นักท่องเที่ยวเริ่ม เที่ยวด้วยรถสาธารณะมากขึ้น รถไฟ-รถทัวร์ ต่อด้วยรถท้องถิ่นตุ๊กตุ๊กหน้ากบ-รถแดง อึ้งเป็นลูกค้ากระเป๋าหนัก ไม่หวั่นลำบาก แค่อยากเปลี่ยนบรรยากาศต้องการสัมผัสชีวิตแบบคนท้องถิ่น พบลูกค้ากลุ่มนี้มีไม่น้อยจนต้องจัดทัวร์ การรถไฟก็ทำตลาดนี้แถมเต็มเร็ว แต่ปัญหาหลักอยู่ที่ขนส่งสาธารณะต้องคิดราคาที่เป็นธรรม อย่าตีหัวเข้าบ้าน ยกกรณี “โอปป้าฮง” ต้องอธิบายให้ชัด
ดรามาโอปป้าฮงยูทูบเบอร์ชาวเกาหลีกับค่าโดยสารรถตุ๊กตุ๊กที่อยุธยา นับเป็นบทสะท้อนถึงปัญหาของการท่องเที่ยว ที่นักท่องเที่ยวเดินทางท่องเที่ยวเองด้วยรถสาธารณะในพื้นที่ ซึ่งปัญหานี้เกิดขึ้นได้กับทั้งคนไทยและคนต่างชาติ
การท่องเที่ยวในลักษณะนี้เรียกว่า F.I.T.(Free Individual Traveler) เป็นการท่องเที่ยวที่ผู้ท่องเที่ยวเป็นผู้กำหนด เลือกสถานที่ท่องเที่ยวและวิธีการเดินทางเอง คล้ายๆ กับ Back Pack ที่มีเรื่องของงบประมาณมาเป็นข้อจำกัด แต่ F.I.T.อาจจะกำหนดงบหรือไม่ก็ได้ขึ้นอยู่กับผู้เดินทางเป็นคนออกแบบ
การท่องเที่ยวรูปแบบนี้มีมาระยะหนึ่งแล้ว และค่อยๆ ได้รับความนิยมมากขึ้น ทั้งไทยเที่ยวไทยหรือเทศเที่ยวไทย รวมถึงไทยเที่ยวต่างประเทศ แต่ไทยเที่ยวไทยในรูปแบบนี้กำลังได้รับความนิยมมากขึ้น
ที่ผ่านมา การท่องเที่ยวหากมองเฉพาะไทยเที่ยวไทย ส่วนใหญ่คนไทยมักไปเที่ยวกันเอง ขับรถส่วนตัวไปหรือเช่ารถขับ ในช่วงปลาย Covid มีการจัดทัวร์ในประเทศมากขึ้นและมีส่วนลดจากภาครัฐมาเป็นตัวจูงใจ แต่รูปแบบดังกล่าวอาจดูจำเจเกินไปสำหรับนักท่องเที่ยวบางรายที่ต้องการความแปลกใหม่
เที่ยวด้วยรถสาธารณะกำลังมา
การวางแผนท่องเที่ยวด้วยระบบขนส่งสาธารณะจึงเริ่มได้รับความนิยมมากขึ้น คุณเลือกได้ว่าจะขึ้นเครื่องบิน รถไฟ รถทัวร์ ไปยังพื้นที่ปลายทาง ถ้าเป็นช่วงก่อนนี้อาจไปเช่ารถขับท่องเที่ยว แต่ระยะนี้เริ่มมีการหาข้อมูลว่าจังหวัดปลายทางนั้นมีอะไรเป็นสัญลักษณ์ เช่น รถสองแถว รถสามล้อ รถตุ๊กตุ๊ก รถม้า ล่องเรือ แล้วไปใช้บริการรถในท้องถิ่นนั้น จะเลือกเหมาหรือใช้บริการร่วมกับในพื้นที่ก็แล้วแต่การวางแผน
คนที่ชื่นชอบท่องเที่ยวรูปแบบนี้มีทุกกลุ่มรายได้ ไม่ใช่จะมีเฉพาะผู้ที่มีงบจำกัด แต่คนที่มีรายได้ระบบบนก็นิยมท่องเที่ยวด้วยแนวทางนี้เช่นกัน ทั้งหมดมันเรื่องของความท้าทาย ต้องการเปลี่ยนบรรยากาศการเดินทาง อยากสัมผัสกับวิถีชีวิตของคนในท้องถิ่นจริงๆ แน่นอนว่าเที่ยวแบบนี้ไม่ได้สบายเหมือนกับเช่ารถขับเอง หรือเดินทางสบายๆ ในรถแอร์เย็นๆ
