เอเอฟพี – เวเนซุเอลาเผชิญความไม่แน่นอนทางการเมืองเพิ่มมากขึ้นในวันอาทิตย์(6) เมื่อประธานาธิบดีอูโก ชาเบซ ยังคงต้องต่อสู้กับอาการแทรกซ้อน “รุนแรง” อยู่ในประเทศคิวบาภายหลังรับการผ่าตัดมะเร็งครั้งล่าสุด ขณะที่เหลือเวลาเพียง 4 วันก่อนถึงกำหนดสาบานตนเข้ารับตำแหน่งประมุขของประเทศเป็นสมัยที่ 3 ในวันพฤหัสบดี(10)นี้
ชาเบซเป็นผู้ชนะได้รับเลือกตั้งเมื่อวันที่ 7 ตุลาคมให้กลับเข้าบริหารประเทศอีกสมัยหนึ่ง แม้จะต้องต่อสู้กับโรคมะเร็งที่รุมรังควาญเขาไม่เลิกรา ตลอดจนเผชิญกับผู้ท้าทายซึ่งแข็งแกร่งที่สุดในรอบ 14 ปีที่เขาปกครองเวเนซุเอลา รัฐสมาชิกของกลุ่มประเทศผู้ส่งออกน้ำมัน (โอเปก) ซึ่งมีปริมาณน้ำมันดิบสำรองมากที่สุดในโลก
ทว่า ในสัปดาห์ที่แล้ว รัฐบาลแถลงว่า นับแต่เข้ารับการผ่าตัดครั้งล่าสุดที่กรุงฮาวานา, คิวบา ในเดือนธันวาคม ชาเบซมีอาการติดเชื้อที่ปอดรุนแรงทซึ่งทำให้เกิด “ภาวะการหายใจบกพร่อง”
ภายใต้รัฐธรรมนูญเวเนซุเอลา หากประธานาธิบดีเสียชีวิตหรือกลายเป็นบุคคลไร้ความสามารถถาวรทั้งก่อนเข้ารับตำแหน่งหรือระหว่างช่วง 4 ปีแรกในวาระ 6 ปีแห่งการบริหารประเทศ จะต้องจัดให้มีการเลือกตั้งใหม่ภายใน 30 วัน
เวลานี้พวกแนวร่วมฝ่ายค้านกำลังรณรงค์เรียกร้องว่า ถ้าหากชาเบซไม่สามารถทำพิธีรับตำแหน่งในวันที่ 10 ที่จะถึงได้ ตามที่รัฐธรรมนูญกำหนดไว้ อย่างน้อยที่สุดเขาก็จะต้องลาพักเป็นการชั่วคราว
อย่างไรก็ดี เมื่อวันเสาร์(5)ที่ผ่านมา พวกพันธมิตรของชาเบซได้แสดงความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน ด้วยการเลือก ดิโอสดาโด กาเบลโล จากพรรครัฐบาล ให้เป็นประธานรัฐสภาอีกสมัย
การสมัครสมานของพรรคยูไนเต็ด โซเชียลลิสต์ ปาร์ตี้ ออฟ เวเนซุเอลา (พีเอสยูวี) มีขึ้นขณะเป็นที่แน่นอนแล้วว่า อาการป่วยจะทำให้ชาเบซไม่สามารถสาบานตนเข้ารับตำแหน่งในวันพฤหัสบดีนี้
กาเบลโล อดีตนายทหารและบุคคลที่ถือว่า มีอำนาจมากที่สุดอันดับ 3 ในเวเนซุเอลายืนยันว่า ชาเบซจะยังคงเป็นประธานาธิบดีหลังวันที่ 10 อย่างไม่ต้องสงสัย พร้อมกล่าวหาฝ่ายค้านว่า ยุแหย่ให้มีการทำรัฐประหาร
การเลือกกาเบลโลเป็นประธานสภาอีกสมัย ส่วนหนึ่งมีเป้าหมายเพื่อตอบโต้ข่าวลือที่มีมานานเกี่ยวกับการแย่งชิงอำนาจในรัฐบาลระหว่างที่ชาเบซวางมือจากการบริหารประเทศกว่า 3 สัปดาห์ ซึ่งถือเป็นการว่างเว้นครั้งยาวนานที่สุดในรอบ 14 ปีที่เขาครองอำนาจ
ปัญหาสุขภาพของชาเบซถูกหยิบยกมาเป็นประเด็นโดยทั้งกลุ่มผู้สนับสนุนชาเบซและสมาชิกฝ่ายค้านที่วิจารณ์พรรครัฐบาลว่า ปฏิเสธที่จะจัดให้มีการหารือระหว่างทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องทั้งที่ประเทศกำลังเข้าสู่ช่วงเวลาแห่งความไม่แน่นอน
