ความฝันของหลายคน ... “อยากทำฟาร์ม” “มีที่ดิน แต่ไม่รู้จะเริ่มต้นอย่างไร” “อยากปลูกผักสลัดอินทรีย์ไว้กินเอง เพราะไปซื้อที่ตลาด ไม่ค่อยมั่นใจว่าจะปลอดสารเคมี” บ้างเบื่องานประจำ เลย “อยากกลับช่วยพ่อแม่ทำเกษตร”
ความฝันและความตั้งใจของผู้คนมากมายที่ให้ความสนใจเกี่ยวกับการทำเกษตรอินทรีย์ อาจจะเป็นเรื่องน่าเสียดาย หากความฝันของเขายังคงวนเวียนอยู่อย่างนั้น หรือหายไป เพียงเพราะไม่รู้จะเริ่มต้นอย่างไรดี จนในที่สุดสรุปเอาเองว่ามันเป็นเรื่องที่ยากเกินละ!
อรุณี พุทธรักษา ประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนเกษตรทฤษฎีใหม่หัวใจอินทรีย์ หนึ่งในเครือข่ายสามพรานโมเดล ที่ตำบลทัพหลวง อ.เมือง จ. นครปฐม เล่าว่า หลายปีมานี้ มีคนมากมาย ทั้งคนรุ่นใหม่ คนทำงาน คนที่เกษียณแล้ว รวมถึงชาวต่างชาติ มาจากทุกจังหวัด มีมาจากหลายประเทศ เดินทางมาขอเรียนรู้วิถีการทำเกษตรอินทรีย์ที่ศูนย์การเรียนรู้ของกลุ่มฯ แต่ละคนมีความตั้งใจคล้ายๆกัน คือ อยากใกล้ชิดธรรมชาติ อยากผลิตพืชผักอินทรีย์เองได้ และหากประสบความสำเร็จก็อยากจะต่อยอด ทำเลี้ยงชีพ หรือเปิดเป็นศูนย์เรียนรู้ ทำท่องเที่ยวชุมชน ทำฟาร์มสเตย์ หรือท่องเที่ยววิถีอินทรีย์ ซึ่งเป็นที่น่าดีใจที่พอลงพื้นที่จริงๆ ได้เห็นการจัดการแปลง การทำปัจจัยการผลิต การแปรรูปผลผลิต การส่งขายที่ตลาด รวมถึงการใช้ชีวิตแบบพอเพียง ทำอาหารทานเอง ปลูกในสิ่งที่กิน เหลือก็แบ่งขาย แต่ละคนที่มาเรียนรู้ก็เริ่มเข้าใจภาพ และเริ่มมีคำตอบให้กับตนเอง
“วิถีเกษตรอินทรีย์ของเรานั้นเป็นแบบพอเพียง ไม่ได้เน้นว่าจะต้องรวยล้น แต่ก็มีกินมีใช้ตลอด ในแปลงมีพืชผักหลากหลาย ทั้งที่เก็บกิน และส่งขายได้ มีไข่ มีเห็ด มีข้าวอินทรีย์ อยู่ในบ้านก็ไม่อด หลายคนเห็นความลำบากก็เริ่มปรับเปลี่ยนมุมมอง เริ่มมองหาตัวช่วย เช่นหาเพื่อน หาเครือข่าย ขณะ ที่หลายคนปิ๊งไอเดีย กลับไปปรับพื้นที่เป็นแหล่งท่องเที่ยว ทำโฮมสเตย์ โดยแต่ละคนที่ได้มาเจอเรา มาเรียนรู้กับเรา เราถือเป็นเพื่อนกัน ก็ยังติดต่อเป็นเครือข่าย ช่วยกัน สงสัยอะไรเราก็ไลน์มาถาม เราก็เป็นโค้ชให้ความรู้กันตลอด”
สำหรับเส้นทางการเป็นเกษตรกรอินทรีย์ เธอเล่าว่า เริ่มตั้งแต่ปี 49 เริ่มจากปลูกต้นไม้ยืนต้นในสวนก่อนตอนนั้นยังทำงานอยู่ แต่อยากเติมความฝันไว้ในพื้นที่ตัวเอง ปลูกต้นไม้ที่หลากหลาย ทั้งให้ร่มเงา และเก็บกิน พอปี51 ก็เริ่มก่อบ้านดินเพื่ออยู่อาศัย จากนั้นเริ่มเปิดศูนย์เรียนรู้โครงการต้นกล้าอาชีพ ฝึกให้สมาชิกกลุ่มได้ถ่ายทอดองค์ความรู้ให้คนที่สนใจวิถีการพึ่งตนเอง โดยผ่านโครงการต้นกล้าอาชีพของภาครัฐ. เริ่มทำสักพักก็มั่นใจขึ้นปี
