นายสุทิน คลังแสง ประธานวิปฝ่ายค้าน กล่าวถึงความคืบหน้า การแก้ไขรัฐธรรมนูญว่า ฝ่ายค้านจะเดินหน้าใน 2 มิติ คู่ขนานกันไป คือในสภาฯ โดยยื่นญัตติการตั้งกรรมาธิการวิสามัญ ศึกษาหลักเกณฑ์แก้ไขรธน. ที่เรายื่นไว้ มีการขยับขึ้นมาเป็นวาระเร่งด่วนแรก เมื่อเปิดสมัยประชุมหน้า ก็จะได้พิจารณาเรื่องนี้ทันที ซึ่งท่าทีของ ส.ส.โดยรวมก็ไปในทิศทางเดียวกัน ที่ต้องการให้มีการตั้งกมธ.ชุดนี้ขึ้นมา เพื่อศึกษาการแก้ไขรธน. ซึ่งถือว่าเป็นการเริ่มต้นในสภาฯอย่างเป็นทางการ
ส่วนอีกแนวทางหนึ่ง เป็นการเดินหน้าร่วมกับภาคประชาชน โดยฝ่ายค้าน จะสัญจรไปให้ความรู้ และแลกเปลี่ยนกับประชาชน ตามภูมิภาคต่างๆ ซึ่งที่ผ่านมาได้ไปเกือบจะครบทั่วประเทศแล้ว เหลือเพียงภาคใต้ ที่จะเดินทางไปในเร็วๆ นี้ ซึ่งผลตอบรับที่ผ่านมา ดีมาก ประชาชนต้องการแก้ไขรธน.อย่างชัดเจน และเป็นที่น่ายินดี มราองค์กรภาคประชาชนบางส่วน ได้เดินหน้าไปก่อนแล้ว ด้วยการล่ารายชื่อครบ 5 หมื่นรายชื่อ ทำเป็นร่างแก้ไขรธน. ยื่นต่อประธานสภาฯไปแล้วด้วยเช่นกัน ยืนยันการแก้ไขรธน. เป็นเรื่องจำเป็น ที่ต้องทำควบคู่ไปกับการแก้ปัญหาด้านเศรษฐกิจ สังคม และปัญหาด้านอื่นๆ ของประเทศ เพราะรธน. ถือว่าเป็นโครงสร้างของประเทศ ถ้าโครงสร้างไม่ดี จะเป็นปัญหาต่อการขับเคลื่อน และแก้ไขปัญหาของประเทศ
นายสุทิน ยังกล่าวถึงการพิจารณา ยื่นสอบจริยธรรม พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และรมว.กลาโหม จากรณีถวายสัตย์ฯไม่ครบถ้วนว่า ฝ่ายค้านจะหารือเรื่องดังกล่าว ในวันนี้ (23 ก.ย.) เพื่อประเมินความเป็นไปได้ ตามช่องทางที่ นายวันมูหะมัดนอร์ มะทา หัวหน้าพรรคประชาชาติ เสนอไว้ อีกทั้งเราจะประเมินความต้องการของสังคมว่า จะให้เราเดินหน้า หรือไม่ อย่างไร เพราะเรื่องนี้อยู่ในความสนใจของประชาชน และเท่าที่ทราบ ขณะนี้มีผลสำรวจของมติชน ออกมาว่า ประชาชนอยากให้เราอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐบาล ในเรื่องการถวายสัตย์ฯ ถึง 95%