อิราน กาบิเรีย รองผู้นำฝ่ายค้านวิพากษ์ว่า ไม่ใช่ชาเบซเท่านั้นที่ป่วย แต่ยังรวมถึงสถานะการคลังของประเทศ ภาวะเงินเฟ้อ หนี้ของรัฐ และความปลอดภัยของประชาชน
ทั้งนี้ ชาเบซวัย 58 ปี ตรวจพบมะเร็งครั้งแรกเมื่อกลางปีที่แล้ว แต่รัฐบาลเวเนซุเอลาไม่เคยเปิดเผยว่า เขากำลังต่อสู้กับมะเร็งชนิดใด และขณะนี้ชาเบซกำลังพักฟื้นจากการผ่าตัดมะเร็งครั้งที่ 4 ซึ่งกลายเป็นครั้งที่ยากที่สุด และมีอาการติดเชื้อรุนแรงที่ทำให้เกิดความเคลือบแคลงว่า เขาแข็งแรงพอจะรับตำแหน่งอีกสมัยหรือไม่
อย่างไรก็ดี ชาเบซยังคงปฏิเสธที่จะสละอำนาจ แต่ปล่อยให้รองประธานาธิบดีนิโกลาส์ มาดูโร บริหารประเทศแทนโดยไม่ได้ถ่ายโอนอำนาจประธานาธิบดีให้ทั้งหมด
ในการแถลงต่อผู้สนับสนุนนับร้อยที่ชุมนุมอยู่หน้ารัฐสภา มาดูโรที่ชาเบซเลือกสรรเป็นทายาทการเมืองยืนยันว่า จะยังคงอยู่ในตำแหน่งรองประธานาธิบดีโดยไม่ทำพิธีสาบานตน จนกว่าโอกาสจะอำนวย
ย้อนกลับไปเมื่อวันศุกร์ (4) มาดูโรได้อ้างอิงถึงความชอบธรรมทางกฎหมายภายใต้รัฐธรรมนูญในการเลื่อนการสาบานตนเข้ารับตำแหน่งของชาเบซออกไปไม่มีกำหนด โดยที่ไม่ต้องมีการสละอำนาจแม้เพียงชั่วคราวก็ตาม
มาดูโรยังปฏิเสธการเรียกร้องของฝ่ายค้านให้ประกาศว่า ชาเบซไร้ความสามารถชั่วคราวหากไม่สามารถเข้ารับตำแหน่งได้ในวันพฤหัสบดี
ทางด้าน นักวิเคราะห์ ลุยส์ วินเซนเต เลออง ฟันธงว่า ไม่มีอะไรสามารถหยุดยั้งชาเบซจากการรับตำแหน่งประธานาธิบดีภายหลังวันที่ 10 นี้ได้
ชาเบซเป็นผู้ชนะได้รับเลือกตั้งเมื่อวันที่ 7 ตุลาคมให้กลับเข้าบริหารประเทศอีกสมัยหนึ่ง แม้จะต้องต่อสู้กับโรคมะเร็งที่รุมรังควาญเขาไม่เลิกรา ตลอดจนเผชิญกับผู้ท้าทายซึ่งแข็งแกร่งที่สุดในรอบ 14 ปีที่เขาปกครองเวเนซุเอลา รัฐสมาชิกของกลุ่มประเทศผู้ส่งออกน้ำมัน (โอเปก) ซึ่งมีปริมาณน้ำมันดิบสำรองมากที่สุดในโลก
ทว่า ในสัปดาห์ที่แล้ว รัฐบาลแถลงว่า นับแต่เข้ารับการผ่าตัดครั้งล่าสุดที่กรุงฮาวานา, คิวบา ในเดือนธันวาคม ชาเบซมีอาการติดเชื้อที่ปอดรุนแรงทซึ่งทำให้เกิด “ภาวะการหายใจบกพร่อง”
ภายใต้รัฐธรรมนูญเวเนซุเอลา หากประธานาธิบดีเสียชีวิตหรือกลายเป็นบุคคลไร้ความสามารถถาวรทั้งก่อนเข้ารับตำแหน่งหรือระหว่างช่วง 4 ปีแรกในวาระ 6 ปีแห่งการบริหารประเทศ จะต้องจัดให้มีการเลือกตั้งใหม่ภายใน 30 วัน
เวลานี้พวกแนวร่วมฝ่ายค้านกำลังรณรงค์เรียกร้องว่า ถ้าหากชาเบซไม่สามารถทำพิธีรับตำแหน่งในวันที่ 10 ที่จะถึงได้ ตามที่รัฐธรรมนูญกำหนดไว้ อย่างน้อยที่สุดเขาก็จะต้องลาพักเป็นการชั่วคราว
