกันและให้สัญญาว่าจะจัดการให้มีการสอบสวนเรื่องนี้โดยเร็ว
ส่วนคาร์ไซประณามการสังหารหมู่และเรียกร้องคำอธิบายจากสหรัฐฯ ขณะที่สำนักประธานาธิบดีแถลงโดยอ้างคำบอกเล่าของชาวบ้านผู้หนึ่งว่า “ทหารอเมริกันกลุ่มหนึ่งปลุกครอบครัวของเราและยิงใส่พวกเขากลางแสกหน้า”
ทั้งนี้ ข้อมูลเกี่ยวกับจำนวนทหารอเมริกันที่ก่อเหตุค่อนข้างสับสน โดยพยานคนหนึ่งบอกว่า เห็นทหารอเมริกันหลายคน ขณะที่เจ้าหน้าที่จากสถานทูตอเมริกัน ไอเอสเอเอฟ และวอชิงตัน ระบุว่าน่าจะมีทหารเกี่ยวข้องเพียงคนเดียว ซึ่งมียศจ่าอากาศเอก เคยประจำการในอิรัก 3 ครั้ง แต่เพิ่งประจำการณ์ในอัฟกานิสถานครั้งแรก
สภาล่างของรัฐสภาอัฟกานิสถานแสดงความคาดหมายเอาไว้ในคำแถลงของตนว่า รัฐบาลสหรัฐฯ จะลงโทษคนร้ายและนำตัวคนเหล่านี้มาพิจารณาคดีอย่างเปิดเผยต่อหน้าประชาชนชาวอัฟกานิสถาน ทั้งนี้คำแถลงนอกจากประณามผู้ก่อเหตุสังหารหมู่คราวนี้ว่ากระทำการ “อย่างโหดเหี้ยมเหมือนไม่ใช่มนุษย์” ยังระบุว่า “ประชาชนกำลังหมดความอดทนลงไปทุกทีแล้วในเรื่องความโฉดเขลาของกองทหารต่างชาติ”
เหตุการณ์คราวนี้ นับเป็นการกระทำครั้งล่าสุดของพฤติการณ์ต่างๆ ที่ดำเนินมาต่อเนื่องเป็นชุดของกองทหารต่างชาติซึ่งได้สร้างความโกรธแค้นให้แก่ชาวอัฟกัน โดยที่เพียงไม่กี่สัปดาห์ก่อน ก็เกิดกรณีทหารอเมริกันในฐานทัพอากาศของนาโตเผาคัมภีร์อัลกุรอาน ซึ่งจุดชนวนให้เกิดการประท้วงรุนแรงที่มีผู้เสียชีวิตไป 40 คน
เมื่อวันจันทร์ (12) สถานเอกอัครราชทูตอเมริกันในกรุงคาบูลออกแถลงการณ์ด่วนทางเว็บไซต์เตือนพลเมืองอเมริกันในอัฟกานิสถานว่า เหตุการณ์รุนแรงล่าสุดอาจนำไปสู่ความเสี่ยงที่จะเกิดกระแสต่อต้านและประท้วงอเมริกา โดยเฉพาะในจังหวัดทางภาคเหนือและภาคใต้ ซึ่งเป็นพื้นที่มีการต่อสู้ดุเดือดที่สุดระหว่างกองกำลังอัฟกันที่ได้รับการสนับสนุนจากสหรัฐฯ และกลุ่มตอลิบาน
ทางฝ่ายตอลิบานออกคำแถลงทางเว็บไซต์ทันควันเช่นกันว่าจะล้างแค้น “ความป่าเถื่อนของอเมริกันโรคจิตและผู้รุกราน” แทนผู้พลีชีพทุกคน
คำแถลงยังโจมตีว่า ผู้ก่อการร้ายอเมริกันจะพยายามจัดการเรื่องนี้ด้วยการแก้ตัวให้คนร้ายผู้ก่ออาชญากรรมที่ไร้มนุษยธรรมครั้งนี้ โดยอ้างว่าเป็นป่วยทางจิต
“หากบรรดาผู้ก่อเหตุสังหารหมู่ป่วยทางจิตจริง ก็เป็นการพิสูจน์ถึงศีลธรรมของกองทัพอเมริกันอีกครั้ง เนื่องจากพวกอเมริกันกำลังติดอาวุธให้คนบ้า ให้หันปากกระบอกปืนเข่นฆ่าชาวอัฟกานิสถานที่ไม่มีทางสู้ โดยไม่เคยยั้งคิด”
คาดหมายกันว่า การสังหารหมู่พลเรือนล่าสุดนี้ อาจกลายเป็นจุดเปลี่ยนสำหรับแดนอินทรีที่ต้องการคงที่ปรึกษาไว้อัฟกานิสถานขณะพยายามลดระดับของสงครามที่ถูกชาวอเมริกันต่อต้านมากขึ้น โดยข้อตกลงการเป็นพันธมิตรเชิงยุทธศาสตร์ระหว่างสองฝ่ายที่กำลังเจรจากันอยู่เป็นส่วนสำคัญของความพยายามดังกล่าว
เจ้าหน้าที่อัฟกันผู้หนึ่งชี้ว่า เหตุการณ์ล่าสุดจะทำให้การลงนามในข้อตกลงนี้ต้องเลื่อนออกไป
ข้อตกลงดังกล่าวที่วอชิงตันและคาบูลหารือกันมากว่าปี จะเป็นกรอบโครงการมีส่วนร่วมของสหรัฐฯ ในอัฟกานิสถานภายหลังกองกำลังต่างชาติถอนตัวออกไปปลายปี 2014
เหตุการณ์รุนแรงล่าสุดยังเกิดขึ้นเพียงไม่กี่วันหลังจากที่สหรัฐฯ และอัฟกานิสถานลงนามข้อตกลงถ่ายโอนศูนย์กักกันจากสหรัฐฯ ให้แก่เจ้าหน้าที่อัฟกันอย่างค่อยเป็นค่อยไป ซึ่งถือเป็นหนึ่งในประเด็นขัดแย้งสำคัญในการเจรจาข้อตกลงการเป็นพันธมิตร
คาบูลนั้นต้องการกำหนดเวลาในการเข้าควบคุมศูนย์กักกันโดยสมบูรณ์ และต้องการให้สหรัฐฯ และนาโต้ยุติการโจมตีบ้านเรือนชาวอัฟกันในตอนกลางคืนก่อนที่จะยอมลงนามข้อตกลงดังกล่าว
