กระแสการทำกิจกรรมสร้างสรรค์สังคมด้วยการสนับสนุนให้ดำเนินการแบบกิจการเพื่อสังคมหรือ SE (Social Enterprise) มีองค์กรชั้นนำหลายแห่งทำกันมานานแล้ว แบบค่อยเป็นค่อยไป
ที่น่าสนใจและดูมีความก้าวหน้า คือ โครงการของบมจ.บ้านปู ที่ตั้งใจบ่มเพาะคนรุ่นใหม่ที่ใส่ใจมุ่งมั่นจะเป็นผู้ประกอบการแบบ Start-up
การเฟ้นหาที่เข้มข้นและท้าทายจาก “โครงการพลังเปลี่ยนแปลงเพื่อสังคม ปีที่ 7” หรือ Banpu Champions for Change 7 โดย บริษัท บ้านปู จำกัด (มหาชน) ที่เป็นธุรกิจพลังงานเอเชียที่มีความมุ่งมั่นพัฒนาสังคมอย่างยั่งยืน ได้ร่วมกับสถาบันChange Fusionองค์กรแบบ SE ได้ประกาศผล 5 กิจการดีเด่นในปีนี้ พร้อมมอบทุนสนับสนุนรวมทั้งสิ้นกว่า 1.25 ล้านบาทให้แก่ทั้ง 5 ทีม เพื่อนำไปพัฒนา สานต่อความคิดสร้างสรรค์ให้เป็นแผนการดำเนินกิจการที่ตอบทั้งโจทย์ทางธุรกิจ และสร้างการเปลี่ยนแปลงให้เกิดขึ้นแก่สังคมต่อไป
อุดมลักษณ์ โอฬาร ผู้อำนวยการสายอาวุโส-องค์กรสัมพันธ์ บริษัท บ้านปู จำกัด (มหาชน) กล่าวว่า “การได้สนับสนุนกิจการเพื่อสังคมทำมาแล้ว 6 ปี รวม61กิจการ และเมื่อเร็วๆ นี้ ได้ทำการประเมินผลลัพธ์ทางสังคม (Social Impact Assessment) ของโครงการฯ ซึ่งมีกิจการจำนวน 51กิจการเข้าร่วมกระบวนการประเมินผล
“เราพบว่าในจำนวนนี้ ร้อยละ 63 อยู่รอดมาจนถึงปัจจุบัน และร้อยละ50 มีผลการดำเนินงานที่ดี สำหรับปีที่ 7 นี้ เราได้ 11 ทีมที่มีไอเดียสร้างสรรค์เข้ารอบมาในเฟสแรกให้ทดลองดำเนินกิจการ และ 5 ทีมโดดเด่นในเฟสที่สองที่สามารถสร้างการเปลี่ยนแปลงอย่างเห็นผลตลอด8เดือนที่ผ่านมา”
ในปีนี้ ยังมีแนวคิดพิเศษจัดงาน “Impact Day: เพราะการเปลี่ยนแปลงเริ่มได้จากตัวเรา” ที่ศูนย์การค้า เซ็นทรัลพลาซา พระราม 9 เพื่อขยายเครือข่ายโครงการฯ และกิจการเพื่อสังคมนอกโครงการฯ ให้มาร่วมกันสร้างการเปลี่ยนแปลงเชิงบวกในสังคมให้ไปสู่ประชาชนในวงกว้างมากขึ้น มีการเชิญกิจการต่างๆ มาออกร้านจำหน่ายผลิตภัณฑ์และบริการที่จะไปสร้างประโยชน์แก่สังคมต่อไป
ได้เชิญนิสิตนักศึกษาที่สนใจทำกิจการเพื่อสังคมมาร่วมพูดคุยกับรุ่นพี่ที่มีประสบการณ์ในการดำเนินกิจการมาแล้ว ซึ่งจะช่วยให้เห็นภาพชัดเจนยิ่งขึ้นเพื่อประกอบการตัดสินใจการเลือกเส้นทางอาชีพต่อไป ทั้งหมดนี้ ก็เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้และพัฒนาระบบนิเวศกิจการเพื่อสังคมไทยให้ก้าวไกลยิ่งขึ้น สอดคล้องกับความเชื่อของบ้านปูฯ ที่ว่า พลังความรู้ คือพลังแห่งการเปลี่ยนแปลงและพัฒนา
