ภารกิจอวกาศของ “ฌูว์ลี ปาแย็ต” ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ฯ แคนาดา

จากโพสต์ให้ข้อมูล “ลอย ชุนพงษ์ทอง" แอดมินเพจ “ความรู้ดาราศาสตร์ฟากฟ้า” ทำให้คนไทยได้รับทราบว่า “ฌูว์ลี ปาแย็ต” ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ฯ แคนาดา นั้นมีประวัติที่ไม่ธรรมดาเพราะเป็นถึงวิศวกรคอมพิวเตอร์และยังเป็นมนุษย์อวกาศอีกด้วย

ทั้งนี้ มาดาม “ฌูว์ลี ปาแย็ต” (Julie Payette) เป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ฯ แคนาดา ที่เข้าร่วมพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ณ พระเมรุมาศ ท้องสนามหลวง เมื่อวันที่ 26 ต.ค.60

จากข้อมูลที่เผยแพร่ทางวิกิพีเดียนั้น ทำให้ทราบว่าเมื่อปี 2535 มาดามปาแย็ตได้รับเลือกเป็น 1 ใน 4 มนุษย์อวกาศขององค์การอวกาศแคนาดา (Canadian Space Agency: CSA) จากผู้สมัคร 5,330 ราย ซึ่งหลังได้รับการฝึกเบื้องต้นเธอก็ได้ทำงานในฐานะที่ปรึกษาเชิงเทคนิค ด้านระบบซ่อมบำรุงเคลื่อนที่ ระบบหุ่นยนต์และการมีส่วนร่วมของแคนาดาในการสร้างสถานีอวกาศนานาชาติ

ถัดมาในปี 2536 มาดามปาแย็ตได้ตั้งกลุ่ม การปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และคอมพิวเตอร์ (Human computer interaction Group) ในโครงการมนุษย์อวกาศแคนาดา และทำหน้าที่ผู้เชี่ยวชาญเชิงเทคนิคด้านการประมวลผลคำพูดให้แก่กลุ่มศึกษาวิจัยนานาชาติ ของนาโต (NATO)

- ฝึกหนักสู่วิถี “มนุษย์อวกาศ”

ในการเตรียมตัวเพื่อรับอนุญาตการบินอวกาศนั้น มาดามปาแย็ตต้องได้รับใบอนุญาตการบินพาณิชย์ และผ่านการฝึกในเที่ยวบินแรงโน้มถ่วงต่ำ 120 ชั่วโมง และในปี 2539 เธอได้รับใบประกาศในการดำเนินกิจการดำน้ำทะเลลึกหนึ่งบรรยากาศ (one-atmosphere deep sea diving suit) นอกจากนี้เธอยังฝึกเครื่องบินรบเป็นเวลานับพันชั่วโมง

เมื่อเดือน ส.ค.39 มาดาปาแย็ตเข้ารับการฝึกเป็นผู้เชี่ยวชาญประจำภารกิจที่ศูนย์อวกาศจอห์นสัน (Johnson Space Center) ในสหรัฐฯ และหลังฝึกครบ 1 ปีก็ได้รับมอบหมายให้ทำงานในด้านระบบซ่อมบำรุงเคลื่อนที่ และสำเร็จการฝึกมนุษย์อวกาศเบื้องต้นเมื่อเดือน เม.ย.41

มาดามปาแย็ตได้ขึ้นไปอวกาศพร้อมกระสวยอวกาศดิสคัฟเวอรี (Discovery) เมื่อ 27 พ.ค.42ในเที่ยวบิน STS-96 ซึ่งเป็นเที่ยวบินแรกที่ลูกเรือได้ควบคุมให้กระสวยอวกาศเชื่อมต่อสถานีอวกาศนานาชาติโดยระบบควบคุมด้วยคน และเธอทำหน้าที่เป็นผู้เชี่ยวชาญปฏิบัติบนเที่ยวบิน มีความรับผิดชอบในการควบคุมแขนกล “แคนาดาร์ม” (Canadarm) ที่อยู่ด้านนอกสถานีอวกาศ

กระสวยอวกาศดิสคัฟเวอรีในเที่ยวบิน STS-96 กลับสู่โลกเมื่อ 6มิ.ย.42 และจากภารกิจนี้มาดามปาแย็ตถือเป็นชาวแคนาดาคนแรกที่มีส่วนร่วมในภารกิจประกอบสถานีอวกาศและโดยสารอยู่บนสถานีอวกาศ ภารกิจนี้ได้โคจรรอบโลกทั้งหมด 153 รอบ คิดเป็นระยะทางมากกว่า 6 ล้านกิโลเมตร โดยใช้เวลา 9 วัน 19 ชั่วโมง 13 นาที

