‘ทรัมป์’กลับมามาดนิ่ม ทำนายแบบมองโลกสวยว่าจีนจะอ่อนข้อด้านการค้า หลังจากความสัมพันธ์ตึงเครียดจนตลาดหุ้นดำดิ่ง

รอยเตอร์/เอเอฟพี – ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ทำนายในวันอาทิตย์ (8 เม.ย.) ว่า จีนจะลดกำแพงกีดขวางการค้าลงมา พร้อมกับแสดงความหวังแบบมองโลกสวย ถึงแม้ความตึงเครียดทางการค้าที่กำลังบานปลายขยายตัวระหว่างยักษ์ใหญ่ทั้งสองเจ้าของเศรษฐกิจอันดับ 1 และ 2 ของพื้นพิภพ ได้ทำให้ตลาดหุ้นปั่นป่วนผันผวนไปทั่วเมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา

ในช่วงไม่กี่วันมานี้ ประเทศทั้งสองได้ข่มขู่ตอบโต้กันไปมาในเรื่องที่จะขึ้นภาษีศุลกากรซึ่งเก็บจากสินค้าของอีกฝ่ายหนึ่งเป็นมูลค่าหลายหมื่นล้านกระทั่งถึงแสนล้านดอลลาร์ และพวกเจ้าหน้าที่จีนลั่นปากว่าสถานการณ์ขณะนี้ยังไม่เหมาะสมที่จะเจรจาหารือกัน

ทว่าพวกเจ้าหน้าที่ของคณะบริหารทรัมป์เน้นย้ำว่า ยังไม่ได้มีการเริ่มขึ้นภาษีศุลกากรกันจริงๆ และข้อพิพาทยังคงสามารถแก้ไขคลี่คลายได้ด้วยการพูดจา

ในข้อความทางทวิตเตอร์ที่เขาโพสต์วันอาทิตย์ (8) ทรัมป์ส่งเสียงสะท้อนท่าทีเช่นนี้อีก โดยกล่าวว่า “จีนจะลดกำแพงกีดกันการค้าของตนลงมา เพราะมันเป็นสิ่งถูกต้องที่จะทำอย่างนั้น ภาษีจะกลายเป็นเรื่องต่างตอบแทน และจะมีการทำข้อตกลงว่าด้วยทรัพย์สินทางปัญญา”

ทรัมป์ยังทวิตพาดพิงถึงความสัมพันธ์ส่วนตัวที่เขามีอยู่กับประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ของจีน และกล่าวว่าทั้งสองคนจะเป็นเพื่อนมิตรกันเสมอ ไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้นกับข้อพิพาททางการค้าระหว่างสองประเทศ พร้อมกับตบท้ายว่า “อนาคตที่ยิ่งใหญ่สำหรับประเทศทั้งสอง!”

ไม่มีสัญญาณเครื่องบ่งชี้ใดๆ ว่า ทรัมป์กับสีได้มีการสนทนาอะไรกันนับตั้งแต่ที่ความขัดแย้งทางการค้าระหว่างสองประเทศปะทุขึ้นมาเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว รวมทั้งสหรัฐฯกับจีนยังไม่มีกำหนดการใดๆ ที่จะมีการเจรจาทางการค้าอย่างเป็นทางการกัน

ทั้งนี้เมื่อวันอังคาร (3) วอชิงตันได้เผยแพร่บัญชีรายการสินค้าเข้าของจีนรวมเป็นมูลค่า 50,000 ล้านดอลลาร์ที่กำลังถูกพิจารณาเพื่อปรับขึ้นอัตราภาษีศุลกากร อีกสิบกว่าชั่วโมงต่อมา ปักกิ่งก็ตอบโต้ด้วยการประกาศรายการสินค้าเข้าของสหรัฐฯมูลค่าพอๆ กันซึ่งตนเองกำลังพิจารณาจะขึ้นภาษีเช่นกัน จากนั้นในวันพฤหัสบดี (5) ทรัมป์วางเดิมพันเกทับเพิ่มขึ้นอีก ด้วยการสั่งพวกเจ้าหน้าที่ด้านการค้าของสหรัฐฯให้ระบุสินค้าจีนที่ควรขึ้นภาษีศุลกากรเพิ่มขึ้นเป็น 100,000 ล้านดอลลาร์ โดยเขาบอกว่า นี่เป็นสิ่งที่จะต้องทำ เมื่อ “พิจารณาจากการตอบโต้อย่างไม่เป็นธรรมของจีน”

ปรากฏว่าปฏิกิริยาจากปักกิ่งก็คือการแถลงว่า จีนเตรียมพร้อมอย่างเต็มที่เพื่อตอบโต้ด้วย “การโจมตีกลับอย่างดุเดือดรุนแรง” ถ้าสหรัฐฯยังคงตามติดสำทับด้วยการข่มขู่ใหม่ๆ

เกา เฟิง โฆษกกระทรวงพาณิชย์จีนแถลงในวันศุกร์ (6) ว่า การข่มขู่ของทรัมป์ในเรื่องแพกเกจขึ้นภาษีศุลกากรระลอกใหม่นี้ คือ “ความผิดพลาดอย่างที่สุด” และไม่เป็นธรรม พร้อมกับบอกด้วยว่าในสถานการณ์เช่นปัจจุบันการเจรจาหารือใดๆ คงไม่อาจจะเกิดขึ้นได้