ภาพรวมของโครงการฯ ในปีนี้ มีกิจการเพื่อสังคมที่โดดเด่นและตอบโจทย์ปัญหาสังคมในหลายด้าน เช่น สุขภาพ สิ่งแวดล้อม การเงินและผู้พิการทางสมอง เป็นต้น ซึ่งนอกจากความตั้งใจของทีมต่างๆ ที่จะเปลี่ยนแปลงสังคมแล้ว พวกเขายังมาพร้อมกับความคิดสร้างสรรค์ในการเปลี่ยนแนวทางการแก้ปัญหาให้เป็นแผนทางธุรกิจ
กระบวนการเริ่มตั้งแต่ผู้ประกอบการกิจการเพื่อสังคมรุ่นใหม่ให้ส่งแผนเข้าร่วมโครงการฯ ตั้งแต่เดือนมกราคมที่ผ่านมา มีการจัดเวิร์กชอปเบื้องต้นครอบคลุมทั้งเรื่องการบริหารธุรกิจ การจัดการกระบวนการสร้างผลลัพธ์ทางสังคม พร้อมทั้งทดสอบแรงปรารถนา หรือpassionและความพร้อมในการเป็นผู้ประกอบการ
จนกระทั่งคัดเลือก 11 กิจการให้ได้รับทุนสนับสนุนรวมทั้งสิ้น 800,000บาท นำไปดำเนินกิจการจริงในระยะแรก พร้อมจัดเวิร์กชอปในหัวข้อต่างๆ โดยเชิญผู้เชี่ยวชาญในวงการที่เกี่ยวข้องมาให้ความรู้และชี้แนะแนวทางเพิ่มเติม เสริมรากฐานไปสู่การดำเนินกิจการที่สามารถสร้างรายได้และประโยชน์เพื่อสังคมอย่างยั่งยืน โดย 5 กิจการที่มีความโดดเด่นที่ได้รับทุนสนับสนุนต่อเนื่องรวมกว่า 1.25ล้านบาท ประกอบไปด้วย
•ผัก Done -ผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรจากการจัดการขยะอินทรีย์ มุ่งแก้ปัญหาทางด้านการจัดการขยะและสิ่งแวดล้อม
•FarmTO -ช่องทางการจำหน่ายผลผลิตของเกษตรกรออนไลน์ โดยมีการจับจองแปลงผลผลิตล่วงหน้า มุ่งแก้ไขปัญหาราคาสินค้าเกษตรตกต่ำ สร้างช่องทางการขายและส่งเสริมให้คุณภาพชีวิตของเกษตรกรให้ดีขึ้น
•ภูคราม-ผลิตภัณฑ์ผ้าฝ้ายย้อมครามโดยชุมชนในจังหวัดสกลนคร มุ่งสร้างอาชีพและปรับเปลี่ยนทัศนคติให้แก่คนในชุมชน
•Art for Cancer - ช่องทางในการสร้างอาชีพเพื่อผู้ป่วยมะเร็ง มุ่งสร้างกำลังใจ ให้ความรู้เกี่ยวกับโรคที่ถูกต้องและสร้างรายได้ให้แก่ผู้ป่วยมะเร็ง
•Heartist -แบรนด์กระเป๋าที่ผลิตจากเนื้อผ้าถักทอโดยผู้พิการทางสมอง มุ่งบำบัดพัฒนาการทางด้านอารมณ์ให้แก่ผู้พิการทางสมอง และสร้างอาชีพและรายได้ให้แก่ครอบครัวของผู้พิการทางสมอง
สุนิตย์ เชรษฐา ผู้อำนวยการสถาบันChange Fusion อธิบายว่า “เพราะแนวโน้มปัจจุบันที่มีคนรุ่นใหม่มองเห็นถึงปัญหาทางสังคมและมีความฝันที่จะประกอบกิจการของตัวเองกันมากขึ้น สถาบันChange Fusionและบ้านปูฯ จึงเล็งเห็นว่า กิจการเพื่อสังคม คือรูปแบบธุรกิจที่คนรุ่นใหม่กำลังมองหาที่ทั้งสามารถแก้ไขปัญหาสังคมที่พวกเขาสนใจ และสร้างรายได้ให้พวกเขาอยู่รอดได้ไปพร้อมกัน
“โครงการพลังเปลี่ยนแปลงเพื่อสังคม” หรือBanpu Champions for Changeจะเป็นอีกหนึ่งประตูบานสำคัญที่จะเปิดไปสู่ความช่วยเหลือ และคำปรึกษา เชื่อมโยงเครือข่ายในระบบนิเวศกิจการเพื่อสังคมไทย และเปิดมุมมองทั้งทางด้านธุรกิจและสังคมของพวกเขาให้กว้างออกไป”
ข้อคิด...
