สุโขทัย - ตามพิสูจน์ “ข้าวเปิ๊บยายเครื่อง” สาขาเดียวในโลกกลางหมู่บ้านโฮมสเตย์นาต้นจั่น-สุโขทัย สุมไฟใส่ฟืนทำขายมาเกือบครึ่งศตวรรษลูกค้ายังตรึมถึงวันนี้
แฟนเพจ “MGR Online ภาคเหนือ” ที่มีโอกาสเดินทางไปท่องเที่ยว “สุโขทัย” เมืองมรดกไทย-มรดกโลก และได้แวะลิ้มชิมรส “ข้าวเปิ๊บยายเครื่อง ต้นตำรับ 1978 สาขาเดียวในโลก” ได้บันทึกเรื่องราวเผยความประทับใจในบรรยากาศ ตลอดจนอาหารพื้นถิ่น..กลางหมู่บ้านโฮมสเตย์ บ้านนาต้นจั่น ต.บ้านตึก อ.ศรีสัชนาลัย ติดกับเมืองลับแล จ.อุตรดิตถ์
“บ้านนาต้นจั่น” เป็นแหล่งท่องเที่ยวโฮมสเตย์ชื่อดังของศรีสัชนาลัย จ.สุโขทัย ติดกับเมืองลับแล จ.อุตรดิตถ์ อีกทั้งมีชื่อเสียงเรื่องผ้าหมักโคลนในช่วงฤดูกาลท่องเที่ยว หรือวันหยุดยาวรวมทั้งเสาร์-อาทิตย์ จะคลาคล่ำไปด้วยนักท่องเที่ยวเพราะมีของกินอร่อยเป็นเอกลักษณ์ที่ไม่เหมือนใคร นั่นก็คือ “ข้าวเปิ๊บและก๋วยเตี๋ยวแบ”
เมื่อเดินทางไปถึง “ร้านข้าวเปิ๊บยายเครื่อง” อยู่ในบ้านทรงไทยหลังใหญ่ แถมปากทางเข้าร้านยังมีรูปปั้นยักษ์ยืนตระหง่านอยู่สองตนกลางสวนที่มีต้นไม้ปกคลุมดูครึ้มร่มรื่น มองเห็นห้องครัวแบบเปิดโล่งโชว์การทำเมนูเด็ดให้ได้เห็น รวมถึงได้สัมผัสสถานที่นั่งกินใต้ถุนบ้านทรงไทย รวมถึงมีลานกว้างเป็นโต๊ะไม้ รองรับลูกค้าได้เกือบ 200 คน
ภายในร้านนี้จะมีเมนูอาหารให้เลือกเพียงแค่ 8 รายการ ประกอบด้วย ข้าวเปิ๊บ, ก๋วยเตี๋ยวแบ, หมี่พัน, ข้าวพันไข่, ข้าวพันโอบ, ข้าวพันน้ำซุป, ข้าวพันพริก, ชุดรวมไข่-โอบ-ซุป-พริก ที่ถือเป็นของกินเล่น หรือของฝาก
เมื่อเข้าไปดูครัว ก็พบว่าห้องครัวอยู่ใต้ซุ้มไม้ที่มีเพียงหลังคาคลุมทำให้ลมพัดระบายอากาศถ่ายเทได้ตลอดเวลา มีเตาดินเหนียวใช้ฟืนรูปร่างเป็นเอกลักษณ์ บนเตาทำเป็นหลุมสำหรับวางหม้อดิน มีผ้าขาวบางขึงตึงอยู่บนปากหม้อ ครอบด้วยฝาชีที่มีไม้เป็นด้ามจับ
