รอยเตอร์ – แม้ลดการโต้เถียงกัน แต่มีสัญญาณน้อยมากที่เกาหลีใต้และญี่ปุ่นจะปรองดองกันได้ในข้อพิพาททางการเมืองและเศรษฐกิจ ระหว่างที่รัฐมนตรีต่างประเทศของทั้งสองชาติประชุมกันที่จีนในสัปดาห์นี้ เนื่องจากปัญหาที่เป็นรากเหง้าของข้อพิพาทล่าสุดคือ การจ่ายค่าชดเชยให้ชาวเกาหลีที่ถูกบังคับใช้แรงงานระหว่างที่ถูกญี่ปุ่นยึดครอง ที่ยังคงไม่ได้รับการแก้ไข
ความสัมพันธ์ของสองพันธมิตรสำคัญของอเมริกาถือว่า เลวร้ายที่สุดในรอบหลายปี จากข้อพิพาททางการค้าที่หยั่งรากมาจากข้อพิพาทนานนับทศวรรษเกี่ยวกับการชดเชยแรงงานเกาหลีที่ถูกบังคับให้ทำงานระหว่างการยึดครองของญี่ปุ่นในช่วงสงคราม
ทั้งนี้ คัง คยอง-ฮวา, ทาโร โคโนะ และหวัง อี้ รัฐมนตรีต่างประเทศเกาหลีใต้ ญี่ปุ่น และจีนตามลำดับ มีนัดประชุมกันที่ปักกิ่งตั้งแต่เย็นวันอังคารถึงวันพฤหัสบดี (20-22 ส.ค.) โดยที่คังกล่าวก่อนออกเดินทางไปจีนว่า เกาหลีใต้จะแสดงจุดยืนอย่างชัดเจน และยอมรับว่า สถานการณ์ยุ่งยากซับซ้อนมาก
การพบกันที่กรุงเทพฯ ในเดือนนี้ประสบความสำเร็จเพียงเล็กน้อย ซึ่งกล้องจับภาพคังและโคโนะจับมือกันพอเป็นพิธีด้วยใบหน้าไร้รอยยิ้ม มิหนำซ้ำในวันต่อมาญี่ปุ่นยังประกาศถอดเกาหลีใต้ออกจากรายชื่อประเทศคู่ค้าที่ได้รับความอนุเคราะห์ ส่วนเกาหลีใต้ก็ออกมาตรการตอบโต้ตามมา
กระทรวงต่างประเทศญี่ปุ่นออกแถลงการณ์แสดงความคาดหวังว่า จะมีการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นในประเด็นต่างๆ กับเกาหลีใต้ เช่น ประเด็นแรงงานพลเรือนบนคาบสมุทรเกาหลีในอดีต และสำทับว่า การประชุมที่ปักกิ่งจะตอกย้ำการร่วมมือทวิภาคีอย่างใกล้ชิดกับเกาหลีใต้ ตลอดจนถึงความสัมพันธ์สามเส้ากับอเมริกา
นับจากการพบกันที่กรุงเทพฯ เกาหลีใต้เรียกร้อง “ช่วงเวลาผ่อนผัน” และญี่ปุ่นยอมอนุมัติการจัดส่งวัสดุไฮเทคให้เกาหลีใต้เป็นครั้งที่ 2 นับจากเริ่มมาตรการควบคุมการส่งออกในเดือนกรกฎาคม ถึงกระนั้น ข้อพิพาทยังไม่มีทีท่าจบลงง่ายๆ ขณะที่โซลเตือนว่า อาจพิจารณายกเลิกข้อตกลงแบ่งปันข่าวกรองทางทหารกับญี่ปุ่น กระนั้น เจ้าหน้าที่ทำเนียบฟ้าของประธานาธิบดีเกาหลีใต้เผยเมื่อวันอังคารว่า ยังไม่มีการตัดสินใจเรื่องนี้
เกาหลีใต้ยังแสดงความกังวลกับการจัดการน้ำปนเปื้อนจากโรงงานนิวเคลียร์ฟูกูชิมะของญี่ปุ่น อย่างไรก็ตาม เจ้าหน้าที่คนหนึ่งบอกว่า คงไม่มีการหยิบยกเรื่องนี้หารือในปักกิ่ง
ปัจจุบัน เกาหลีใต้และอีกหลายประเทศยังคงจำกัดการนำเข้าสินค้าที่ผลิตจากบริเวณรอบๆ โรงงานดังกล่าวซึ่งมีเตาปฏิกรณ์ 3 เตาหลอมละลายหลังแผ่นดินไหวและสึนามิปี 2011
แม้ทั้งสองฝ่ายลดความเกรี้ยวกราดลง แต่ผู้สังเกตการณ์ไม่คิดว่าจะมีการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่เกิดขึ้นภายในสัปดาห์นี้ โดยอดีตนักการทูตญี่ปุ่นที่คุ้นเคยกับท่าทีของทางการโตเกียวชี้ ฝ่ายญี่ปุ่นเชื่อว่าเศรษฐกิจเกาหลีใต้ได้รับผลกระทบรุนแรงกว่าในข้อพิพาททางการค้า และยินดีที่จะรอให้โซลเป็นฝ่ายยอมอ่อนข้อ
เมื่อเดือนที่แล้ว ญี่ปุ่นอ้างความมั่นคงแห่งชาติจำกัดการส่งออกวัตถุดิบสำคัญในการผลิตชิปและจอแสดงผลของบริษัทเกาหลีใต้ ซึ่งอาจส่งผลให้ห่วงโซ่อุปทานโลกสะดุด
ขณะที่การตัดสินใจถอดเกาหลีใต้ออกจากรายชื่อประเทศคู่ค้าที่ได้รับการอนุเคราะห์เพื่อเร่งรัดการเข้าถึงวัตถุดิบ จะมีผลบังคับใช้ปลายเดือนนี้ โซลตอบโต้ด้วยการถอดญี่ปุ่นออกจากบัญชีเดียวกันของตนเอง และคนเกาหลีใต้คว่ำบาตรสินค้าญี่ปุ่น รวมทั้งหลีกเลี่ยงการเดินทางไปแดนปลาดิบ
คยองจู คิม ศาสตราจารย์มหาวิทยาลัยโตไกในโตเกียวกล่าวว่า เขาไม่คาดหวังว่า จะมีการเปลี่ยนแปลงสำคัญจากการประชุมในวันพุธ (21 ส.ค.) เนื่องจากปัญหาที่นำมาซึ่งข้อพิพาทล่าสุดนี้ คือคำตัดสินของศาลเกาหลีใต้ที่สั่งให้บริษัทญี่ปุ่นจ่ายค่าชดเชยให้ชาวเกาหลีใต้ที่ถูกบังคับใช้แรงงานระหว่างที่ถูกญี่ปุ่นยึดครอง ยังคงไม่ได้รับการแก้ไข