ข้อมูลจากผู้ร่วมดำเนินโครงการ Banpu Champions for Change สรุปว่าได้สร้างประโยชน์ให้แก่สังคมอย่างต่อเนื่อง ตั้งแต่เริ่มโครงการฯ เมื่อปี 2554 กิจการเพื่อสังคมที่เข้าร่วมโครงการได้ก่อให้เกิดผลดีหลายด้านแก่ชุมชน 50แห่ง องค์กรภาคสังคม15องค์กรครอบคลุม ผู้คนกว่า120,000คนให้มีสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น
ด้านสิ่งแวดล้อมนั้น กิจการเพื่อสังคมที่เข้าร่วมโครงการฯ สามารถช่วยลดของเสียไปได้กว่า3,000กิโลกรัม อีกทั้งยังสร้างแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ให้แก่ชุมชนหลายสิบแห่ง นอกเหนือจากนั้นบางกิจการยังสามารถต่อยอดไปคว้ารางวัล สร้างชื่อเสียงและรายได้ในระดับนานาชาติอีกด้วย ซึ่งถือว่าเป็นอีกหนึ่งความสำเร็จของโครงการฯ ที่ได้มองเห็นกิจการศิษย์เก่าได้มีโอกาสและนำความตั้งใจของพวกเขาไปสร้างประโยชน์ และสร้างชื่อเสียงให้แก่สังคมและประเทศชาติต่อไป
นี่คือ ตัวอย่างที่น่าสนใจในการดำเนินกิจกรรมสร้างสรรค์สังคม ในลักษณะการส่งเสริมและสนับสนุนให้เกิดกับผู้ประกอบการทางสังคม ซึ่งดีกว่าการทำกิจกรรมแบบบริจาคหรือช่วยเหลือคล้ายสังคมสงเคราะห์
โดยเฉพาะถ้าหวังจะให้เกิดความยั่งยืนและสามารถวัดผลได้ทั้งเชิงคุณภาพมูลค่าเป็นตัวเลข ก็ควรใช้หลักวิธีการประเมินที่เรียกว่า SROI หรือ Social Return on Investment สำหรับการทำโครงการซึ่งมีแผนและกระบวนการบริหารจัดการที่มีเป้าหมายให้เกิดผลลัพธ์ (Outcome) ที่ดีในมิติเศรษฐกิจ สังคม หรือสิ่งแวดล้อมแก่ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียที่เกี่ยวข้อง
suwatmgr@gmail.com
ที่น่าสนใจและดูมีความก้าวหน้า คือ โครงการของบมจ.บ้านปู ที่ตั้งใจบ่มเพาะคนรุ่นใหม่ที่ใส่ใจมุ่งมั่นจะเป็นผู้ประกอบการแบบ Start-up
การเฟ้นหาที่เข้มข้นและท้าทายจาก “โครงการพลังเปลี่ยนแปลงเพื่อสังคม ปีที่ 7” หรือ Banpu Champions for Change 7 โดย บริษัท บ้านปู จำกัด (มหาชน) ที่เป็นธุรกิจพลังงานเอเชียที่มีความมุ่งมั่นพัฒนาสังคมอย่างยั่งยืน ได้ร่วมกับสถาบันChange Fusionองค์กรแบบ SE ได้ประกาศผล 5 กิจการดีเด่นในปีนี้ พร้อมมอบทุนสนับสนุนรวมทั้งสิ้นกว่า 1.25 ล้านบาทให้แก่ทั้ง 5 ทีม เพื่อนำไปพัฒนา สานต่อความคิดสร้างสรรค์ให้เป็นแผนการดำเนินกิจการที่ตอบทั้งโจทย์ทางธุรกิจ และสร้างการเปลี่ยนแปลงให้เกิดขึ้นแก่สังคมต่อไป
อุดมลักษณ์ โอฬาร ผู้อำนวยการสายอาวุโส-องค์กรสัมพันธ์ บริษัท บ้านปู จำกัด (มหาชน) กล่าวว่า “การได้สนับสนุนกิจการเพื่อสังคมทำมาแล้ว 6 ปี รวม61กิจการ และเมื่อเร็วๆ นี้ ได้ทำการประเมินผลลัพธ์ทางสังคม (Social Impact Assessment) ของโครงการฯ ซึ่งมีกิจการจำนวน 51กิจการเข้าร่วมกระบวนการประเมินผล