มนุษย์อวกาศหญิงของแคนาดาผู้นี้ได้กลับไปเยือนสถานีวกาศนานาชาติอีกครั้งในเที่ยวบิน STS-127 โดยกระสวยอวกาศเอนเดฟเวอร์ (Endeavour) ระหว่าง 15-31 ก.ค.52 ในฐานะวิศวกรเที่ยวบินและผู้ควบคุมหุ่นยนต์ระหว่างภารกิจ และได้ขึ้นไปสมทบกับ โรเบิร์ต เธิรสก์ (Robert Thirsk) คณะลูกเรือสถานีอวกาศที่ 20 (Expedition 20) ชาวแคนาดาอีกครั้ง จึงเป็นครั้งแรกที่มีชาวแคนาดาในอวกาศพร้อมกันถึง 2 คน

- ช่วยกระสวยอวกาศ “กลับมาบินอีกครั้ง”

มาดาปาแย็ตยังมีบทบาทในเที่ยวบิน “กลับมาบินอีกครั้ง” ของกระสวยอวกาศ ซึ่งเป็นเทคโนโลยีขนส่งอวกาศแบบใช้ซ้ำขององค์การบริหารการบินอวกาศสหรัฐฯ (นาซา) โดยเธอรับหน้าที่ในแผนกติดต่อกับลูกเรือของเที่ยวบิน ซึ่งเที่ยวบินดังกล่าวคือ STS 114 ที่รับภารกิจโดยกระสวยอวกาศดิสคัฟเวอรี

การกลับมาบินอีกครั้งโดยกระสวยอวกาศดิสคัฟเวอรีนั้น เกิดขึ้นหลังโศกนาฏกรรมของกระสวยอวกาศโคลัมเบีย (Columbia) ที่ระเบิดระหว่างกลับเข้าสู่ชั้นบรรยากาศโลกเมื่อ 1 ก.พ.46 โดยกระสวยอวกาศ และกระสวยอวกาศดิสคัฟเวอรีได้กรุยทางการกลับมาบินของกระสวยอวกาศอีกครั้งเมื่อวันที่ 26 ก.ค.48

หน้าที่ติดต่อลูกเรือกระสวยอวกาศนี้เกิดขึ้นระหว่างมาดามปาแย็ตรับหน้าที่มนุษย์อวกาศอาวุโส ขององค์การอวกาศแคนาดา (Canadian Space Agency) ช่วงปี 2543-2550 ซึ่งเธอได้ทำงานในการฐานะผู้สื่อสารระหว่างลูกเรือ ณ ศูนย์ควบคุมปฏิบัติการในฮิวส์ตัน สหรัฐฯ และรับหน้าทีหัวหน้าทีมติดต่อลูกเรือในเที่ยวบิน STS-121 ที่บินโดยกระสวยอวกาศดิสคัฟเวอรีเช่นเคย

สำหรับเที่ยวบิน STS-121 นั้นเป็นเที่ยวบินเพื่อทดสอบระบบความปลอดภัย และทดสอบเทคนิคซ่อมบำรุงความเสียหายแบบที่เกิดขึ้นกับกระสวยอวกาศโคลัมเบีย รวมถึงขนส่งเสบียง เครื่องมือ และนำส่ง โทมัส ไรเตอร์ (Thomas Reiter) มนุษย์อวกาศขององค์การอวกาศยุโรป (European Space Agency: ESA) จากเยอรมนีสู่สถานีอวกาศนานาชาติ ซึ่งเที่ยวบินดังกล่าวเกิดขึ้นเมื่อ 4 ก.ค.49

ทั้งนี้ มาดามปาแย็ตได้เดินทางถึงประเทศไทยเมื่อวันที่ 25 ต.ค.60 และระหว่างพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ที่ผ่านมา เธอได้สวมชุดดำเรียบๆ เดินนำหน้าเจ้าชายจากต่างประเทศ ขึ้นไปวางดอกไม้จันทน์ถวาย จนได้รับความสนใจจากชาวไทยจำนวนมาก ซึ่ง “ลอย ชุนพงษ์ทอง" แอดมินเพจ “ความรู้ดาราศาสตร์ฟากฟ้า” ให้ความเห็นว่า ด้วยไลฟ์สไตล์ความเป็นวิศวกรมักจะไม่ชอบเครื่องประดับ เครื่องทรง และปรารถนาเพียงความเรียบง่ายเท่านั้น

มาดามปาแย็ตเพิ่งเข้าพิธีสาบานตัวเมื่อวันที่ 2 ต.ค.60 หลัง จัสติน ทรูโด (Justin Trudeau) นายกรัฐมนตรีแคนาดาประกาศเมื่อ 13 ก.ค.60 ว่า พระราชินีอลิซาเบธที่ 2 ได้อนุมัติแต่งตั้งให้เธอเป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ฯ (Governor General)