อย่างไรก็ดี เมื่อวันเสาร์(5)ที่ผ่านมา พวกพันธมิตรของชาเบซได้แสดงความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน ด้วยการเลือก ดิโอสดาโด กาเบลโล จากพรรครัฐบาล ให้เป็นประธานรัฐสภาอีกสมัย
การสมัครสมานของพรรคยูไนเต็ด โซเชียลลิสต์ ปาร์ตี้ ออฟ เวเนซุเอลา (พีเอสยูวี) มีขึ้นขณะเป็นที่แน่นอนแล้วว่า อาการป่วยจะทำให้ชาเบซไม่สามารถสาบานตนเข้ารับตำแหน่งในวันพฤหัสบดีนี้
กาเบลโล อดีตนายทหารและบุคคลที่ถือว่า มีอำนาจมากที่สุดอันดับ 3 ในเวเนซุเอลายืนยันว่า ชาเบซจะยังคงเป็นประธานาธิบดีหลังวันที่ 10 อย่างไม่ต้องสงสัย พร้อมกล่าวหาฝ่ายค้านว่า ยุแหย่ให้มีการทำรัฐประหาร
การเลือกกาเบลโลเป็นประธานสภาอีกสมัย ส่วนหนึ่งมีเป้าหมายเพื่อตอบโต้ข่าวลือที่มีมานานเกี่ยวกับการแย่งชิงอำนาจในรัฐบาลระหว่างที่ชาเบซวางมือจากการบริหารประเทศกว่า 3 สัปดาห์ ซึ่งถือเป็นการว่างเว้นครั้งยาวนานที่สุดในรอบ 14 ปีที่เขาครองอำนาจ
ปัญหาสุขภาพของชาเบซถูกหยิบยกมาเป็นประเด็นโดยทั้งกลุ่มผู้สนับสนุนชาเบซและสมาชิกฝ่ายค้านที่วิจารณ์พรรครัฐบาลว่า ปฏิเสธที่จะจัดให้มีการหารือระหว่างทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องทั้งที่ประเทศกำลังเข้าสู่ช่วงเวลาแห่งความไม่แน่นอน
อิราน กาบิเรีย รองผู้นำฝ่ายค้านวิพากษ์ว่า ไม่ใช่ชาเบซเท่านั้นที่ป่วย แต่ยังรวมถึงสถานะการคลังของประเทศ ภาวะเงินเฟ้อ หนี้ของรัฐ และความปลอดภัยของประชาชน
ทั้งนี้ ชาเบซวัย 58 ปี ตรวจพบมะเร็งครั้งแรกเมื่อกลางปีที่แล้ว แต่รัฐบาลเวเนซุเอลาไม่เคยเปิดเผยว่า เขากำลังต่อสู้กับมะเร็งชนิดใด และขณะนี้ชาเบซกำลังพักฟื้นจากการผ่าตัดมะเร็งครั้งที่ 4 ซึ่งกลายเป็นครั้งที่ยากที่สุด และมีอาการติดเชื้อรุนแรงที่ทำให้เกิดความเคลือบแคลงว่า เขาแข็งแรงพอจะรับตำแหน่งอีกสมัยหรือไม่
อย่างไรก็ดี ชาเบซยังคงปฏิเสธที่จะสละอำนาจ แต่ปล่อยให้รองประธานาธิบดีนิโกลาส์ มาดูโร บริหารประเทศแทนโดยไม่ได้ถ่ายโอนอำนาจประธานาธิบดีให้ทั้งหมด
ในการแถลงต่อผู้สนับสนุนนับร้อยที่ชุมนุมอยู่หน้ารัฐสภา มาดูโรที่ชาเบซเลือกสรรเป็นทายาทการเมืองยืนยันว่า จะยังคงอยู่ในตำแหน่งรองประธานาธิบดีโดยไม่ทำพิธีสาบานตน จนกว่าโอกาสจะอำนวย
ย้อนกลับไปเมื่อวันศุกร์ (4) มาดูโรได้อ้างอิงถึงความชอบธรรมทางกฎหมายภายใต้รัฐธรรมนูญในการเลื่อนการสาบานตนเข้ารับตำแหน่งของชาเบซออกไปไม่มีกำหนด โดยที่ไม่ต้องมีการสละอำนาจแม้เพียงชั่วคราวก็ตาม
มาดูโรยังปฏิเสธการเรียกร้องของฝ่ายค้านให้ประกาศว่า ชาเบซไร้ความสามารถชั่วคราวหากไม่สามารถเข้ารับตำแหน่งได้ในวันพฤหัสบดี
ทางด้าน นักวิเคราะห์ ลุยส์ วินเซนเต เลออง ฟันธงว่า ไม่มีอะไรสามารถหยุดยั้งชาเบซจากการรับตำแหน่งประธานาธิบดีภายหลังวันที่ 10 นี้ได้