“เราพบว่าในจำนวนนี้ ร้อยละ 63 อยู่รอดมาจนถึงปัจจุบัน และร้อยละ50 มีผลการดำเนินงานที่ดี สำหรับปีที่ 7 นี้ เราได้ 11 ทีมที่มีไอเดียสร้างสรรค์เข้ารอบมาในเฟสแรกให้ทดลองดำเนินกิจการ และ 5 ทีมโดดเด่นในเฟสที่สองที่สามารถสร้างการเปลี่ยนแปลงอย่างเห็นผลตลอด8เดือนที่ผ่านมา”
ในปีนี้ ยังมีแนวคิดพิเศษจัดงาน “Impact Day: เพราะการเปลี่ยนแปลงเริ่มได้จากตัวเรา” ที่ศูนย์การค้า เซ็นทรัลพลาซา พระราม 9 เพื่อขยายเครือข่ายโครงการฯ และกิจการเพื่อสังคมนอกโครงการฯ ให้มาร่วมกันสร้างการเปลี่ยนแปลงเชิงบวกในสังคมให้ไปสู่ประชาชนในวงกว้างมากขึ้น มีการเชิญกิจการต่างๆ มาออกร้านจำหน่ายผลิตภัณฑ์และบริการที่จะไปสร้างประโยชน์แก่สังคมต่อไป
ได้เชิญนิสิตนักศึกษาที่สนใจทำกิจการเพื่อสังคมมาร่วมพูดคุยกับรุ่นพี่ที่มีประสบการณ์ในการดำเนินกิจการมาแล้ว ซึ่งจะช่วยให้เห็นภาพชัดเจนยิ่งขึ้นเพื่อประกอบการตัดสินใจการเลือกเส้นทางอาชีพต่อไป ทั้งหมดนี้ ก็เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้และพัฒนาระบบนิเวศกิจการเพื่อสังคมไทยให้ก้าวไกลยิ่งขึ้น สอดคล้องกับความเชื่อของบ้านปูฯ ที่ว่า พลังความรู้ คือพลังแห่งการเปลี่ยนแปลงและพัฒนา
ภาพรวมของโครงการฯ ในปีนี้ มีกิจการเพื่อสังคมที่โดดเด่นและตอบโจทย์ปัญหาสังคมในหลายด้าน เช่น สุขภาพ สิ่งแวดล้อม การเงินและผู้พิการทางสมอง เป็นต้น ซึ่งนอกจากความตั้งใจของทีมต่างๆ ที่จะเปลี่ยนแปลงสังคมแล้ว พวกเขายังมาพร้อมกับความคิดสร้างสรรค์ในการเปลี่ยนแนวทางการแก้ปัญหาให้เป็นแผนทางธุรกิจ
กระบวนการเริ่มตั้งแต่ผู้ประกอบการกิจการเพื่อสังคมรุ่นใหม่ให้ส่งแผนเข้าร่วมโครงการฯ ตั้งแต่เดือนมกราคมที่ผ่านมา มีการจัดเวิร์กชอปเบื้องต้นครอบคลุมทั้งเรื่องการบริหารธุรกิจ การจัดการกระบวนการสร้างผลลัพธ์ทางสังคม พร้อมทั้งทดสอบแรงปรารถนา หรือpassionและความพร้อมในการเป็นผู้ประกอบการ
จนกระทั่งคัดเลือก 11 กิจการให้ได้รับทุนสนับสนุนรวมทั้งสิ้น 800,000บาท นำไปดำเนินกิจการจริงในระยะแรก พร้อมจัดเวิร์กชอปในหัวข้อต่างๆ โดยเชิญผู้เชี่ยวชาญในวงการที่เกี่ยวข้องมาให้ความรู้และชี้แนะแนวทางเพิ่มเติม เสริมรากฐานไปสู่การดำเนินกิจการที่สามารถสร้างรายได้และประโยชน์เพื่อสังคมอย่างยั่งยืน โดย 5 กิจการที่มีความโดดเด่นที่ได้รับทุนสนับสนุนต่อเนื่องรวมกว่า 1.25ล้านบาท ประกอบไปด้วย
•ผัก Done -ผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรจากการจัดการขยะอินทรีย์ มุ่งแก้ปัญหาทางด้านการจัดการขยะและสิ่งแวดล้อม
•FarmTO -ช่องทางการจำหน่ายผลผลิตของเกษตรกรออนไลน์ โดยมีการจับจองแปลงผลผลิตล่วงหน้า มุ่งแก้ไขปัญหาราคาสินค้าเกษตรตกต่ำ สร้างช่องทางการขายและส่งเสริมให้คุณภาพชีวิตของเกษตรกรให้ดีขึ้น
•ภูคราม-ผลิตภัณฑ์ผ้าฝ้ายย้อมครามโดยชุมชนในจังหวัดสกลนคร มุ่งสร้างอาชีพและปรับเปลี่ยนทัศนคติให้แก่คนในชุมชน