“ร้อน เหนื่อย หิว หรือไม่สมหวัง ทุกอย่างเกิดขึ้นได้ทั้งหมดกับเที่ยวแบบนี้ แต่นี่คือประสบการณ์ที่หลายคนอาจไม่เคยได้สัมผัสมาก่อน และเรื่องเหล่านี้จะถูกนำไปพูดคุยกันในหมู่เพื่อนฝูงของคนเหล่านั้น” แหล่งข่าวด้านการท่องเที่ยวกล่าว
เที่ยวเองจนต้องพาเที่ยว
ที่จริง F.I.T.เป็นคำกว้างๆ อาจเป็นการผสมระหว่างวางแผนเที่ยวเองกับกึ่งๆ ทัวร์ก็ได้เช่นกัน บางรายวางแผนเดินทาง 1 ช่วง ช่วงที่เหลือซื้อทัวร์ก็ได้เช่นกัน มันเป็นรูปแบบที่อิสระ เป็นการออกแบบการท่องเที่ยวให้ตรงใจผู้เดินทาง
“แรกๆ ไปเที่ยวกับแม่ วางแผนเดินทางเองใช้บริการรถสาธารณะในท้องถิ่นตอนนั้นเช่ารถแดงที่เชียงใหม่เที่ยว พอหลายคนเห็นก็อยากเดินทางไปด้วยเพื่อสัมผัสกับบรรยากาศแบบนี้ จนสุดท้ายต้องกลายเป็นคนทำทัวร์ในรูปแบบที่ตัวเองต้องการที่หลายคนก็ชอบเหมือนกับเรา ตอนนี้มีทั้งเส้นทางในประเทศและต่างประเทศ” อุ๊ เพจพาแม่เที่ยวกล่าว
ลูกค้าที่เดินทางกับเราถือว่าเป็นกลุ่มที่มีกำลังซื้อ ไปกันเป็นกลุ่มเพื่อนๆ ที่อยากสัมผัสบรรยากาศเดิมๆ และบางคนไม่เคยสัมผัสมาก่อน มันเป็นเรื่องความท้าทายต้องการเติมประสบการณ์ให้ชีวิต อาจมี Adventure เล็กๆ ช่วยเติมความสุขให้ชีวิตมากขึ้น
รถไฟทำตลาดกึ่งทัวร์
การท่องเที่ยวลักษณะนี้เกิดขึ้นได้จากตัวองค์กรและตัวบุคคล เท่าที่เห็นตอนนี้มีความพยายามผลักดันการท่องเที่ยวลักษณะนี้คือการรถไฟแห่งประเทศไทย ที่มักจะมีโปรแกรมท่องเที่ยวในช่วงวันหยุดออกมา คือนั่งรถไฟไปลงปลายทางแล้วท่องเที่ยวในพื้นที่แถวนั้น จุดขายของการท่องเที่ยวที่จัดโดยรถไฟ คือ หัวรถจักร มีทั้งหัวรถจักรไอน้ำ (โบราณ) หัวรถจักร KIHA ของญี่ปุ่น เส้นทางดังๆ เช่น เขื่อนป่าสักชลสิทธิ อยุธยา กาญจนบุรี ฉะเชิงเทรา ส่วนใหญ่เป็นแบบไปเช้าเย็นกลับ แต่มีบางโปรแกรมที่ค้างคืน โปรแกรมท่องเที่ยวของรถไฟส่วนใหญ่เมื่อเปิดจองมักจะเต็มอย่างรวดเร็ว
บางโปรแกรมเมื่อถึงปลายทางจะมีรถให้บริการพาไปเที่ยวตามสถานที่ต่างๆ อย่างเขื่อนป่าสักจะมีรถตู้ให้บริการ ปลายทางอยุธยา ส่วนใหญ่จะใช้บริการตุ๊กตุ๊กหน้ากบที่เป็นเอกลักษณ์ของจังหวัด ถ้าจองผ่านชมรมสามล้อ-ตุ๊กตุ๊กอยุธยา ชั่วโมงละ 200 บาท ถ้าใช้เวลา 5-6 ชั่วโมง เที่ยวได้ไม่จำกัดสถานที่ ราคาเหมาที่ 1 พันบาทต่อคัน และถ้ามากับทริปรถจักรไอน้ำเหลือ 900 บาทต่อคัน