ต่อมาจึงตัดสินใจลากออกจากงานประจำ มาเป็นเกษตรกรเต็มตัว เริ่มจากปลูกพืชผักอินทรีย์ส่งตลาด อย่างคะน้า กวางคุ้ง ผักบุ้ง ใส่รถเก๋งไปขายแถวสนามจันทร์ ซึ่งเป็นแหล่งที่ผู้คนนิยมไปออกกำลังกายกัน จนกระทั่ง ในปี 2554 ได้เข้ามาร่วม โครงการสามพรานโมเดล ได้มีการรวมกลุ่มทำเกษตรอินทรีย์ ผลิตพืชผักส่งขายโรงแรมสวนสามพราน และนำไปขายที่ตลาดสุขใจ และเปิดบ้าน เปิดฟาร์ม ของตัวเอง ซึ่งมีที่ดินประมาณ 11 ไร่ เป็นศูนย์เรียนรู้ ปัจจุบันที่แปลงที่ทำได้รับมาตรฐานเกษตรอินทรีย์สากล IFOAM (International Federation of Organic Agriculture Movements) ขณะที่สมาชิกในกลุ่มฯ 10 ราย จากสมาชิกทั้งหมด 20 ราย ได้รับมาตรฐาน IFOAM เช่นกัน
“เราเน้นความเข้มแข็งของกลุ่ม ความสุขของสมาชิก เป็นสำคัญ คือ ความสุข ความภูมิใจที่ได้ทำอาชีพเกษตรกร ได้ผลิตของดีๆ ให้ผู้บริโภคได้กิน ดีต่อสุขภาพ มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ประชุมกลุ่มกันตลอด ค่อยๆ พัฒนา ยกระดับกันไปทั้งกลุ่ม ใครอยากมาดูงาน เราช่วยกันก็เปิดบ้าน เปิดฟาร์ม พอได้ยินว่าเขามาแล้ว ได้แรงบันดาลใจแล้วกลับไปทำได้ เราก็ดีใจ หลายคนไปบอกต่อๆ กัน ก็ทยอยมาดูงานเรื่อยๆ อย่างไรก็ตาม การทำเกษตรอินทรีย์เราต้องเอาใส่ใจและพัฒนาแปลงอยู่เสมอ เราเลยปรับตารางใหม่ ทำเป็นโปรแกรมให้คนมาเรียนรู้พร้อมๆ กันเลยดีกว่า ทำเดือนละหนสองหน เท่านั้น เวลาที่เหลือเราจะได้ไปทำงานในแปลง”
อรุณี บอกว่า โปรแกรมการเรียนรู้หลัก ๆ มี 2 แบบ คือ คือแบบ 1 วัน เรียกว่า Organic DIY รับประมาณ 15-20 คน มีกิจกรรมชมแปลง ทำปุ๋ยหมัก เก็บผลผลิต และแลกเปลี่ยนเรียนรู้ อย่างไรก็ตามหลายคนบอกว่ามีเวลาน้อยไป อยากรู้เชิงลึกให้มากกว่านี้ ก็เลยเกิด “ค่ายเปลี่ยนฝันให้เป็นจริง” 3 วัน 2 คืน เพื่อให้ทุกคนเก็บเกี่ยวความรู้ และสัมผัสประสบการณ์ กิน-อยู่- ตามวิถีธรรมชาติ ได้อย่างเต็มที่ ลงทำแปลงกันจริงๆ ได้นั่งพูดนั่งคุยกับเกษตรกรในกลุ่ม ถึงการฟันฝ่า อุดมการณ์ที่ทำให้ยืนหยัด การปรับแปลง การพัฒนา รวมถึงชีวิตที่เปลี่ยนไปที่ดีขึ้น รายได้ ความสุข โดยในการเรียนรู้ จะชวนให้ลงมือทำเองทุกขั้นตอน และจะเริ่มค่ายแรกปลายเดือนมีนาคมนี้
สำหรับกิจกรรม ค่ายเปลี่ยนฝันให้เป็นจริง สร้างฟาร์มออร์แกนิก กับเกษตรกรอินทรีย์อินดี้” จะจัดขึ้นระหว่างวันที่ 29-31 มีนาคมนี้ ณ ศูนย์การเรียนรู้เกษตรทฤษฎีใหม่หัวใจอินทรีย์ ต. ทัพหลวง จ. นครปฐม โดยมีค่าใช้จ่ายคนละ 2,500 บาท รับจำนวนจำกัด 15 คน เท่านั้น ใครที่สนใจสมัครเข้าอบรม ติดต่อถามรายละเอียดโดยตรงที่อรุณี พุทธรักษา โทร 081-665-1374 หรือ 081-928-2808 หรือ Line:pimporn999
