เอเจนซีส์ - รัฐแคลิฟอร์เนียเป็นผู้นำกลุ่ม 16 รัฐในอเมริกายื่นฟ้องศาลเพื่อเอาผิดกับรัฐบาลประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ เมื่อวันจันทร์ (18 ก.พ.) กรณีประกาศภาวะฉุกเฉินแห่งชาติเพื่อดึงเงินไปสร้างกำแพงกั้นพรมแดนสหรัฐฯ-เม็กซิโกโดยไม่ผ่านความเห็นชอบของสภาคองเกรส
เอกสารคำฟ้องที่ยื่นต่อศาลแขวงเขตเหนือของรัฐแคลิฟอร์เนียมีขึ้นเพียงไม่กี่วัน หลังจากที่ ทรัมป์ ตัดสินใจใช้อำนาจประกาศภาวะฉุกเฉินเมื่อวันศุกร์ (15) เหตุเพราะไม่พอใจที่สภาคองเกรสไม่ยอมอนุมัติเงิน 5,700 ล้านดอลลาร์ให้เขานำไปสร้างกำแพงตามที่ได้ให้สัญญาไว้กับฐานเสียงเมื่อปี 2016
ผู้นำสหรัฐฯ หวังว่าการประกาศภาวะฉุกเฉินจะช่วยให้ตนสามารถดึงงบประมาณในส่วนอื่นๆ เพื่อนำมาสร้างกำแพงได้
“ในวันนี้ซึ่งถือเป็นวันประธานาธิบดี (Presidents Day) เราจะเอาประธานาธิบดี ทรัมป์ ขึ้นศาลเพื่อขัดขวางไม่ให้เขาใช้อำนาจประธานาธิบดีในทางที่ผิด” ฮาเวียร์ เบเซรา อัยการสูงสุดรัฐแคลิฟอร์เนียจากพรรคเดโมแครต ระบุในถ้อยแถลง “เรายื่นฟ้องประธานาธิบดี ทรัมป์ เพื่อไม่ให้เขาใช้อำนาจฝ่ายเดียวปล้นเงินภาษีที่สภาคองเกรสได้จัดสรรไว้เพื่อประชาชนในรัฐต่างๆ สำหรับพวกเราแล้ว ทำเนียบประธานาธิบดีไม่ใช่โรงละคร”
ก่อนหน้านี้ เจ้าของที่ดิน 3 รายในรัฐเทกซัสและองค์กรเพื่อสิ่งแวดล้อมอีก 1 กลุ่มก็ได้ยื่นฟ้อง ทรัมป์ ไปแล้วเมื่อวันศุกร์ (15) โดยระบุว่าการกระทำของประธานาธิบดีเข้าข่ายฝ่าฝืนรัฐธรรมนูญ และเป็นการละเมิดสิทธิในทรัพย์สินของพวกเขา
รัฐต่างๆ ที่รวมตัวกันยื่นฟ้องเพื่อให้ศาลระงับคำสั่งของ ทรัมป์ ได้แก่ แคลิฟอร์เนีย, โคโลราโด, คอนเนตทิคัต, เดลาแวร์, ฮาวาย, อิลลินอยส์, เมน, แมริแลนด์, มิชิแกน, มินนิโซตา, เนวาดา, นิวเจอร์ซีย์, นิวเม็กซิโก, นิวยอร์ก, ออริกอน และเวอร์จิเนีย
เอกสารคำฟ้องจาก 16 รัฐ ระบุว่า คำสั่งของประธานาธิบดีขัดแย้งกับบทบัญญัติรัฐธรรมนูญที่ว่าด้วยขั้นตอนในการออกกฎหมาย (Presentment Clause) และบทบัญญัติที่ให้อำนาจแก่สภาคองเกรสในการอนุมัติงบประมาณสาธารณะ (Appropriations Clause)
“การนำงบประมาณส่วนเสริมเหล่านั้นไปใช้สร้างกำแพงถือว่าขัดต่อเจตนารมณ์ของสภาคองเกรส และยังฝ่าฝืนบทบัญญัติ Presentment Clause และ Appropriations Clause ในรัฐธรรมนูญอีกด้วย” เอกสารคำร้องระบุ พร้อมเตือนว่า ทรัมป์ กำลังนำพาประเทศไปสู่ “วิกฤตรัฐธรรมนูญ”
“สภาคองเกรสเคยปฏิเสธคำขออนุมัติงบสร้างกำแพงหลายครั้งหลายหน ซึ่งเมื่อเร็วๆ นี้ข้อพิพาทเรื่องกำแพงก็ทำให้หน่วยงานรัฐบาลต้องชัตดาวน์บางส่วนนานถึง 35 วัน”
“หลังจากที่รัฐบาลเปิดทำการตามปกติ สภาคองเกรสก็ได้ผ่านร่างกฎหมายงบประมาณ และประธานาธิบดีก็ลงนามในกฎหมายดังกล่าวซึ่งให้งบ 1,375 ล้านดอลลาร์สำหรับการสร้างรั้วกั้นพรมแดนตอนใต้ แต่สภาคองเกรสระบุเอาไว้ชัดเจนว่า เงินส่วนนี้ไม่สามารถนำไปสร้างกำแพงตามที่ประธานาธิบดี ทรัมป์ เสนอได้”
ส.ว.รีพับลิกันหลายคนก็ออกมาคัดค้านการประกาศภาวะฉุกเฉิน เพราะจะสร้างแบบอย่างที่อันตราย และยังเป็นการใช้อำนาจบริหารเกินขอบเขต (executive overreach)
ทรัมป์ อ้างว่าการสร้างกำแพงจะช่วยสกัดกั้นผู้อพยพผิดกฎหมายและการลักลอบขนยาเสพติดเข้าสหรัฐฯ ทว่ากระบวนการต่อสู้ทางกฎหมายที่เกิดขึ้นอาจทำให้แผนนี้ล่าช้าออกไป และคงจะไปจบที่ศาลสูงสุดซึ่งเวลานี้ดุลอำนาจตกอยู่ในมือผู้พิพากษาสายอนุรักษนิยม
สัปดาห์ที่แล้ว สภาคองเกรสได้ผ่านร่างงบประมาณเพื่อหลีกเลี่ยงภาวะชัตดาวน์รอบสอง โดยอนุมัติวงเงินเพียง 1,400 ล้านดอลลาร์สำหรับนำไปสร้าง “รั้ว” เสาเหล็ก อย่างไรก็ตาม คำสั่งฉุกเฉินของ ทรัมป์ จะทำให้เขามีสิทธิ์ดึงเงินอีก 6,700 ล้านดอลลาร์ในส่วนอื่นๆ มาใช้ได้ด้วย
เบเซรา ชี้ว่า ทรัมป์ เคยออกมายอมรับว่าเขารู้ดีว่าไม่มีความจำเป็นต้องประกาศภาวะฉุกเฉินเพื่อสร้างกำแพง ซึ่งวันนี้ตนก็จะยกคำพูดนั้นมาหักล้างข้อโต้แย้งทางกฎหมายของรัฐบาล และใช้เป็นหลักฐานยืนยันว่า สหรัฐฯ ไม่จำเป็นต้องประกาศภาวะฉุกเฉิน
“ประธานาธิบดีสหรัฐฯ จะต้องไม่แทรกแซงและใช้อำนาจประกาศภาวะฉุกเฉินเพื่อปล้นบัญชี เพียงเพราะไม่สามารถบังคับให้สภาคองเกรสอนุมัติงบประมาณให้ได้” เบเซรา ให้สัมภาษณ์กับสถานีโทรทัศน์ MSNBC