สำหรับในบางเส้นทางอย่างฉะเชิงเทรา ราคาอาจดูสูงไปบ้าง แต่ในทริปนั้นจะรวมค่าอาหารและรถสำหรับเดินทางท่องเที่ยวแต่ละจุดไว้แล้ว
อย่างเส้นอยุธยาแล้วต้องเช่าหรือเหมาะนั่งรถตุ๊กตุ๊กหน้ากบ ทุกคนทราบดีว่ารถเล็ก ไม่มีแอร์ แต่ทุกคนก็ยินดีเพราะถือว่าเป็นเอกลักษณ์ของจังหวัด ได้เปลี่ยนบรรยากาศการท่องเที่ยวไปอีกแบบ
“อย่างปัญหาที่เกิดขึ้นกับโอปป้าฮง ถ้าว่ากันตามตรง ราคานั้นไม่ได้ผิดไปจากข้อตกลงที่ทำกันมาตั้งแต่รัฐบาล คสช. คนไทยชั่วโมงละ 200 บาท ต่างชาติชั่วโมงละ 300 บาท นั่นเป็นเพดานสูงสุด แต่ไม่มีใครคิดราคาต่ำกว่านั้น สิ่งที่เป็นปัญหาคือผู้ขายขายเป็นราคาต่อคน ไม่ใช่ราคาต่อคัน” แหล่งข่าวกล่าว
เหมา “รถแดง” ฮิตมาหลายปี
อีกเส้นทางหนึ่งที่เริ่มเป็นที่นิยมกันมากขึ้นแล้วคือปลายทางเชียงใหม่ แล้วเช่ารถแดงเที่ยว โดยเฉพาะช่วงหน้าหนาวอากาศดี นักท่องเที่ยวจะนิยมมากเป็นพิเศษ จากการสอบถามผู้ประกอบการรถแดงที่ให้บริการนำเที่ยว 2 เพจ รถแดงเชียงใหม่สะปายเป้ปาแอ่ว และเพจรถแดงนำเที่ยวเชียงใหม่กล่าวตรงกันว่า การเช่ารถแดงเที่ยวนั้นมีมาระยะหนึ่งแล้ว ที่ได้รับความนิยมมากขึ้นเป็นเพราะการเห็นตัวอย่างใน Social Media
รถแดงถือเป็นเอกลักษณ์ของจังหวัดเชียงใหม่ ที่วิ่งให้บริการในตัวเมือง แต่รถแดงที่ให้บริการนักท่องเที่ยวส่วนใหญ่ไม่ได้วิ่งให้บริการตามเส้นทางในเมือง เกือบทั้งหมดเป็นรถใหม่ ด้านหลังจะมีประตูปิดป้องกันของหรือคนตกหล่นระหว่างเส้นทางในช่วงที่ต้องขึ้นเขา สิ่งอำนวยความสะดวกก็ต่างกัน รถแดงนำเที่ยวสามารถปรับเบาะด้านหลังเป็นเตียงนอนได้ มีพัดลม ที่ชาร์จโทรศัพท์ บางคันมีแอร์ด้านหลังให้
นักท่องเที่ยวสามารถเลือกเส้นทางได้ตามจุดต่างๆ มีทั้งแบบไปเช้าเย็นกลับและไปค้างคืน คนขับสามารถแนะนำที่พักและช่วยถ่ายรูปให้ลูกค้าได้
ก่อนหน้านี้การเที่ยวเชียงใหม่จะเป็นแบบนักท่องเที่ยวนั่งเครื่องบิน รถไฟหรือรถทัวร์ แล้วมาเช่ารถขับท่องเที่ยวเอง ธุรกิจด้านเช่ารถจึงมีตั้งแต่ที่สนามบินถึงกลางเมือง แต่หลายคนอยากเที่ยวแบบสบายๆ ไม่ต้องกังวลเรื่องเส้นทาง หรือการขับรถที่ไม่ชำนาญเส้นทางที่ต้องขึ้นลงภูเขา เที่ยวด้วยรถแดงถูกนำไปโพสต์อวดกันเป็นกระแสได้อีก ตอนนี้สัดส่วนเช่ารถขับกับเช่ารถแดงเริ่มมีสัดส่วนที่ใกล้เคียงกัน
ตอนนี้การเช่ารถแดงสามารถติดต่อได้ผ่านเพจต่างๆ ที่ผู้ให้บริการรวมตัวกัน ราคาส่วนใหญ่จะใกล้เคียงกัน ลูกค้าสามารถสอบถามได้หลายๆ เพจก่อนตัดสินใจ