นายวิรัช รัตนเศรษฐ ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคพลังประชารัฐ (พปชร.) ในฐานะประธานวิปรัฐบาล กล่าวถึงการแก้รธน. ว่า เบื้องต้นจะต้องมีการศึกษาก่อน ว่าควรจะแก้ในประเด็นใดบ้าง ขณะที่ส่วนตัวเห็นว่าควรแก้ไขเฉพาะประเด็นหลักที่เป็นปัญหา โดยพรรคพปชร. พร้อมพูดคุยแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับทุกพรรคการเมือง ส่วนการตั้งกรรมาธิการขึ้นมาศึกษานั้น ควรจะเป็นคณะขนาดกลาง ที่ไม่ใหญ่มาก เอาแค่ประมาณ 39 คน กำลังดี เพราะถ้าเป็นคณะใหญ่เกินไป ก็จะคุยกันไม่รู้เรื่อง
พล.อ.ชวลิต ยงใจยุทธ อดีตนายกรัฐมนตรี และอดีตนายกสภามหาวิทยาลัยนครพนม บรรยายพิเศษเรื่อง "ความท้าทาย ในการพัฒนาอย่างบูรณาการ" ที่ ม.นครพนม โดยกล่าวตอนหนึ่งว่า การทำงานเพื่อประชาชน ต้องทำโดยประชาชน เรียกว่า การปกครองด้วยระบบประชาธิปไตย แต่มันไม่เคยเกิดขึ้น ทุกคนบอกปีหน้าก็เลือกตั้ง ซึ่งไม่ใช่ ร่างรัฐ ธรรมนูญ ก็ร่างกันมาแล้ว ไม่เบื่อบ้างหรือ นายวิษณุ เครืองาม ออกมาตอบแล้วตอบอีก นายมีชัย ฤชุพันธุ์ ร่างแล้วร่าง เพราะฉะนั้น วันนี้เราต้องหาคำตอบให้ได้ ถ้าทำงานโดยประชาชน ต้องเพื่อประชาชนจริงๆ
บางคนคิดว่า รัฐธรรมนูญสร้างประชาธิปไตย ที่จริงรัฐธรรมนูญ คือกฎหมายสูงสุด กฎหมายต้องเกิดหลังเหตุ รัฐธรรมนูญไม่ใช่สร้างประเทศไทย ต้องสร้างประชาธิปไตยเสียก่อน จึงมาเขียนรัฐธรรมนูญ ไม่ใช่เอารัฐธรรมนูญมาเป็นตัวสร้าง
"พูดกันอยู่นั่นแหละ เราลองฟังดูสิครับ ในทีวี เราต้องแก้ไข ๆ เพื่อเป็นประชาธิปไตย รบกันตาย เสร็จแล้วตายเปล่า ไม่ได้อะไรเพราะถ้ายังไม่สร้างประชาธิปไตย" พล.อ.ชวลิต กล่าว
ส่วนอีกแนวทางหนึ่ง เป็นการเดินหน้าร่วมกับภาคประชาชน โดยฝ่ายค้าน จะสัญจรไปให้ความรู้ และแลกเปลี่ยนกับประชาชน ตามภูมิภาคต่างๆ ซึ่งที่ผ่านมาได้ไปเกือบจะครบทั่วประเทศแล้ว เหลือเพียงภาคใต้ ที่จะเดินทางไปในเร็วๆ นี้ ซึ่งผลตอบรับที่ผ่านมา ดีมาก ประชาชนต้องการแก้ไขรธน.อย่างชัดเจน และเป็นที่น่ายินดี มราองค์กรภาคประชาชนบางส่วน ได้เดินหน้าไปก่อนแล้ว ด้วยการล่ารายชื่อครบ 5 หมื่นรายชื่อ ทำเป็นร่างแก้ไขรธน. ยื่นต่อประธานสภาฯไปแล้วด้วยเช่นกัน ยืนยันการแก้ไขรธน. เป็นเรื่องจำเป็น ที่ต้องทำควบคู่ไปกับการแก้ปัญหาด้านเศรษฐกิจ สังคม และปัญหาด้านอื่นๆ ของประเทศ เพราะรธน. ถือว่าเป็นโครงสร้างของประเทศ ถ้าโครงสร้างไม่ดี จะเป็นปัญหาต่อการขับเคลื่อน และแก้ไขปัญหาของประเทศ