•Art for Cancer - ช่องทางในการสร้างอาชีพเพื่อผู้ป่วยมะเร็ง มุ่งสร้างกำลังใจ ให้ความรู้เกี่ยวกับโรคที่ถูกต้องและสร้างรายได้ให้แก่ผู้ป่วยมะเร็ง
•Heartist -แบรนด์กระเป๋าที่ผลิตจากเนื้อผ้าถักทอโดยผู้พิการทางสมอง มุ่งบำบัดพัฒนาการทางด้านอารมณ์ให้แก่ผู้พิการทางสมอง และสร้างอาชีพและรายได้ให้แก่ครอบครัวของผู้พิการทางสมอง
สุนิตย์ เชรษฐา ผู้อำนวยการสถาบันChange Fusion อธิบายว่า “เพราะแนวโน้มปัจจุบันที่มีคนรุ่นใหม่มองเห็นถึงปัญหาทางสังคมและมีความฝันที่จะประกอบกิจการของตัวเองกันมากขึ้น สถาบันChange Fusionและบ้านปูฯ จึงเล็งเห็นว่า กิจการเพื่อสังคม คือรูปแบบธุรกิจที่คนรุ่นใหม่กำลังมองหาที่ทั้งสามารถแก้ไขปัญหาสังคมที่พวกเขาสนใจ และสร้างรายได้ให้พวกเขาอยู่รอดได้ไปพร้อมกัน
“โครงการพลังเปลี่ยนแปลงเพื่อสังคม” หรือBanpu Champions for Changeจะเป็นอีกหนึ่งประตูบานสำคัญที่จะเปิดไปสู่ความช่วยเหลือ และคำปรึกษา เชื่อมโยงเครือข่ายในระบบนิเวศกิจการเพื่อสังคมไทย และเปิดมุมมองทั้งทางด้านธุรกิจและสังคมของพวกเขาให้กว้างออกไป”
ข้อคิด...
ข้อมูลจากผู้ร่วมดำเนินโครงการ Banpu Champions for Change สรุปว่าได้สร้างประโยชน์ให้แก่สังคมอย่างต่อเนื่อง ตั้งแต่เริ่มโครงการฯ เมื่อปี 2554 กิจการเพื่อสังคมที่เข้าร่วมโครงการได้ก่อให้เกิดผลดีหลายด้านแก่ชุมชน 50แห่ง องค์กรภาคสังคม15องค์กรครอบคลุม ผู้คนกว่า120,000คนให้มีสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น
ด้านสิ่งแวดล้อมนั้น กิจการเพื่อสังคมที่เข้าร่วมโครงการฯ สามารถช่วยลดของเสียไปได้กว่า3,000กิโลกรัม อีกทั้งยังสร้างแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ให้แก่ชุมชนหลายสิบแห่ง นอกเหนือจากนั้นบางกิจการยังสามารถต่อยอดไปคว้ารางวัล สร้างชื่อเสียงและรายได้ในระดับนานาชาติอีกด้วย ซึ่งถือว่าเป็นอีกหนึ่งความสำเร็จของโครงการฯ ที่ได้มองเห็นกิจการศิษย์เก่าได้มีโอกาสและนำความตั้งใจของพวกเขาไปสร้างประโยชน์ และสร้างชื่อเสียงให้แก่สังคมและประเทศชาติต่อไป
นี่คือ ตัวอย่างที่น่าสนใจในการดำเนินกิจกรรมสร้างสรรค์สังคม ในลักษณะการส่งเสริมและสนับสนุนให้เกิดกับผู้ประกอบการทางสังคม ซึ่งดีกว่าการทำกิจกรรมแบบบริจาคหรือช่วยเหลือคล้ายสังคมสงเคราะห์
โดยเฉพาะถ้าหวังจะให้เกิดความยั่งยืนและสามารถวัดผลได้ทั้งเชิงคุณภาพมูลค่าเป็นตัวเลข ก็ควรใช้หลักวิธีการประเมินที่เรียกว่า SROI หรือ Social Return on Investment สำหรับการทำโครงการซึ่งมีแผนและกระบวนการบริหารจัดการที่มีเป้าหมายให้เกิดผลลัพธ์ (Outcome) ที่ดีในมิติเศรษฐกิจ สังคม หรือสิ่งแวดล้อมแก่ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียที่เกี่ยวข้อง
suwatmgr@gmail.com
