อิหร่านแย้มข้อเสนอใหม่ก่อนตกลงให้รูฮานีพบทรัมป์ ผ่อนคลายแซงก์ชันแลกตรวจ รง.นิวเคลียร์ถาวร

เอเจนซีส์ - รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯยืนยัน ต้องการใช้การทูตจัดการกรณีการโจมตีโรงกลั่นน้ำมันของซาอุดีอาระเบีย ซึ่งอเมริกาเชื่อว่า เป็นฝีมืออิหร่าน ขณะที่ทรัมป์ยังไม่ปิดโอกาสในการพบกับผู้นำเตหะรานระหว่างการประชุมใหญ่ยูเอ็นสัปดาห์นี้ ด้านรัฐมนตรีต่างประเทศอิหร่านแย้มรูฮานีพร้อมคุยด้วย ถ้าวอชิงตันยอมผ่อนคลายการแซงก์ชันแลกกับการตรวจสอบโรงงานนิวเคลียร์อิหร่านเป็นการถาวร นอกจากนี้ผู้นำอิหร่านยังเตรียมเสนอแผนสันติภาพอ่าวเปอร์เซียในที่ประชุมยูเอ็น

วันอาทิตย์ที่ผ่านมา (22) ไมค์ พอมเพโอ รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ กล่าวว่า ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ จะหยิบยกกรณีอิหร่านขึ้นมาพูดระหว่างการปราศรัยในที่ประชุมสมัชชาใหญ่สหประชาชาติ ในวันอังคาร (24) โดยยืนยันว่า ทั้งทรัมป์และตนเองต้องการผลักดันโอกาสทางการทูตให้มากที่สุด แต่ถ้าไม่สำเร็จและอิหร่านไม่เปลี่ยนแปลงพฤติกรรม เขามั่นใจว่า ทรัมป์จะตัดสินใจที่จำเป็นเพื่อให้เป้าหมายบรรลุผล

พอมเพโอยังให้สัมภาษณ์ทางโทรทัศน์ช่อง ฟ็อกซ์ นิวส์ว่า คณะบริหารของสหรัฐฯ ตระหนักถึงความเสี่ยงจากการคำนวณผิดพลาดที่อาจนำไปสู่สถานการณ์รุนแรงและความเสียหายครั้งใหญ่ในตะวันออกกลาง ดังนั้น จึงต้องการแก้ปัญหาด้วยวิธีการอื่นๆ นอกเหนือจากการเคลื่อนไหวด้านกำลังทหาร ถ้าหากทำได้

วอชิงตันกล่าวหาเตหะรานอยู่เบื้องหลังการโจมตีโรงกลั่นน้ำมันสองแห่งของซาอุดีฯ เมื่อวันที่ 14 ที่ผ่านมา ซึ่งพอมเพโอระบุว่า เป็นการโจมตีอุปทานน้ำมันโลกครั้งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์

ขณะที่อังกฤษเป็นประเทศล่าสุดที่ระบุว่า มีความเป็นไปได้สูงที่อิหร่านเป็นผู้บงการการโจมตีดังกล่าว โดยในวันจันทร์ (23) นายกรัฐมนตรีบอริส จอห์นสัน ให้สัมภาษณ์ผู้สื่อข่าวระหว่างเดินทางไปร่วมประชุมยูเอ็นที่นิวยอร์กว่า อังกฤษจะร่วมมือกับอเมริกาและพันธมิตรในยุโรปเพื่อออกมาตรการตอบโต้

ทั้งนี้ เมื่อวันศุกร์ (20) ทรัมป์สั่งยกระดับมาตรการแซงก์ชันอิหร่าน รวมทั้งส่งกำลังไปประจำการเพิ่มในอ่าวเปอร์เซียโดยเน้นที่ภารกิจป้องกันการถูกโจมตีทางอากาศและการถูกโจมตีด้วยขีปนาวุธเป็นหลัก

