รอยเตอร์ - รัฐบาลฟิลิปปินส์ระบุวันนี้ (15 มี.ค.) ว่า การที่มะนิลาประกาศถอนตัวออกจากศาลอาญาระหว่างประเทศที่กรุงเฮก (International Criminal Court - ICC) อาจเป็น "จุดเริ่มต้นของจุดจบ" ของสถาบันตุลาการแห่งนี้ เพราะจะมีอีกหลายประเทศทำตาม ส่วนประเทศที่ยังไม่เป็นภาคีก็คงไม่มีแก่ใจที่จะเข้าร่วม
คำประกาศของฟิลิปปินส์มีขึ้นเพียง 5 สัปดาห์ หลังจากอัยการไอซีซีเริ่มเปิดการสอบสวนเบื้องต้นเกี่ยวกับสงครามยาเสพติดของประธานาธิบดี โรดริโก ดูเตอร์เต เพื่อพิสูจน์ว่าเข้าข่ายก่ออาชญากรรมต่อมวลมนุษยชาติหรือไม่
แฮร์รี โรเก โฆษกของผู้นำฟิลิปปินส์ วิจารณ์การสอบสวนของดังกล่าวว่า “ละเมิดเงื่อนไขขั้นพื้นฐานที่ทำให้เรายินยอมถูกผูกมัดโดยไอซีซี”
ล่าสุด อัยการไอซีซียังไม่แสดงความคิดเห็นใดๆ เกี่ยวกับการถอนตัวของฟิลิปปินส์
ในถ้อยแถลงที่เผยแพร่เมื่อวานนี้ (14) ดูเตอร์เต กล่าวหาผู้รายงานพิเศษขององค์การสหประชาชาติ (ยูเอ็น) ว่าจงใจ “ป้ายสีผมว่าเป็นพวกใจไม้ไส้ระกำที่ละเมิดสิทธิมนุษยชน” ส่วนไอซีซีก็ออกมารับลูกเร็วเกินเหตุ ทั้งยังขู่จะตั้งข้อหาอาชญากรรมร้ายแรงกับตน
ทั้ง ดูเตอร์เต และ โรเก เชื่อว่ามีการ “สมคบคิด” กันระหว่างกลุ่มล็อบบี้ยิสต์ ยูเอ็น และไอซีซี เพื่อทำให้ผู้นำฟิลิปปินส์ “ถูกสังคมพิพากษาเป็นคนไม่ดี”
“ไอซีซี สูญเสียพันธมิตรที่เข้มแข็งในเอเชียไปแล้ว... และหลังจากนี้จะไม่มีประเทศใหม่ๆ เข้าร่วมเป็นภาคีอีก เพราะเรา (ฟิลิปปินส์) ได้รับการยกย่องว่าเป็นประเทศที่ให้ความสำคัญกับการปกป้องสิทธิมนุษยชนและประชาธิปไตยเป็นอันดับ 1 ของโลกก็ว่าได้” โรเก ซึ่งเป็นทนายความที่เคยมีส่วนสนับสนุนให้ฟิลิปปินส์เข้าร่วมไอซีซีเมื่อปี 2011 ระบุ
ฝ่ายศัตรูของ ดูเตอร์เต ออกมาเย้ยหยันผู้นำฟิลิปปินส์ว่าพูดจากลับกลอก หลังจากที่เคยท้าให้ไอซีซีตั้งข้อหากับตน และประกาศจะยอม “เน่าตายในคุก” เพื่อปกป้องสงครามยาเสพติด
พวกเขายังบอกด้วยว่า ดูเตอร์เต ทำเช่นนี้เท่ากับยอมรับผิดกลายๆ และแสดงให้เห็นว่ากำลัง “กลัว”
ด้านองค์กรสิทธิมนุษยชนและคณะลูกขุนประณาม ดูเตอร์เต ว่าหลีกเลี่ยงกระบวนการยุติธรรมและความรับผิด พร้อมชี้ว่าการที่ฟิลิปปินส์ถอนตัวตอนนี้ไม่มีประโยชน์ เนื่องจากคำพิพากษาของไอซีซีมีผลย้อนหลังไปถึงช่วงเวลาที่รัฐนั้นๆ ยังคงเป็นภาคีอยู่
ระหว่างให้สัมภาษณ์กับสถานีข่าว ANC วันนี้ (15) โรเก เตือนว่าจะมีรัฐภาคีอื่นๆ แห่ลาออกอย่างถล่มถลายตามอย่างฟิลิปปินส์
“นี่คือจุดเริ่มต้นของจุดจบของศาลระหว่างประเทศแห่งนี้” โรเก กล่าว พร้อมระบุว่าไอซีซีไม่มีอำนาจตามกฎหมายที่จะเอาผิดฟิลิปปินส์ได้อีกต่อไป และการจะนำตัว ดูเตอร์เต ไปขึ้นศาลก็คงยาก
ซัลวาดอร์ ปาเนโล ที่ปรึกษากฎหมายของ ดูเตอร์เต เปิดเผยว่า ผู้นำฟิลิปปินส์มองว่าไอซีซี “กำลังถูกใช้เป็นเครื่องมือกดขี่และข่มขู่”
จูด ซาบิโอ ทนายความชาวฟิลิปปินส์ซึ่งเป็นผู้ยื่นฟ้องต่อไอซีซีเมื่อปีที่แล้ว บอกกับสื่อ ANC ว่า หาก ดูเตอร์เต ถูกไอซีซีออกหมายจับจะถือเป็นชัยชนะครั้งใหญ่ของกระบวนการยุติธรรม