ทั้งราคาน้ำมันดิบและตลาดหลักทรัพย์ทั่วโลกต่างพากันลดฮวบเมื่อวันศุกร์ (6) เนื่องจากพวกนักลงทุนวิตกกังวลว่า ผลกระทบจากสงครามการค้าที่ตอบโต้ด้วยการขึ้นภาษีศุลกากรใส่กันเช่นนี้ จะสร้างความเสียหายให้แก่เศรษฐกิจโลก

“โจมตีให้หนักแน่นจริงจัง”

บรรดาสื่อมวลชนภาครัฐของจีนพากันวิพากษ์วิจารณ์สหรัฐฯกันแหลกลาญ โดยบอกว่าการกระทำแบบลัทธิกีดกันการค้าของวอชิงตันจะยุติลงด้วยความพ่ายแพ้ “ถ้าหากสหรัฐฯบอกว่าพร้อมที่จะจ่ายไม่ว่าด้วยราคาแพงลิบขนาดไหนแล้ว สหรัฐฯก็ควรจะต้องต่อสู้โจมตีให้หนักแน่นมั่นคงเอาไว้เถิด” สำนักข่าวซินหวาของทางการจีนเขียนเอาไว้เช่นนี้เมื่อวันเสาร์ (7)

ในวันอาทิตย์ (8) หนังสือพิมพ์เหรินหมินรึเป้า ที่เป็นปากเสียงอย่างเป็นทางการของพรรคคอมมิวนิสต์จีน เที่ยวเสาะแสวงหาความสนับสนุนจากพวกผู้นำธุรกิจของสหรัฐฯบางรายซึ่งวิตกกังวลเกี่ยวกับผลกระทบจากการขึ้นภาษีศุลกากรตามแผนการของวอชิงตัน

“เราเรียกร้องประชาคมธุรกิจระหว่างประเทศ รวมทั้งแวดวงอุตสาหกรรมและพาณิชยกรรมของสหรัฐฯ ให้ดำเนินมาตรการอันเร่งด่วนและมีประสิทธิภาพ และรบเร้ารัฐบาลสหรัฐฯให้แก้ไขความผิดพลาดของตนเสีย” เหรินหมินรึเป้าบอก

ทางด้านหัวหน้าที่ปรึกษาฝ่ายเศรษฐกิจของทรัมป์ ซึ่งก็คือ แลร์รี คุดโลว์ ผู้อำนวยการคณะกรรมการเศรษฐกิจแห่งชาติ ได้ออกมากล่าวย้ำหลายครั้งหลายหนในช่วงไม่กี่วันที่ผ่านมาเพื่อปลอบขวัญคลายความกังวลที่ว่ากำลังจะเกิดสงครามการค้าขึ้น รวมทั้งเน้นว่าเวลานี้ยังไม่ได้มีการนำเอามาตรการขึ้นภาษีศุลกากรใดๆ มาปฏิบัติแล้ว

เขาย้ำจุดนี้อีกระหว่างให้สัมภาษณ์ทางรายการทอล์กโชว์ “สเตท ออฟ เดอะ ยูเนียน” ของโทรทัศน์ข่าวซีเอ็นเอ็น วันอาทิตย์ (8) โดยกล่าวว่า “กระบวนการนี้อาจออกมากลายเป็นว่าไม่ได้รุนแรงอะไรเลย ... บางทีจีนอาจจะต้องการก้าวเข้ามาและพูดจากันอย่างกระตือรือร้น –ซึ่งเท่าที่ผ่านมาจีนไม่ได้ทำเช่นนั้น ผมหวังให้จีนทำเช่นนั้นนะ”

ส่วนรัฐมนตรีคลัง สตีเวน มนูชิน ของสหรัฐฯ ไปออกรายการ “เฟซ เดอะ เนชั่น” ทางเครือข่ายทีวี ซีบีเอส โดยเขากล่าวว่ามีความเสี่ยงที่จะเกิดสงครามการค้าระหว่างสหรัฐฯกับจีน แต่เขาไม่ได้คาดหมายว่ามันจะเกิดขึ้นมา

เขาเสริมว่าทรัมป์กับสีมี “ความสัมพันธ์ที่ใกล้ชิดกันมาก” และสหรัฐฯกับจีนจะยังคงหารือกันกันต่อไปในประเด็นต่างๆ ทางด้านการค้า

เมื่อถูกถามเกี่ยวกับข้อความในทวิตเตอร์วันอาทิตย์ (8) ของทรัมป์ รวมทั้งจีนได้แสดงสัญญาณใดๆ ของการอ่อนข้อบ้างแล้วหรือไม่ มนูชินตอบว่า “มันจะเป็นเรื่องไม่เหมาะสมนะ ที่ผมจะออกความเห็นเกี่ยวกับสิ่งที่เราพูดจากันทางช่องทางหลังฉาก”

ทางด้าน ปีเตอร์ นาวาร์โร ที่ปรึกษาอีกคนหนึ่งของทรัมป์ซึ่งได้ชื่อว่าเรียกร้องต้องการให้ใช้ท่าทีแข็งกร้าวสุดๆ กับจีน บอกในรายการ “มีท เดอะ เพรส” ของเครือข่ายโทรทัศน์เอ็นบีซีว่า ขณะที่ “มีการเจรจา” กันอยู่กับฝ่ายจีน สหรัฐฯก็กำลังเดินหน้าในเรื่องการขึ้นภาษีศุลกากรและการจำกัดการลงทุนของจีนในสหรัฐฯ

“เราต้องการการค้าที่เป็นธรรมและต่างตอบแทน เราต้องการให้พวกเขายุติการโจรกรรมของๆ เรา เราต้องการให้พวกเขาคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญา ไม่ใช่ฉวยคว้ามันจากเรา”