อย่างไรก็ดี ในวันอาทิตย์ก่อนออกเดินทางจากทำเนียบขาวไปยังรัฐเทกซัส ทรัมป์กล่าวว่า ไม่ได้ตัดโอกาสใดๆ ทั้งสิ้น แต่ก็ไม่ได้มีแผนพบกับประธานาธิบดีฮัสซัน รูฮานีของอิหร่าน

เจ้าหน้าที่ระดับสูงของสหรัฐฯ คนหนึ่งยังยืนว่า ไม่มีการวางแผนการหารือระหว่างพอมเพโอหรือผู้แทนของสหรัฐฯ คนอื่นๆ กับผู้แทนของอิหร่านในที่ประชุมยูเอ็น

กระนั้น คริสเตียน อามันปูร์ ผู้สื่อข่าวคนดังของโทรทัศน์ซีเอ็นเอ็น ทวิตว่า จาวัด ซารีฟ รัฐมนตรีต่างประเทศอิหร่าน ให้สัมภาษณ์ว่า รูฮานียินดีพบทรัมป์ในนิวยอร์ก หากผู้นำสหรัฐฯ พร้อมทำสิ่งที่จำเป็นเพื่อแลกเปลี่ยน โดยสหรัฐฯจะต้องผ่อนคลายมาตรการแซงก์ชัน แลกเปลี่ยนกับการที่เตหะรานจะยอมให้ตรวจสอบโรงงานนิวเคลียร์อิหร่านเป็นการถาวร

ซารีฟยังให้สัมภาษณ์ในรายการ “เฟซ เดอะ เนชั่น” ของซีบีเอสว่า เตหะรานไม่ได้อยู่เบื้องหลังการโจมตีโรงกลั่นน้ำมันของซาอุดีฯ และสำทับว่า ตนไม่มั่นใจว่า จะสามารถหลีกเลี่ยงสงครามได้หรือไม่ แต่มั่นใจว่า อิหร่านจะไม่ใช่ประเทศที่ก่อสงคราม และคนที่ก่อสงครามจะไม่ใช่คนที่ทำให้สงครามจบลง

ทางด้านรูฮานีเปิดเผยกับผู้สื่อข่าวเมื่อวันจันทร์ว่า แม้คณะบริหารของสหรัฐฯ ลังเลที่จะออกวีซ่าเพื่อให้ตนและคณะเดินทางไปร่วมประชุมที่นิวยอร์ก แต่ตนยืนยันที่จะไปและว่า การร่วมประชุมครั้งนี้เป็นโอกาสสำคัญที่อิหร่านจะได้ขอการสนับสนุนจากนานาชาติเพื่อต่อต้านการกดดันอย่างโหดร้ายของอเมริกา

ผู้นำเตหะรานยังเตรียมเสนอแผนการ “ความพยายามเพื่อสันติภาพแห่งฮอร์มุซ” ด้วยการเชิญประเทศรอบอ่าวเปอร์เซียร่วมเป็นพันธมิตรเพื่อรักษาความมั่นคงของภูมิภาค

ทั้งนี้ การพยายามผลักดันแนวทางการทูตของสหรัฐฯ มีขึ้นหลังจากที่พลเอกฮอสเซน ซาลามี ผู้บัญชาการกองกำลังพิทักษ์การปฏิวัติของอิหร่านประกาศว่า พร้อมตอบโต้ทุกสถานการณ์กับใครก็ตามที่ต้องการให้ดินแดนของตนเองกลายเป็นสนามรบใหญ่

ขณะเดียวกัน พอมเพโอตอบโต้เสียงวิจารณ์ที่ว่า ยุทธศาสตร์เพิ่มความกดดันสูงสุดผ่านมาตรการแซงก์ชันซึ่งทรัมป์ใช้อยู่ กำลังทำให้อิหร่านตอบโต้อย่างรุนแรง โดยบอกว่า นี่เป็นเพียงจุดเริ่มต้นเท่านั้น พร้อมแสดงความหวังว่า ยูเอ็นจะประกาศจุดยืนที่ชัดเจนต่อกรณีการโจมตีโรงกลั่นน้ำมันของซาอุดีอาระเบีย