แม่ครัว ที่เป็นลูกสาวและคนในครอบครัวของยายเครื่อง ลงมือทำข้าวเปิ๊บด้วยการใช้แป้ง ซึ่งทำจากแป้งสดเป็นสูตรลับของทางร้านเทราดลงไปบนผ้าขาวบาง จากนั้นใช้ฝาชีไม้ไผ่ที่มีไม้จับวางครอบใช้เวลาประมาณไม่ถึง 1 นาที ไอน้ำความร้อนจากหม้อดินผ่านผ้าขาวบางก็ทำให้แผ่นแป้งสุกมีลักษณะเหมือนแผ่นก๋วยเตี๋ยว จากนั้นก็ใส่ผักต่างๆ เช่น กะหล่ำปลี, ถั่วงอก, ตำลึง, ผักบุ้ง รวมทั้งวุ้นเส้นใส่วางลงไปบนแผ่นแป้งปิดฝาชีไม่นานนักพอให้สุกก็ใช้ทัพพีแซะ และห่อพับแป้งให้เป็นเหลี่ยม
จากนั้นก็ตักใส่จาน ก็จะได้ “ข้าวเปิ๊บ” ใส่ชามโปะด้วยไข่ที่นึ่งสุกบนปากหม้อ ใส่หมูแดงชิ้นใหญ่เพียง 1 ชิ้น พร้อมหมูสับและกากหมู รวมถึงเครื่องปรุง ขายเพียงจานละ 25 บาทเท่านั้น
สำหรับ “ก๋วยเตี๋ยวแบยายเครื่อง” นั้นก็คล้ายกับก๋วยเตี๋ยวเส้นเล็กแห้ง เพียงแต่ทุกอย่างทำให้สุกโดยผ่านหม้อนึ่งไอความร้อน ไม่ได้ผ่านตะกร้อลวกเส้นก๋วยเตี๋ยวเหมือนร้านอื่นๆ ทั่วไป ปรุงรสตามสูตรลับเฉพาะตัว คือ เครื่องปรุงและราดด้วยน้ำหมูแดง
ที่มาของคำว่า “ก๋วยเตี๋ยวแบ” ก็คือ วางเสิร์ฟแบอยู่บนจานที่มีใบตองรองอยู่ เพราะในอดีต “ยายเครื่อง” ขายก๋วยเตี๋ยวไม่มีคนช่วยล้างจานจึงใช้ใบตองรองที่จาน ลูกค้ากินก๋วยเตี๋ยวเสร็จก็ดึงใบตองรองจานทิ้งแล้วนำจานมาใช้ซ้ำ แก้ปัญหาแรงงานในสมัยนั้น แต่พอถึงยุคนี้ก็ยังคงรักษาเอกลักษณ์ไว้ แต่จะนำจานใส่ก๋วยเตี๋ยวไปล้างก่อนใช้ทุกครั้ง
อย่างไรก็ตาม ตัวชูโรงของร้าน นอกเหนือจากความอร่อยก็คือ “ยายเครื่อง หรือนางคำเครื่อง วงศ์สารสิน” ปัจจุบันอายุ 74 ปี ที่ยังคงโชว์ฝีมือ และคอยพูดคุยกับลูกค้าด้วยภาษาพื้นถิ่นแฝงด้วยอารมณ์ขัน รวมถึงเล่าเรื่องราวในอดีตและที่มาของเมนูเด็ดที่คุณยายทำอาชีพขายข้าวเปิ๊บและข้าวแบเลี้ยงครอบครัวมายาวนานกว่า 40 ปี ส่งลูกหลานเรียนมีบ้านช่องใหญ่โตมั่นคงมาถึงทุกวันนี้
สำหรับร้านข้าวเปิ๊บยายเครื่องเปิดทุกวัน ตั้งแต่เวลา 8 โมงเช้าไปจนถึง 5 โมงเย็น ซึ่งต้องเน้นย้ำว่าช่วงฤดูกาลท่องเที่ยวหรือช่วงปลายฝนต้นหนาว รวมถึงวันศุกร์-เสาร์ หรือวันหยุดยาวจะมีนักท่องเที่ยวแวะเวียนมาไม่ขาดสาย โดยสามารถโทรศัพท์สั่งจองได้ที่ โทร. 08-7036-0060, 0-5667-7264