ทุกพื้นที่ต้องสร้างราคาที่เป็นธรรม
แหล่งข่าวด้านท่องเที่ยวกล่าวว่า ตัวเทคโนโลยี อินเทอร์เน็ต มือถือ ทำให้การค้นหาข้อมูลด้านการท่องเที่ยวทำได้สะดวกขึ้น บางคนเบื่อเที่ยวแบบเดิมๆ ต้องขับรถ คนขับดูวิวข้างทางก็ไม่ถนัดนัก เที่ยวด้วยรถทัวร์ รถไฟ เครื่องบิน ไปยังปลายทางแล้วใช้บริการรถสาธารณะในท้องถิ่นกำลังเป็นที่นิยมมากขึ้น
แม้ต้องหาข้อมูลทั้งที่เที่ยว ที่พัก ที่กินและการเดินทาง แม้อาจไม่ละเอียดทุกขั้นตอน แต่สนุก ดูวิวข้างทางได้โดยไม่ต้องกังวล ได้สัมผัสชีวิตเหมือนกับคนท้องถิ่น ถ้ากระแสนี้เกิดขึ้นเป็นวงกว้างจะช่วยให้เศรษฐกิจของแต่พื้นที่ดีขึ้น เพราะนักท่องเที่ยวเข้ามาจับจ่ายในพื้นที่
ปัญหาที่แก้ยากแต่ต้องเร่งแก้ คือ เรื่องระบบขนส่งสาธารณะของแต่ละพื้นที่ จังหวัดไหนมีเอกลักษณ์ก็ทำการตลาดง่าย รถแดง ตุ๊กตุ๊กหน้ากบ รถม้า รถราง แต่ทุกอย่างต้องมีมาตรฐานด้านราคาที่เป็นธรรมกับผู้บริโภค อย่าทำให้คนมาเที่ยวคิดว่า ตัวเขาถูกฟันราคา ไม่เช่นนั้นเขาจะไม่มาเที่ยวอีกและบอกต่อไปยังคนอื่นๆ ตรงนี้หน่วยงานของแต่ละจังหวัดต้องหาข้อสรุปร่วมกัน
บางพื้นที่มีปัญหาเรื่องการขนส่งสาธารณะ ไม่มีรถประจำทาง บางพื้นที่ไม่มีแม้แต่รถเหมาด้วยซ้ำ ตรงนี้เท่ากับเป็นการตัดโอกาสด้านการท่องเที่ยวของพื้นที่นั้นไปในตัว แต่ถ้าในบางพื้นที่มี ราคาต้องเป็นธรรม ที่แย่กว่านั้นคือไม่มีแหล่งที่สอบถามข้อมูลที่ไม่หลอกลวงนักท่องเที่ยว เรามี Information สำหรับนักท่องเที่ยวต่างชาติ แต่กับคนไทยไม่มี ซึ่งอาจจะอ้างว่าคนไทยสอบถามคนพื้นที่ได้ แต่ข้อมูลนั้นจริง ตรง และเป็นธรรมหรือไม่
พฤติกรรมของนักท่องเที่ยวนั้นเปลี่ยนแปลงได้ตลอดเวลา ดังนั้นภาครัฐควรจะต้องส่งเสริมหรือสร้างมาตราฐานความปลอดภัยและราคาที่เป็นธรรมเพื่อเป็นแรงกระตุ้น ถ้าคนกลุ่มหนึ่งเที่ยวด้วยรถสารธารณะไปยังพื้นที่ของท่าน เศรษฐกิจในพื้นที่นั้นย่อมดีตามไปด้วย คนให้บริการด้านขนส่งมีรายได้มากขึ้น มีลูกค้าร้านอาหารมากขึ้น มีลูกค้าเข้าที่พักมากขึ้น ดังนั้นอย่าผลักนักท่องเที่ยวกลุ่มนี้ออกด้วยการที่คิดค่าบริการที่ไม่เป็นธรรมกับพวกเขา สู้คิดค่าบริการทุกอย่างด้วยความเป็นธรรมกินยาวดีกว่า ไม่ควรขายบริการแบบตีหัวเข้าบ้าน
ข้อมูลข่าวสารเพิ่มเติมได้ที่
Facebook :https://www.facebook.com/SpecialScoopManagerOnline/
Instragram :https://instagram.com/special.scoop.mgronline
Tiktok :https://vt.tiktok.com/ZSe4j