นายสุทิน ยังกล่าวถึงการพิจารณา ยื่นสอบจริยธรรม พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และรมว.กลาโหม จากรณีถวายสัตย์ฯไม่ครบถ้วนว่า ฝ่ายค้านจะหารือเรื่องดังกล่าว ในวันนี้ (23 ก.ย.) เพื่อประเมินความเป็นไปได้ ตามช่องทางที่ นายวันมูหะมัดนอร์ มะทา หัวหน้าพรรคประชาชาติ เสนอไว้ อีกทั้งเราจะประเมินความต้องการของสังคมว่า จะให้เราเดินหน้า หรือไม่ อย่างไร เพราะเรื่องนี้อยู่ในความสนใจของประชาชน และเท่าที่ทราบ ขณะนี้มีผลสำรวจของมติชน ออกมาว่า ประชาชนอยากให้เราอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐบาล ในเรื่องการถวายสัตย์ฯ ถึง 95%
นายวิรัช รัตนเศรษฐ ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคพลังประชารัฐ (พปชร.) ในฐานะประธานวิปรัฐบาล กล่าวถึงการแก้รธน. ว่า เบื้องต้นจะต้องมีการศึกษาก่อน ว่าควรจะแก้ในประเด็นใดบ้าง ขณะที่ส่วนตัวเห็นว่าควรแก้ไขเฉพาะประเด็นหลักที่เป็นปัญหา โดยพรรคพปชร. พร้อมพูดคุยแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับทุกพรรคการเมือง ส่วนการตั้งกรรมาธิการขึ้นมาศึกษานั้น ควรจะเป็นคณะขนาดกลาง ที่ไม่ใหญ่มาก เอาแค่ประมาณ 39 คน กำลังดี เพราะถ้าเป็นคณะใหญ่เกินไป ก็จะคุยกันไม่รู้เรื่อง
พล.อ.ชวลิต ยงใจยุทธ อดีตนายกรัฐมนตรี และอดีตนายกสภามหาวิทยาลัยนครพนม บรรยายพิเศษเรื่อง "ความท้าทาย ในการพัฒนาอย่างบูรณาการ" ที่ ม.นครพนม โดยกล่าวตอนหนึ่งว่า การทำงานเพื่อประชาชน ต้องทำโดยประชาชน เรียกว่า การปกครองด้วยระบบประชาธิปไตย แต่มันไม่เคยเกิดขึ้น ทุกคนบอกปีหน้าก็เลือกตั้ง ซึ่งไม่ใช่ ร่างรัฐ ธรรมนูญ ก็ร่างกันมาแล้ว ไม่เบื่อบ้างหรือ นายวิษณุ เครืองาม ออกมาตอบแล้วตอบอีก นายมีชัย ฤชุพันธุ์ ร่างแล้วร่าง เพราะฉะนั้น วันนี้เราต้องหาคำตอบให้ได้ ถ้าทำงานโดยประชาชน ต้องเพื่อประชาชนจริงๆ
บางคนคิดว่า รัฐธรรมนูญสร้างประชาธิปไตย ที่จริงรัฐธรรมนูญ คือกฎหมายสูงสุด กฎหมายต้องเกิดหลังเหตุ รัฐธรรมนูญไม่ใช่สร้างประเทศไทย ต้องสร้างประชาธิปไตยเสียก่อน จึงมาเขียนรัฐธรรมนูญ ไม่ใช่เอารัฐธรรมนูญมาเป็นตัวสร้าง
"พูดกันอยู่นั่นแหละ เราลองฟังดูสิครับ ในทีวี เราต้องแก้ไข ๆ เพื่อเป็นประชาธิปไตย รบกันตาย เสร็จแล้วตายเปล่า ไม่ได้อะไรเพราะถ้ายังไม่สร้างประชาธิปไตย" พล.อ.ชวลิต กล่าว